Onder de bezoekers bevonden zich weinig mannen en dat verbaasde Min helemaal niet. De meeste mannen werden zenuwachtig als het om Aes Sedai ging. Iedereen wist dat mannelijke Aes Sedai – toen die nog bestonden – verantwoordelijk waren geweest voor het Breken van de Wereld. Drieduizend jaar had die herinnering niet doen verbleken, al had de tijd vele bijzonderheden herschreven. Nog steeds werden kinderen bang gemaakt met verhalen over mannen die de Ene Kracht konden geleiden, mannen die tot krankzinnigheid waren gedoemd door de smet van de Duistere op saidin, het mannelijke deel van de Ware Bron. Het ergste was het verhaal van Lews Therin Telamon, de Draak, Lews Therin de Verwantslachter, die de aanzet had gegeven tot het Breken. De verhalen joegen volwassenen trouwens evenveel angst aan. De voorspellingen gewaagden van de wedergeboorte van de Draak in een tijd waarin de nood voor de mensheid het grootst zou zijn, om de Duistere te bevechten in Tarmon Gai’don, de Laatste Slag. Maar dat veranderde het oordeel van de meeste mensen niet over mannelijke geleiders. Vandaag de dag zou iedere Aes Sedai op een geleiden jagen; van de zeven Ajahs deed de Rode Ajah weinig anders. Dit alles had natuurlijk niets te maken met het hulp zoeken bij de Aes Sedai, maar mannen voelden zich totaal niet op hun gemak als ze op de een of andere manier met de Aes Sedai en de Kracht te maken kregen, met uitzondering van de zwaardhanden. Maar iedere zwaardhand was gebonden aan een Aes Sedai, en zwaardhanden konden toch niet echt tot de gewone lieden gerekend worden. Men zei immers: ‘Een man zal bij een splinter eerder zijn hand afhakken dan een Aes Sedai om hulp vragen.’ Vrouwen doelden daarmee op de koppige dwaasheid van mannen, maar Min had-mannen horen beweren dat het verlies van een hand de beste beslissing was.
Ze vroeg zich af wat deze mensen zouden doen als ze wisten wat zij wist. Misschien gillend op de loop gaan. En als men wist waarom ze hier was, zou ze onverwijld door de Torenwacht in een kerker worden gegooid en het misschien niet eens overleven. Ze had vrienden in de Toren, maar niemand met macht of invloed. Als de reden van haar komst bekend werd, zou zij haar vrienden eerder aan de galg of voor de beul brengen dan dat die haar konden helpen. Vooropgesteld natuurlijk dat ze dan nog in leven was; de kans was veel groter dat men haar, lang voor haar berechting, voor altijd de mond zou snoeren. Ze sprak zichzelf bestraffend toe dat ze op moest houden zo te denken. Ik kom binnen en ik ga weer naar buiten. Het Licht verblinde Rhand Altor voor deze ellende!
Er waren drie of vier Aanvaarden, vrouwen van Mins leeftijd, misschien iets ouder, die in de zaal rondgingen en zachtjes met de bezoekers spraken. Hun witte jurken waren slechts versierd met de zeven kleurbanden bij de zoom, één kleur voor elke Ajah. Van tijd tot tijd verscheen er een Novice, nog jonger, geheel in het wit, om iemand verder mee de Toren in te nemen. De bezoekers volgden die Novices dan met een vreemde mengeling van gretige opwinding en schuifelende tegenzin.
Een Aanvaarde bleef voor haar staan en Min klemde haar pak steviger tegen zich aan. ‘Moge het Licht op u schijnen,’ zei de vrouw plichtmatig. Ze had krullend haar. ‘Ik heet Faolain. Hoe kan de Toren u van dienst zijn?’
Faolains donkere, ronde gezicht verried het geduld van iemand met een vervelende klus die veel liever iets anders wil doen. Van wat Min over de Aanvaarden wist, was dat waarschijnlijk leren. Leren voor Aes Sedai. Maar het belangrijkste was dat er geen enkele blik van herkenning in Faolains ogen te bespeuren viel. Zij hadden elkaar heel kort ontmoet toen Min eerder in de Toren was.
Toch deed Min zich bedeesd voor en boog ze haar hoofd. Dat was niet vreemd; boerenmensen kenden het grote verschil tussen een Aanvaarde en een volwaardige Aes Sedai niet eens. Ze verborg haar gelaatstrekken diep in haar kap en keek Faolain niet aan. ‘Ik heb een vraag die ik de Amyrlin Zetel moet voorleggen,’ begon ze, en zweeg abrupt toen drie Aes Sedai de voorzaal in keken, één zuster alleen en twee anderen samen vanuit een andere doorgang. De Aanvaarden en Novices bogen als hun werk hen dicht bij een van de Aes Sedai voerde, maar werkten gewoon door, hooguit wat vlugger. Dat was alles. Maar dat gold niet voor de mensen van buiten met hun verzoek. Die leken allemaal de adem in te houden. Buiten de Witte Toren, buiten Tar Valon, hadden ze simpelweg kunnen aannemen dat de drie Aes Sedai vrouwen waren wier leeftijd moeilijk viel vast te stellen. Drie vrouwen in de bloei van hun jeugd, maar ouder dan hun gladde wangen deden vermoeden. In de Toren was echter elke twijfel onmogelijk. Een vrouw die lang met de Ene Kracht gewerkt had, werd minder door de tijd getekend dan andere vrouwen. In de Toren hoefde niemand de Grote Serpent-ring te zien om een Aes Sedai te herkennen.
Door de groep mensen rimpelde een golf van révérences en de paar mannen maakten een houterige buiging. Twee of drie mensen vielen zelfs op hun knieën. De rijke koopvrouw zag er bang uit; het boerenechtpaar naast haar staarde naar tot leven gewekte legenden. Hoe je met een Aes Sedai moest omgaan, was voor de meesten iets van horen zeggen; het was niet waarschijnlijk dat iemand in de zaal ooit eerder een Aes Sedai had gezien, behalve degenen uit Tar Valon zelf, en ook die zouden waarschijnlijk nooit zo dicht bij een zuster zijn geweest. Maar het waren niet de Aes Sedai zelf die Min met stomheid sloegen. Soms – niet altijd – zag zij dingen als ze naar anderen keek. Beelden en aura’s die gewoonlijk kort oplichtten en snel verdwenen. Soms wist ze wat die betekenden. Dat kwam heel weinig voor – minder vaak dan het zien – maar als ze het wist, had ze het altijd bij het rechte eind. Aes Sedai en hun zwaardhanden bezaten, anders dan de meeste mensen, voortdurend beelden. Soms hadden ze er zoveel die flikkerend voor haar ogen dansten dat Min er duizelig van werd. Maar veel of weinig: het maakte geen verschil voor het verklaren; ze begreep het bij een Aes Sedai al net zo zelden als bij anderen. Ditmaal begreep ze echter meer dan ze wilde, waardoor ze moest rillen.
Een slanke vrouw met tot haar middel vallend zwart haar was de enige die ze herkende. Haar naam was Ananda, van de Gele Ajah. En ze vertoonde een ziekelijk bruine, verschrompelde aura die door rottende scheuren openspleet, steeds dieper en breder wegrottend. De kleine Aes Sedai met het sluike haar naast Ananda was een Groene zuster, aan haar stola met groene franje te zien. Toen ze zich omdraaide, werd de geborduurde Witte Vlam van Tar Valon even zichtbaar. En op haar schouder leek tussen de geborduurde wijnranken en appelbloesems van haar stola een menselijke schedel genesteld. Een kleine vrouwenschedel, kaalgepikt en in de zon verbleekt. De derde, een vriendelijke, gezette vrouw die nu halverwege de zaal was, droeg geen stola. De meeste Aes Sedai droegen die slechts bij plechtige gelegenheden. Haar opgeheven kin en ferme schouders getuigden van kracht en trots.
Haar koele, blauwe ogen leken door een rafelig bloedgordijn dat in vuurrode flarden over haar gezicht stroomde, een blik op de bezoekers te werpen.
In de dans van beelden rond het drietal vervaagden bloed en schedel en aura, ze kwamen weer op en vervaagden opnieuw. De bezoekers staarden vol ontzag; zij zagen slechts drie vrouwen die de Ware Bron konden aanraken en de Ene Kracht konden geleiden. Niemand anders dan Min zag het andere. Alleen Min wist dat deze vrouwen zouden sterven. Alledrie, op dezelfde dag.
‘De Amyrlin kan niet iedereen spreken,’ zei Faolain met nauw verholen ongeduld. ‘Haar eerste openbare ontvangst is pas over tien dagen. Zeg me wat u wenst en ik zoek de zuster die u het beste kan helpen.’ Mins ogen schoten naar de bundel in haar armen. Ze bleef ernaar kijken, ook om geen tweede keer die beelden en aura’s te zien. Alledrie! Licht! Hoe groot was de kans dat drie Aes Sedai op dezelfde dag gingen sterven? Maar ze wist het. Ze wist het.
‘Ik heb het recht om de Amyrlin Zetel te spreken. Persoonlijk.’ Het was een recht dat zelden werd geëist – wie zou het wagen? – maar het bestond, iedere vrouw heeft dat recht en ik vraag erom.’
‘Denkt u dat de Amyrlin persoonlijk iedere bezoekster van de Witte Toren kan spreken? Een andere Aes Sedai zal u zeker kunnen helpen.’ Faolain legde een zware nadruk op de titels, alsof ze Min wilde overdonderen. ‘Zeg me waar uw verzoek over gaat. En uw naam, zodat de Novice weet wie ze op moet halen.’