Барадаты спадар усміхнуўся яшчэ шырэй і вымавіў:
— А ці ўпэўненыя вы, што гэтыя плады не ёсць пладамі вашага ўяўлення, малады чалавек?
Балахон Балахонавіч сцяміў, што барадач мае намер распачаць гутарку пра метафізіку існавання, і прыняў паважны выгляд:
— Натуральна, што я ўпэўнены, бо плады майго ўяўлення — зусім іншыя! (Балахонавіч зрабіў загадкавую паўзу.) Яны ў школе! Ешце, частуйцеся, калі ласка. Гэта я тут злавіў, сам. Дарэчы, раз ужо мы ляцім разам у гэтым тунэлі, то давайце знаёміцца: Балахонаў Балахон Балахонавіч, эсквайр.
Балахон Балахонавіч адпусціў яблык, які барадаты спадар усё адно ігнараваў, працягнуў руку для вітання і адразу ж прыбраў яе, цвяроза разважыўшы, што калі на партрэце толькі твар, то вітацца за руку ён не можа.
— Чуў, чуў, — прагудзеў партрэт. А я Валакуд. Мяне, з вашага дазволу, няма!
— Як гэта няма? — Такога развіцця падзей наш з вамі Балахонавіч зусім не чакаў і здзіўлена вытарапіў вочы.
— А вось так! — Фарбы на карціне пачалі блякнуць, а абрыс Валакуда таяць. Неўзабаве ён зусім знік, апошняй растаяла вусатая ўсмешка — у руках Балахонавіча засталося пустое палатно, нацягнутае на раму.
***
На завялікім для яе троне ў доўгай сукенцы з фальбонкамі стаяла Вавёрыца і, крыху гайдаючыся і энергічна жэстыкулюючы, тонкім галаском дэкламавала:
…For oft, when on my couch I lie
In vacant or in pensive mood,
They flash upon that inward eye
Which is the bliss of solitude;
And then my heart with pleasure fills,
And dances with the daffodils [1]
На словах «inward eye» вавёрка патэтычна закрыла лапай адно вока і зморшчыла лоб, на слове «solitude» медытатыўны палёт Балахонавіча скончыўся ў стозе сена, на апошнім слове вавёрка раскінула лапы ў бакі, застыўшы так на момант. Потым артыстка пакланілася ўяўным удзячным слухачам, села на трон, надзела маленькую залатую карону, якую выцягнула з-пад свайго сядзення, і вымавіла нізкім грудным голасам:
— Падыдзі да мяне, настаўнік!
Балахон Балахонавіч, тым не менш, вырашыў вытрымліваць характар: ён трошкі паляжаў, сузіраючы, як з пакручастай вышыні павольнымі сняжынкамі лятуць яблыкі і акуратна кладуцца побач з ім то тут, то там. Потым настаўнік здзьмуў з носа сухія травінкі, без паспешлівасці ўзняўся, абтросся і выканаў колькі фізкультурных практыкаванняў. Узяўшыся рукамі за пояс, класны кіраўнік старанна панагінаўся ўлева і ўправа, потым зрабіў чатыры грунтоўныя нахілы, спрабуючы дакрануцца кончыкамі пальцаў кончыкаў пальцаў. (Спадзяюся, з гэтымі пальцамі я вас не заблытала. Частка з іх хавалася ў настаўніцкіх ботах, таму на практыцы Балахонавіч ніяк не здолеў бы да іх дакрануцца, нават калі б гэтаму не перашкаджаў балахонаўскі жываток. Ну, але спроба не хвароба. — аўт.).
Вавёрыца моўчкі назірала за размінкай, падпіраючы твар пальцам, але калі Балахон распачаў пацягванні, яна нервова забоўтала ніжняй лапай. Урэшце цярпенне ў яе лопнула. Трымаючыся за падлакотнікі, яна перавярнулася і асцярожна, каб не пабіцца, на жываце спаўзла з трона — вавёрчынай спрытнасці істотна перашкаджалі багатыя фальбонкі.
Пасля царыца (а Б. Б. не меў сумневаў, што Вавёрыца займала менавіта гэтую пасаду) расправіла сукенку і лёгкім подскакам наблізілася да настаўніка, гасцінна развёўшы верхнія лапы і прышпіліўшы да твару прыветную ўсмешку.
— Ну вось, Балахонавіч, ты і тут.
— Ха! — Балахон Балахонавіч зрабіў скептычны выраз твару, паказваючы, што ў гэтым спектаклі ён не ўдзельнічае.
— Маімі стараннямі, паміж іншым.
У адказ на такую заяву класны кіраўнік кашлянуў, выяўляючы поўную аўтаномію ад усіх прысутных вавёрак.
— Гэта ты там намалявала? — вачыма ён паказаў наверх. — Партрэт. Размаўляў са мной.
— Не маю ўяўлення, пра што ты.
Вавёрка ўзяла класнага кіраўніка за руку і зазірнула яму ў твар.
— Ну што, пойдзем?
Не паспеў Балахон Балахонавіч прыдумаць годны адказ, як убачыў, што яны ўжо борздка шпацыруюць кудысьці: і шлях ім асвятляе лямпа, якую нясе Вавёрыца, і бясконцы провад ад лямпы цягнецца за імі, як нітка Арыядны. Тады ён вырашыў скарыцца лёсу і проста плысці за вадою, як восеньскі лісток, — куды-небудзь ды прыплывем.
Так яны ішлі доўгім, парослым мохам і грыбамі калідорам, які ўвесь час віхляў. Грыбы раслі не толькі ўнізе, але і на сценах, і на столі калідору, на некаторых з іх былі літары. Тыя грыбы, што трапляліся пад ногі, царыца з запалам падфутбольвала, класны ж кіраўнік стараўся іх абмінаць.
На чарговым віражы Балахон неспадзявана заўважыў булачку, што ляжала на паліцы, прымацаванай да сцяны. Прагнучы якога-небудзь рашучага ўчынку, класны кіраўнік схапіў мучны выраб. На булачцы было напісана «З’еш мяне». Настаўнік ужо быў адкрыў рот для яшчэ аднаго рашучага ўчынку, але, не спыняючы хады, вавёрка моцна і рэзка тузанула яго за палец так, што булка выпала.
1