6-га снежня. Занёс у ЛіМ вершы, ажно 12, у тым ліку — сямірадкоўі. Апошнія ў гэтым годзе. Міколу вельмі спадабаліся. Б. Бур’ян высока ацаніў мае “Песні прапашчага”, сказаў — эксперымент цікавы і ўдаўся, “хітры мужык” і “паэт-майстар” спалучыліся. Званіў Матукоўскі, таксама хваліў “Песні”.
12-га снежня. Быў на вечары У. Содаля, у музеі Купалы, зачытаў ягоны ліст да мяне з лютага 1957 года, з Мурманска. Ліст вельмі ўразіў прысутных. У 19 гадоў хлопец страшна перажываў за лёс беларускай мовы, беларускай школы. І выказаў свой боль мне — тады яшчэ маладому паэту, аспіранту.
Ці не апошняе маё публічнае — пры людзях — выступленне? Не толькі ў гэтым годзе, а наогул. Здаецца, досыць. Усё! Ніякіх прамоў. Ніякіх сустрэч. “На гэта звалі” — як любіць гаварыць Ніна. Усё!..
Званілі — раніцай — з “Беларускай маладзёжнай”, выказаўся наконт візіту расійскіх пісьменнікаў, наколькі яго мэта (аб’яднанне Саюзаў) засмуціла мяне.
17-га снежня. Аддаў Н. Семашкевіч рукапіс Другога тома. Цалкам перакантаваць не атрымалася, давялося вярнуць “Родных дзяцей”; адным словам, пакінуць у ранейшай кампазіцыі, адно толькі вершы абарваць не 93-м, як было, а 92-м (1977—1992). Значыць, калі ўвогуле не з’ядуць (а небяспека зусім рэальная!), то ў том трэці ўвойдуць вершы і паэмы 1993— 1998, у тым ліку кніга “Песні прапашчага”, паэмы “Не хварэй” і “Лодачкі” (над апошняй патроху працую).
Вечарам з пачуцця сімпатыі пайшоў на канцэрт барда А. Атаманава, хоць чуўся кепска. На жаль, узроўнем вечара расчараваны. Хлопец псуецца, пераймае горшае з сучаснай эстрады, танныя вульгарныя прыёмы пазабавіць публіку (“ну-ка носікам аб носік цярнёмся!”). А сур’ёзныя сучасныя песні не прагучалі (грамадска-палітычныя). Неблагі голас даў Бог, але, але!..
19-га снежня. “ЛіМ” апублікаваў маю падборку. Гэтым і закончыў свой паэтычны год. Сямейнікі, чыйму густу давяраю, ухвалілі. Што скажуць чытачы і сябры? — пабачым. Зрэшты, падборка тыпова мая, без нічога асаблівага.
23-га снежня. Сталі вядомыя вынікі конкурсу п’ес. Мне не дасталося нічога. Нават заахвочвальнай... Як і трэба было чакаць. Ну, нічога! Шкадую толькі, што ўдзельнічаў, што палез у гэты “рынак”.
24-га снежня. Атрымаў з Балгарыі пачак газеты “Български писател”. У газетах — маё выступленне ў СПБ на сустрэчы з балгарскай дэлегацыяй, інтэрв’ю і вершы “Сон”, “Мне столькі хочацца табе сказаць...” у перакладзе Алекавай... у вельмі ўдалым... Проста здзіўлены. Інтэрв’ю магло б быць больш змястоўным і сур’ёзным, асабліва першая палавіна. Гаварыў не для друку, для самой журналісткі.
У газетах — шмат цікавага з сучаснага літаратурнага жыцця Балгарыі, аб настроях пісьменнікаў, аб ідэалагічнай барацьбе (так, так!) у іх шэрагах. А імёны на старонках — у большасці знаёмыя. І фотаздымкі. Як усё-такі моцна ўросся я ў балгарскую літаратуру!.. І ад гэтага яшчэ больш горка і сумна.
27-га снежня. Наткнуўся на том Ластоўскага. Доўга гартаў, чарнеючы ад гневу на катаў-забойцаў. Успомніў і вечар у яго гонар у ДЛ, на пачатку лістапада. Пакуль я гаварыў пра яго — з болем, з жалем, — разоў пяць мяне перабіваў дзікім дурным крыкам адзін паэт. К. Цвірка не вытрываў, падхапіўся, крыкнуў: “Правакатар! Прэч!”. Між іншым, даўно заўважана: ён крычыць толькі ў час маіх выступленняў, ператварае залу ў балаган тады, калі я гавару або вяду вечарыну. Персанальна прыстаўлены?
Публіцы ў той раз я сказаў: “Бачыце: травілі, гналі пры жыцці, затравілі, знішчылі, паўвека хавалі ад людзей спадчыну, — мала! І мёртвага абражаюць, і мёртваму не даруюць! Вось што значыць у Беларусі любіць Беларусь і жадаць ёй свабоды!..”