Выбрать главу
O

ODDZIELACZ WIATRU: urządzenie instalowane głównie na szlaku dominujących wiatrów; skrapla wilgoć w powietrzu, które jest zasysane do komory (najczęściej na zasadzie gwałtownego i znacznego spadku temperatury w oddzielaczu).

ORNITOPTERY: (skrzydłowce); podstawowy sposób transportu powietrznego w Imperium. Pierwsze ornitoptery — statki powietrzne zdolne do długotrwałego lotu za pomocą uderzeń skrzydłami na wzór ptaków — zostały zbudowane przez grupę naukowców będących więźniami politycznymi. Więźniowie ci, zmuszeni do pracy naukowej, przeszukiwali Imperialne Archiwa Naukowe w celu odszukania porzuconych w skomputeryzowanej społeczności wynalazków, które mogłyby być ekonomicznie wykorzystane. Naukowcy-więźniowie znaleźli wiele zastosowań dla istniejących już od wieków artefaktów, a jednym z nich były właśnie ornitoptery. Pojazdy te były początkowo przyjęte z niechęcią i nieufnością, lecz z czasem stały się najbardziej popularnym środkiem powietrznego transportu. Dżihad Butlerjańska ze swą proskrypcją na skomplikowane urządzenia oddała planetarne nieba w niemal niepodzielne władanie prostym i tanim ornitopterom.

OTOMANA: niska kanapa z wałkami po bokach zamiast oparć.

OUT-FREJN: w Galach: najbliższy obcy, to znaczy spoza wybrańców, spoza najbliższego otoczenia.

P

PANEW: nisko położony teren lub depresja na Arrakis, powstała w wyniku osiadania warstw podłoża.

PANOPLIA PROPHETICUS: najważniejsze źródło materiałów dla Missionaria Protectiva, zawierające szczegółowe metody manipulowania religią za pomocą zaraźliwych przesądów, używanych przez zakon żeński w celu eksploatacji regionów prymitywnych (patrz: MISSIONARIA PROTECTIVA).

PASKUDZTWO: termin używany przez Bene Gesserit na określenie osób przed-urodzonych (patrz: PRZED-URODZENI).

PCHLI SZTYCH: wszelkie krótkie, wąskie ostrza, trzymane w lewej ręce przez walczących używających tarcz obronnych, często zatrute.

P.G.: „przed Gildią”; skrót w kalendarzu Imperium opartym na dacie powstania monopolu Gildii Planetarnej (patrz: E.G.).

PIACHOCHRAPY: urządzenie tłoczące powietrze do wnętrza przysypanego piaskiem podczas burzy filtrnamiotu (patrz: FILTRNAMIOT).

PIASKOPŁYWAK: pół roślina, pół zwierzę; zarodek czerwia pustyni żyjący w głębi piasku, zwany potocznie maleńkim stworzycielem. Ekskrementy piaskopływaków (ginących milionami w każdym wybuchu przyprawowym) zmieszane z wodą tworzą masę preprzyprawową (patrz: MELANŻ). Poza wybuchami dla maleńkich stworzycieli śmiertelne niebezpieczeństwo stanowią też nieznaczne wahania temperatury. Nieliczne pozostałe przy życiu osobniki zapadają w półsen cystohibernacji, by po sześciu latach wyłonić się w postaci niewielkiego (ok. 3 metry długości) czerwia pustyni (patrz: SZEJ-HULUD).

PIERŚCIENIE WODY: patrz: TALIONY WODY.

PIERWSZY KSIĘŻYC: większy z dwóch satelitów Arrakis, godny uwagi ze względu na charakterystyczny wizerunek ludzkiej pięści w rzeźbie powierzchni (patrz: DRUGI KSIĘŻYC).

PLASTAL: stal stabilizowana włóknami stravidium, które wrastają w jej strukturę krystaliczną.

PNĄCZOSIEĆ: sieć wykonana prawdopodobnie z krimskellu („nici kleszczącej” sporządzonej z włókna pnączy hufufu z Ekaz). Sieć z krimskellu zaciska się coraz ciaśniej podczas prób jej rozerwania — aż do z góry ustalonych granic.

PRANA: termin odnoszący się do mięśni ciała, z których każdy jest traktowany osobno i jako osobna jednostka szkolony do maksimum. Często określane jako prana-muskulatura. (patrz: BINDU oraz SZKOLENIE).

PRAWDOMÓWCZYNI: Matka Wielebna, która posiadła sztukę zapadania w trans prawdy (wywołany jednym z narkotyków „widma świadomości”) i rozpoznawania kłamstwa, oszustwa lub nieszczerości. Pewne fakty sugerują, że niektóre doświadczone Prawdomówczynie mogły samowzbudzać trans prawdy bez pomocy żadnych środków, jedynie siłą autosugestii (patrz: PRAWDOPOZNANIE).

PRAWDOPOZNANIE: umiejętność dostrzegania najdrobniejszych przejawów świadomego kłamstwa, posiadana przez Prawdomówczynie (patrz: PRAWDOMÓWCZYNI).

PREPRZYPRAWOWA MASA: patrz: MELANŻ.

PROTOKÓŁ: półurzędowy raport formułujący na piśmie fakty na poparcie zbrodni przeciw Imperium.

PRZED-URODZENI: osoby obdarzone pełną świadomością już w łonie matki, posiadające wiedzę i wspomnienia swoich przodków (patrz: PASKUDZTWO).

PRZYPRAWA: patrz: MELANŻ.

PSEUDO-TARCZA: sabotażowe urządzenie używane wyłącznie na Arrakis. Wytwarzało ono pole emitujące promieniowanie podobne do promieniowania prawdziwej tarczy obronnej, doprowadzające czerwie pustyni do amoku. Nic nie mogło powstrzymać tych olbrzymich zwierząt, które atakowały i niszczyły pseudo-tarczę oraz wszystkie obiekty znajdujące się w jej pobliżu.

R

REŻIM WODY: surowe szkolenie służące przystosowaniu mieszkańców Diuny do egzystencji.

RIHANI DESZYFRACJA: poprzez użycie deszyfracji rihani Bene Gesserit może rozpoznawać rejestrowane indywidualnie (obojętnie jak utajone) zmiany w zachowaniu lub powierzchowności przybranej przez ludzi. Rihani pozwala również na niezawodną identyfikację ghol i Tancerzy Oblicza, nawet jeśli przybrali wygląd i indywidualność nie znaną adeptce B.G. Schemat deszyfracji umożliwia dostrzeżenie nie-człowieczych cech charakterystycznych.

RODY NISKIE: w Galach: richecy — przywiązana do planety klasa przedsiębiorców (patrz: RÓD).

RODY WYSOKIE: feudałowie posiadający lenna planetarne, przedsiębiorcy międzyplanetarni (patrz: RÓD).

RÓD: idiomatyczne określenie klanu panującego na planecie lub w systemie planetarnym.

RUSZNICE LASEROWE: miotacze laserowe wytwarzające falę ciągłą. Do czasu wynalezienia tarczy obronnej przez Holtzmana rusznice laserowe były główną bronią we wszystkich konfliktach wojskowych. W cywilizacji używającej powszechnie pól generatorowych tarcz rusznice mają ograniczone zastosowanie jako broń, gdyż zetknięcie się wiązki laserowej z tarczą powoduje straszliwy wybuch (technicznie: fuzję subatomową). W późniejszych czasach używane prawie wyłącznie jako broń przeciw dzikim zwierzętom i w sporcie strzeleckim (patrz: TARCZA OBRONNA).

S

SALUSA SECUNDUS: trzecia planeta Gammy Waiping; ojczysta planeta rodu Corrinów. Po przeprowadzce dworu królewskiego na Kaitain ogłoszona przez ród Corrinów imperialną planetą więzienną (388 E.G.). Dwa lata później zaczęto używać jej jako poligonu dla sardaukarów. Salusa Secundus była drugim przystankiem w przymusowych migracjach Zensunnitów; fremeńska tradycja głosi, że byli oni niewolnikami na tej planecie przez dziesięć pokoleń.

SARDAUKARZY: żołnierze — fanatycy z Salusa Secundus (trzeciej planety Gammy Waiping), wojownicy rodu Corrinów. Szkolenie wojskowe sardaukarów wyrabiało w nich bezwzględność i prawie samobójczą pogardę dla własnego bezpieczeństwa. W szczytowym okresie ich wpływu na sprawy wszechświata o biegłości sardaukarów w fechtunku powiadano, że równa się dziesiątemu stopniowi Ginazów, zaś ich przebiegłość i zręczność w starciu wręcz uchodziła za zbliżoną do kunsztu adeptki Bene Gesserit. Już przed Szaddamem IV Corrino ich siłę podkopało zadufanie, a dająca hart ducha mistyka ich religii została głęboko przeżarta cynizmem. Dotychczas niezwyciężeni, sardaukarzy zostali pokonani przez Fremenów w bitwie pod Arrakin w roku 10193 E.G.

SECHER NBIW: w jednym ze starożytnych, zapomnianych języków Terry: Złota Droga.

SICZ: dla Fremenów: „miejsce zbiórki w przypadku zagrożenia”. Wskutek ciągłego użycia (jako że Fremeni długo żyli w niebezpieczeństwie) termin ten przyjął się na oznaczenie wszelkiej jaskiniowej siedziby ich plemiennych społeczności.