Спадар Фёдараў дадаў, што кантраляваць хаду рэканструкцыі дарогі будуць спэцыялісты Інстытуту гісторыі Акадэміі Навук.
З тым, што будаўнічыя працы не закрануць магілы, згодная і былая супрацоўніца інстытуту «Белпрампраект» Мая Кляшторная, якая таксама знаёмая з плянам рэканструкцыі. Аднак яна бачыць небясьпеку для Курапатаў у іншым:
— Гэтая дарога — першай катэгорыі. Дарога, калі мае першую катэгорыю, мае права на абслугоўваньне — і ўлева, і ўправа захопліваць зямлю да 200 мэтраў. Што такое нарматыўныя 200 мэтраў? Гэта зьнішчэньне Курапацкага ўрочышча.
Мая Кляшторная пагаджаецца з думкай, што «праблемы Курапатаў» сёньня магло б не існаваць зусім, калі б у свій час беларускія ўлады на практыцы, а не на словах надалі ўрочышчу адмысловы статус ахоўнай тэрыторыі, добраўпарадкавалі яе і збудавалі на месцы масавых расстрэлаў мэмарыяльны комплекс.
Чалавечыя косткі і рэшткі абутку ў курапацкай магiле.
Пачатак будаўнічых работ, 24 верасьня 2001 году.
Сябры Маладога Фронту ўсталёўваюць крыж у Курапатах.
29 верасьня 2001
У КУРАПАТАХ ПРАЙШЛА ТАЛАКА
Каля 50 прадстаўнікоў апазыцыйных партыяў і грамадзкіх арганізацыяў прыбралі тэрыторыю мэмарыялу ад сьмецьця і ўсталявалі прыкладна трыццаць крыжоў уздоўж курапацкага ўчастку Менскай кальцавой дарогі.
Альгерд Невяроўскі:
Ноч у Курапатах прайшла спакойна. Ужо некалькі дзён тут стаяць два намёты, каля іх дзяжураць ня менш за дзесяць прадстаўнікоў Маладога Фронту ды іншых маладзёвых арганізацыяў. Лідэр Маладога Фронту Павал Севярынец паведаміў нашаму радыё, што цягам мінулае начы на дарозе каля пікету спынялася некалькі міліцэйскіх машынаў, пасажыры якіх працяглы час здалёк назіралі за тым, што адбываецца ў Курапатах.
Паводле Севярынца, вельмі шмат жыхароў раёну Зялёны Луг, што знаходзіцца побач з Курапатамі, а таксама кіроўцы, якія праяжджаюць па дарозе, салідарныя зь пікетоўцамі. Людзі перадаюць ім цёплыя рэчы, харчы, а таксама кажуць словы падтрымкі. Будаўнічыя работы каля ўрочышча спынілі, але толькі часова. Гаворыць Павал Севярынец:
— Нашы размаўлялі з будаўнікамі. Што цікава, ім забаранілі размаўляць зь пікетоўцамі — сказалі, каго ўбачаць зь пікетоўцамі, звольняць з працы. І другое — начальства ўвесь час гаворыць ім, што дарога ўсё роўна пройдзе па Курапатах, усё роўна пройдзе тут, мы толькі чакаем пэўны час, а потым усё роўна павядзем дарогу тут.
На 10 гадзінаў раніцы сёньня ў Курапатах была прызначаная талака дзеля ўпарадкаваньня тэрыторыі могілак. Але ў гэты час ва ўрочышчы сабралася толькі каля дзесяцi апазыцыйных актывістаў. Гаворыць лідэр БНФ Вінцук Вячорка:
— У кожным разе напярэдадні Дзядоў, з увагі на тое, што ў нашай сталіцы агульныя Дзяды ўшаноўваюцца менавіта ў Курапатах, талаку трэба было б ладзіць. Але цяпер, калі над курапацкім мэмарыялам навісла пагроза будаўнічага вынішчэньня ў выніку загаду Лукашэнкі пра чарговую ўдарную будоўлю, гэтыя працы маюць і другое напаўненьне — прыцягнуць увагу ўсіх людзей да Курапатаў як да мясьціны, якая дарагая дзясяткам, сотням і тысячам суграмадзянаў. Упарадкоўваючы Курапаты, мы паказваем, што не дапусьцім іхнага разбурэньня.
Тым часам у Курапаты прыходзілі актывісты БНФ, Маладога Фронту, КХП БНФ ды іншых арганізацыяў. Усяго ў талацэ ўдзельнічалi каля 50 чалавек. Сіламі маладафронтаўцаў і актывістаў КХП БНФ уздоўж дарогі ўсталявалі каля 30 новых крыжоў, а таксама ачысьцілі тэрыторыю на пагорку, дзе знаходзяцца курапацкія магілы.
Грамадзкімі работамі кіраваў адзін зь лідэраў Мартыралёгу Беларусі, супрацоўнік Інстытуту гісторыі Акадэміі Навук Беларусі Мікола Крывальцэвіч. Ён паведаміў, што паміж археолягамі й праектантамі кальцавой дарогі існуе пагадненьне, паводле якога ніводная курапацкая магіла ня будзе закранутая будаўнікамі, а тэрыторыя мэмарыялу будзе добраўпарадкаваная. Але гэта толькі папярэдні праект.
Мікола Крывальцэвіч лічыць, што пакуль канчатковы плян яшчэ не зацьверджаны, ёсьць магчымасьць разгледзець варыянт, пры якім новая кальцавая дарога магла б абысьці Курапаты.
30 верасьня 2001
АПЫТАНЬНЕ НА МЕНСКІХ ВУЛІЦАХ
Наш карэспандэнт цікавіўся, што думаюць людзі на менскіх вуліцах пра магчымае разбурэньне магілаў расстраляных людзей.
Альгерд Невяроўскі:
Пераважная большасьць апытаных рознага веку й заняткаў нічога ня чула пра канфлікт вакол Курапатаў. Даводзілася тлумачыць, што ў выніку распачатых у раёне ўрочышча дарожна-будаўнічых работ могуць зьнішчыць магілы расстраляных 60 гадоў таму людзей. І вось якая была рэакцыя мінакоў: