‘Wat zijn dat nu weer?’
De Cock zuchtte.
‘Als er van dichtbij op iemand wordt geschoten, dan gebeurt het vaak dat kogels na het inschot het lichaam weer verlaten. In dat geval moeten de kogels die uw vriend hebben getroffen, zich nog in de hal van uw huis bevinden. Die kogels kunnen weer iets zeggen over het wapen dat de aanvaller heeft gebruikt.’
De oude rechercheur zuchtte opnieuw.
‘We zullen een onderzoek bij u thuis moeten doen.’
Eugène van Kralingen boog zich galant voorover.
‘Ons hele huis staat tot uw beschikking.’
‘Is Leonidas nog bij bewustzijn gekomen?’
‘Ja.’
‘Hebt u in het amc met uw vriend kunnen praten?’
Eugène van Kralingen knikte.
‘Heel even. De behandelende artsen stonden geen lang gesprek toe.’
‘Heeft hij nog iets gezegd over de schutter?’
‘Hij… eh, hij zei alleen,’sprak de man hakkelend, ‘Eugène… Eugène, iemand heeft op mij geschoten.’
‘Er was verbazing in zijn stem?’
‘Zeker. Alsof hij het niet kon vatten.’
‘Meer heeft hij niet gezegd?’
‘Nee.’
‘Was uw vriend gekleed? Ik bedoel, was hij gekleed om het huis te verlaten?’
Eugène schudde zijn hoofd.
‘Hij droeg geen colbert. Hij was in zijn overhemd. Ik denk dat iemand heeft aangebeld en dat de aanvaller heeft geschoten op het moment dat Leonidas de deur opendeed.’
De Cock trok zijn wenkbrauwen samen.
‘Het lijkt op een afrekening in het criminele circuit. Heeft Leonidas ter Abbestede — zo is zijn naam toch — vijanden? Mensen die hem naar het leven staan?’
Eugène keek hem geschrokken aan.
‘Leonidas en ik handelen niet in drugs. Wij zijn ook geen lid van een of andere criminele organisatie. Ik ben verkoopleider van een grote im- en exportonderneming. Leonidas is ingenieur.’
‘In dienst van?’
Eugène verschoof iets op zijn stoel.
‘Het klinkt misschien vreemd, maar Leonidas werkt in opdracht van een reeks milieubewegingen.’
De Cock hield zijn hoofd iets schuin.
‘Milieubewegingen?’
Eugène knikte.
‘Die steunen hem en maken het hem financieel mogelijk om met zijn liefhebberij te experimenteren.’
De Cock grinnikte.
‘Liefhebberij?’
‘Noem het een bezetenheid, een obsessie. Leonidas is helemaal in de ban van de stirlingmotor.’
De Cock toonde verbazing.
‘Stirlingmotor?’
‘Ook wel heetgasmotor of heteluchtmotor genoemd. Ik ben niet technisch. Vraag mij niet hoe zo’n motor precies werkt. Ik kan het u niet vertellen. Ik weet alleen, dat de motor al in het jaar 1816 is ontworpen en gebouwd door ene Robert Stirling,
een Schotse predikant die leefde van 1790 tot 1878.’
De Cock glimlachte.
‘Dat is toch al heel wat.’
Eugènes helblauwe ogen glinsterden.
‘Ik weet ook, dat in het midden van de negentiende eeuw de Zweed Ericsson een volgens hetzelfde principe werkende motor praktisch heeft toegepast.’
‘En?’
‘Op den duur kon de veredelde stirlingmotor toch niet concurreren met de oprukkende stoommachines.’
De Cock trok een denkrimpel in zijn voorhoofd.
‘Ik herinner mij nog uit mijn jeugd, dat zelfs onze bloedeigen Philips de stirlingmotor in ontwikkeling heeft genomen en aanzienlijke rendementsverbeteringen wist te verkrijgen.’
Eugène van Kralingen knikte.
‘In 1972 sloten Philips en Ford een licentieovereenkomst met als doel de stirlingmotor verder te ontwikkelen, onder andere voor toepassingen in personenauto’s.’
‘Er is nooit wat van gekomen?’
Eugène van Kralingen schudde traag zijn hoofd.
‘In 1978 beëindigde Ford alle projecten op dit gebied. Philips volgde een jaar later.’
‘Waarom?’
‘Leonidas vermoedt,’sprak Eugène somber, ‘dat grote machtige oliemaatschappijen een verdere ontwikkeling van de heteluchtmotor als een bedreiging zagen van hun bestaan. Een stirlingmotor heeft voor zijn werking geen benzine of olie nodig.’Vledder floot tussen zijn tanden.
‘Dat had een klap gegeven,’riep hij enthousiast. ‘Stel je eens voor, een wereld zonder olie en benzine. Vliegtuigen zonder kerosine. Het leven hier op aarde zou er heel wat zonniger uitzien.’De Cock nam het gesprek weer over.
‘Waarom steunen milieubewegingen de… eh, de obsessie van uw vriend Leonidas?’
Eugène glimlachte.
‘Naar zijn zeggen is het Leonidas gelukt om een nieuwe dimensie aan de stirlingmotor toe te voegen, waardoor die volkomen betrouwbaar voor alle gebruikstoepassingen zou kunnen worden ingezet.’
Hij zweeg even.
“Voor de volledige ontwikkelingen van zijn ideeën ontbrak het Leonidas aan financiële middelen. Dat is de reden dat hij zich in verbinding heeft gesteld met een paar bekende milieubewegingen. Die waren onmiddellijk laaiend enthousiast. Terecht. De stirlingmotor zoals Leonidas die voor ogen heeft, is geruis- arm en heeft vrijwel geen uitstoot van schadelijke uitlaatgassen. Het zou voor het milieu een zegen zijn als Leonidas zijn plannen kon realiseren.’
De Cock knikte instemmend.
‘Ik neem aan,’formuleerde hij voorzichtig, ‘dat uw vriend zijn bevindingen met die motor niet tot in alle details aan leden van de milieubewegingen heeft geopenbaard.’
Eugène schudde glimlachend zijn hoofd.
‘Dat zou uiterst dom zijn. En zo dom is mijn vriend niet. Ik neem aan dat hij zijn volledige plannen en de tot in de details uitgewerkte tekeningen op een veilige plaats heeft weggeborgen.’
‘Heeft u ze wel eens onder ogen gehad?’
Van Kralingen knikte.
‘Maar die werktekeningen zijn aan mij niet besteed. Ondanks deskundige uitleg van mijn vriend begrijp ik geen snars van het principe waarop de stirlingmotor berust.’
De Cock boog zich iets naar hem toe.
‘Laten we hopen dat uw vriend niet aan zijn verwondingen bezwijkt en zijn zegenrijk werk kan voortzetten.’
De oude rechercheur zweeg even. Zijn scherpe blik tastte de knappe gelaatstrekken van de man af.
‘U… eh, u bent homofiel?’
Eugène knikte bedaard.
‘Aanvankelijk zonder het te beseffen.’
‘En uw vriend?’
Het gezicht van Eugène van Kralingen kreeg een trieste expressie.
‘Leonidas is biseksueel. Zo nu en dan verlangt hij ook naar een vrouw.’
2
Onder de strikte toezegging dat hij de rest van de dag thuis aan de Prinsengracht zou blijven, verliet Eugène van Kralingen de grote recherchekamer.
Toen de deur achter hem dichtviel, bracht Vledder in een wild gebaar van vertwijfeling zijn handen naar zijn hoofd.
‘Wat een verhaal,’snoof hij. ‘Wat een onzinnig verhaal.’Hij keek De Cock vragend aan. ‘Geloof jij er iets van?’
De oude rechercheur trok zijn schouders op.
‘Het is simpel te informeren of er een Leonidas ter Abbestede met schotwonden in zijn borst in het amc is opgenomen.’
Vledder schudde zijn hoofd.
‘Ik bedoel dat verhaal over die motor. Ik heb nog nooit van een stirlingmotor gehoord.’
‘Ik wel,’reageerde De Cock rustig. ‘Al sinds mijn jeugd. Het kwam door mijn vader, die interesseerde zich sterk voor techniek en was laaiend enthousiast over een motor zonder brandstof. Hij was ook bezeten van een perpetuum mobile.’
‘Een wat?’
‘Een perpetuum mobile is een mechanisme dat, eenmaal in beweging gezet, bruikbare arbeid blijft verrichten zonder energie te verbruiken.’
Vledder keek hem verwonderd aan.
‘Zonder krachtbron?’
‘Ja.’
‘Kan dat?’
‘Er zijn nog steeds mensen die bezeten zijn van het idee om zo’n machine uit te vinden.’
‘Jij gelooft er niet in?’