Выбрать главу

І зараз — гэтыя пяшчотныя кветкі, якія растуць толькі ў доме! Патрапілі б яны да другой дзяўчынкі — колькі цудоўных і прыгожых гісторый магло б з імі здарыцца! А яна павінна адмовіцца ад іх.

Таня страсянула з рукі кроплі вады і, не выціраючы яе, пабрыла з раздзявальні, не спяшаючыся нікуды. Цяпер ужо ўсё роўна!

Яна ўзышла па прыступках, абітых меднай палоскай па краі, і пайшла па калідоры, заглядваючы ў вокны, каб убачыць на двары сваё дрэва, якое парой суцяшала яе. Але і яго не было. Яно расло не тут, яно расло пад іншымі вокнамі, з другога боку. А насустрач, перасякаючы ёй дарогу, ішоў па калідоры пісьменнік. Яна ўбачыла яго, адарваўшыся на секунду ад акна.

Ён ішоў, таропка перастаўляючы ногі ў сваіх брызентавых ботах, без футра, у доўгай каўказскай кашулі з высокім каўняром, перацягнутай у таліі вузкай папружкай. І блішчалі яго сярэбраныя валасы на патыліцы, блішчаў сярэбраны пасак, і гузікаў на яго доўгай кашулі Тані было не палічыць.

Вось ён заверне за вугал калідора да настаўніцкай і знікне назаўсёды.

— Таварыш пісьменнік! — крыкнула яна з адчаем.

Ён спыніўся. Ён павярнуўся кругом, як на спружыне, і пайшоў ёй насустрач, размахваючы рукамі і зморшчыўшы лоб, нібы намагаўся загадзя ўспомніць, што трэба гэтай дзяўчынцы, якая спыніла яго на дарозе. Ці не кветкі яна прынесла яму? Як шмат, як часта дораць яму кветкі! Ён не зірнуў на іх нават.

— Таварыш пісьменнік, скажыце, вы добры?

Ён нахіліў да яе твар.

— Не, скажыце, вы добры? — з мальбой паўтарыла Таня і павяла яго за сабой у глыбіню пустога калідора.

— Таварыш пісьменнік, скажыце, вы добры? — паўтарыла яна ў трэці раз.

Што ён мог адказаць на гэта дзяўчынцы?

— Чаго ты хочаш, дружок?

— Калі вы добры, то прашу вас, не падавайце мне рукі.

— А хіба ты зрабіла што-небудзь благое?

— Ды не, не тое! Я хацела сказаць другое. Я павінна паднесці вам кветкі, калі вы скончыце чытаць, і сказаць ад імя ўсіх піянераў дзякуй. Вы пададзіце мне руку. А як я вам падам? Са мной здарылася няшчасце. Паглядзіце.

І яна паказала сваю руку — худую, з доўгімі пальцамі, усю выпацканую чарнілам.

Ён сеў на падаконнік і зарагатаў, прыцягнуўшы Таню да сябе.

Смех яго ўразіў яе яшчэ болей, чым голас, — ён быў яшчэ танчэйшы і звінеў.

Таня думала:

«Ён, напэўна, добра спявае. Але ці зробіць ён тое, што я прашу?»

— Я зраблю так, як ты просіш, — сказаў ён ён.

Ён пайшоў, пасмейваючыся і размахваючы рукамі на свой асаблівы манер.

Гэта была вясёлая хвіліна ў яго доўгім падарожжы. Яна прынесла яму задавальненне, і на сцэне ён быў таксама вясёлы. Ён сеў бліжэй да дзяцей і стаў чытаць ім, не дачакаўшыся, пакуль яны сціхнуць. Яны перасталі. Таня, якая сядзела блізка, увесь час слухала яго з удзячнасцю. Ён чытаў ім пра развітанне сына з бацькам — вельмі горкае развітанне, дзе кожны ішоў выконваць свой абавязак. І дзіўна: яго тонкі голас, які так уразіў Таню, гучаў цяпер у яго кнізе інакш. У ім чулася цяпер медзь — звон трубы, на які адгукаліся камяні, — усе гукі, якія Таня любіла болей, чым гукі струны пад ударамі пальцаў.

Вось ён скончыў. Вакол Тані крычалі і пляскалі ў далоні, яна ж не наважвалася выняць рукі з кішэні свайго швэдара, звязанага з грубай поўсці. Кветкі ляжалі ў яе на каленях.

Яна глядзела на Аляксандру Іванаўну, чакаючы знаку. І вось усе сціхлі, і ён адышоўся ад стала, закрыў сваю кнігу, тады Аляксандра Іванаўна злёгку кіўнула Тані.

Таня ўзбегла па прыступках, не вымаючы рукі з кішэні. Яна набліжалася да яго, хутка перабіраючы нагамі па дошках, потым пайшла павольней, потым спынілася. А ён глядзеў у яе бліскучыя вочы, не рухаючыся.

«Ён забыўся, — падумала Таня. — Што будзе цяпер?»

Мароз прабег на яе скуры.

— Ад імя ўсіх піянераў і школьнікаў… — сказала яна слабым голасам.

Але ён не забыўся. Ён не даў ёй скончыць: шырока раскінуўшы рукі, падбег да яе, засланіў ад усіх і, узяўшы кветкі з яе моцна сціснутай далоні, паклаў іх на стол. Потым абняў яе, і разам яны сышлі са сцэны ў залу. Ён нікому не даваў да яе дакрануцца, пакуль з усіх бакоў не акружылі іх дзеці.

Маленькая дзяўчынка ішла перад ім і крычала:

— Дзядзя, вы жывы пісьменнік, сапраўдны ці не?

— Жывы, жывы, — гаварыў ён.

— Я ніколі не бачыла жывога. Я думала, ён зусім не такі.

— А які ж?

— Я думала, тоўсты.

Ён прысеў перад дзяўчынкай на кукішкі і патануў сярод дзяцей, як у траве. Яны краталі яго рукамі, яны шумелі вакол, і ніколі самая гучная слава не спявала яму ў вушах так соладка, як гэты дзіўны крык, што аглушаў яго.

Ён на момант закрыў вочы рукой.

А Таня стаяла побач, амаль кранаючыся яго пляча. Раптам яна адчула, як нехта сіліцца выцягнуць яе руку, схаваную глыбока ў кішэні. Яна ўскрыкнула і адсунулася. Гэта Коля трымаў яе руку за кісць і цягнуў да сябе з усяе сілы. Яна не давалася, сагнуўшы локаць, пакуль не аслабела рука. І Коля выняў яе з кішэні, але не падняў угору, як чакала Таня, а толькі моцна сціснуў сваімі рукамі.