Bujwid Odo, polo, d-ro, univ. prof. en Krakovo de 1892. Nask. 30 nov. 1857 en Wilno. 4 jarojn studis en la universitato kun Z. Studis la bakteriologion ĉe Koch kaj Pasteur. De tiam int. konata eminentulo sur tiu kampo. El lia plumo eliris 250 sciencaj artikoloj en pola, franca, germana kaj rusa lingvoj. Kune kun sia edzino li organizis multajn prelegojn kaj kursojn pri populara klerigado kaj propagando de higieno kaj sociaj sciencoj. La du urboj, Varsovio kaj Krakovo, kie li ofte laboradis samtempe, antaŭmilite apartenis al diversaj landoj, al Ruslando kaj Aŭstrujo. Post la milito li — kolonelo demobilizita — revenis Krakovon kaj okupiĝas ĝis nun pri fabrikado de vakcinaĵoj. Lia agado por E komenciĝis en 1912, kiam li fariĝis la prez. de UK en Krakovo. Postmilite prez. de la Tutpola Federacio de E Societoj. Li havante gravajn rilatojn kaj konatecojn en la regantaj polaj medioj, ofte atingis favorojn por E kaj E-istoj (pasportoj, vizoj k.a.). Dank’ al liaj pledoj la respublika prez. kaj Pilsudski mem fariĝis favoraj al E: akceptis la patronecon de la UK en 1931, kies prez. estis li mem. Ankaŭ lia merito estas, ke la pola radio de tempo al tempo aranĝas E-ajn prelegojn. En 1924 fondiĝis en Krakovo la PED, kaj li fariĝis ĝia prez. En 1927/28 vojaĝis kiel delegito de sia registaro al Brazilo, por studi la vivon de tieaj polaj koloniistoj. Multe helpis lin en la komisio E-istoj, kion li raportis al la registaro. En 1930 prop vojaĝo tra Nederlando, Danujo kaj Svedujo. L.K., prez. de ISAE, honora ano de UEA, ktp. Multaj artikoloj kaj paroladoj en kaj pri E. De kelkaj jaroj li eldonas proprakoste la P E-iston kaj ĉiujn publikigaĵojn de PED. Ankaŭ aliaj gravaj materialaj subtenoj por E. Entute: la ĉefulo de la E movado en Polujo, lia aŭtoritato ĉe la polaj E-istoj estas senescepta. — Lia edzino, Kazimiera B, pioniro por la virinaj rajtoj, estis fidela helpantino ankaŭ en E-aj laboroj; ŝi mortis 8 okt. 1932. — E. WIESENFELD.
Buk Vilim, presisto en Slav. Brod (Jugosl.) Kunfondinto de La Suda Stelo kaj kuneldonanto de E libroj.
Bulgara Antologio. Kunmetis I.H. Krestanov, kunlaboris Atanasov, Jordanov, Dobrev, Guĝev, Grekov, Stajkov kaj Ŝirakov; la plej grandan parton de la poemoj trad. Kalocsay. 40 aŭtoroj. 1925, 248 p. «La bone elektitaj rakontoj kaj lerte tradukitaj poemoj gvidas la leganton en la romantike ĉarma lando de bulgaroj. La libro aperigas antaŭ ni la historion kaj vivon de la popolo kun siaj suferoj, noblaj aspiroj kaj nedetruebla fido al pli bela estonteco.» (jobo, LM 1925, p: 116.)
Bulgara Esperantisto. Organo de BEA, fondita en 1919; formato 24.5×16 cm. Redaktis A. Grigorov kaj Z. Zahariev. Nuna red. Simeon St. Hesapĉiev.
Bulgara Lando kaj Popolo. Verkis J.H. Krestanov. 1919, 128 p., kun etnografia karto. Enhavo: geografia, kaj historia superrigardo, popola karaktero, lingvo kaj literaturo, E‑movado en B-ujo.
Bulgarujo. Juna ŝtato, kun popolo malfruiĝinta en la kultura progreso, kalkulanta tre limigitan kvanton da personoj, kiuj posedus fremdajn lingvojn, prezentas bonan grundon por la E-movado.
Jam en 1888 troviĝis apartaj E‑istoj, lernintaj la lingvon per rusaj lernolibroj. Tion favoris la proksimeco inter la lingvoj rusa kaj bulgara, kaj ankaŭ la populareco de la rusa literaturo. Unua lernolibro por bulgaroj aperis en 1889, verkita de Miloslav Bogdanov, kiu prezentis sin antaŭ la publiko kun E-igita nomo: Dro Favorogloro Diodono, kio longe liveris materialon al la bulgaraj humoristoj. Kelkaj personoj, lernintaj E-n, aliĝis al Bogdanov kaj li formis jam en 1889 «Societon de la amikoj de tutmonda lingvo,» en Sofia, je kies nomo li komencis eldoni monatan gazeton Mondlingvisto, la dua E gazeto laŭtempe en la mondo. (Aperis nur du aŭ tri n-roj). Baldaŭ la societo mortis: la anojn forpelis la malbona famo pri la lingvo, kaŭzita per la konduto de Bogdanov.
Ĉirkaŭ 1897 komencis viglan propagandon Aristo Popov, kiu eldonis lernolibron, verkis artikolojn en ĵurnalo kaj revuoj, faris paroladojn. Al li helpe venis la entreprenema Georgi Oreŝkov. En 1898 jam estis sufiĉa kvanto da unuopaj E-istoj. Fine de la sama jaro en Tirnovo fondiĝis loka grupo «Lumo» kaj en 1900 en Plovdiv klubo «Stelo», kiu faris efikan propagandon, eldonis lernilojn, aperigis monatan ilustritan gazeton Rondiranto, kiu daŭris tri jarojn kaj duonon (febr. 1902- aŭg. 1904)
Ĉirkaŭ 1904 en la ĉefurbo fondiĝis loka societo «Aŭroro», sub gvido de Nikola Kovaĉev, Petr Popov, Georgi Aktarĝiev k.a. En 1904 aperis en Ruse la gazeto Trumpetisto de Aristo Rjaĥovski (marto-sept.). En 1905 en Sofia rondo de universitataj studentoj (Rjaĥovski, Simeon Petkov, Georgi P. Genov -- nun univ. prof. de juro, — Georgi Nikolov, Petr Spasov, Georgi Zografski, Georgi Karastojanov k. a.) komencis seriozan laboron kun granda sukceso. Komence ili eldonis litografe tre bonan gazeton Unua Paŝo (jan: dec 1906).
En 1906 la E-istoj el Sofia kunvokis la unuan E bulgaran kongreson en la ĉefurbo. (La sekvintaj kongresoj okazis en: 1907 Tirnovo, 1908 Ŝumen, 1909 Ruse, 1910, 1919, 1920, 1921, 1922 Sofia, 1923 Tirnovo, 1924 Ruse, 1925 Sofia, 1926 Varna, 1927 du kongresoj: eksterordinara en Sofia kaj ordinara en Plovdiv, 1928 Vraca, 1929 Vidin, 1930 Sofia, 1931 Stara Zagora, 1932 Sofia. Antaŭ la unua kongreso okazis en Tirnovo 1905 interkonatiĝa antaŭkongreso, kiun ĉeestis 25 personoj.) Rezulte de la kongreso fondiĝis «B Societo por propagando de E», kiu en 1907 ekeldonis dumonatan gazeton B E-isto, bone redaktatan, sed de ĝi aperis nur tri n-roj (jan: jun.). La societo ne daŭris longe. Same la rondo de ĝiaj iniciatintoj disiĝis.
Inter la gvidantoj de la movado en Sofia kaj la grupo «Lumo» en Tirnovo ekestis antagonismo: la sofianoj prefere atentis la sciencan flankon de la afero, la tirnovanoj emis al brua amasa movado, kaj en 1907 ili eldonis propran gazeton Lumo (okt. 1906-jun. 1910). Inter tiu gazeto kaj «B E-isto» estis rivaleco. Post kiam ĉesis vivi la Soc. por propagando de E, la tirnovoa grupo kunvokis en sian urbon novan kongreson, kinmetis la fundamenton de la B E-ista Ligo. (La centro de la Ligo alterne lokiĝis en: Tirnovo 1907–1908, Ŝumen 1908–1910, Sofia 1910–1928, Ruse 1928–1930, Sofia 1930).
En 1911 aperis personaj malkonkordoj en la movado: la agantoj en la ĉefurbo montris tre severan kritikemon al kelkaj ĝistiamaj gvidantoj en la provinco. Tio malfortigis la organizaĵon. Aliparte en la sama jaro la sekr.-kas. de BEL, Teodor Kanev fariĝis idisto kaj per cirkulero invitis la bulgaran E-istaron sekvi lian ekzemplon. Tio konfuzis ankoraŭ pli multe la movadon.
En la kongreso de 1910 (Sofia), kiun ĉeestis multaj rumanaj s-anoj, oni decidis unuigi la du naciajn E gazetojn «Lumo» kaj «Rumana E-isto»; kreiĝis komuna gazeto, Danubo, red. de miksita dunacia komitato kaj presata en Bucuresti (okt 1910 — jul. 1912). Malĉev D. eldonadis en 1911 monatan Semo dulingve, poste ĉiusemajnan gazeton Kulturo kaj «ĉiutagan» Telegramo. Jam en 1908 la kongreson en Ŝumen partoprenis s-anoj el la najbara Rumanujo. Similaj reciprokaj vizitoj okazis plue en 1909 Bucureŝti, 1910 kaj 1911 Sofia, 1912 Ruse, 1922 Cluj, 1923 Tirnovo kaj Timiaŝoara, 1929 Arad. Krome la bulgarajn kongresojn en 1922 kaj 1930 partoprenis s-anoj el Jugoslavujo kaj tiun en 1932 s-anoj el Rumanujo. Notinda estas la agado de la rusa E-isto Evstifejev Nikolaj, kiu en 1908–10 loĝis en Sofia.
En 1912 la BEL ŝanĝis sian nomon je B E-ista Societo, bazita sur centraliga tendenco, en 1926 EES nomiĝis B E-ista Asocio Depost 1919 oficiala organo estas la B E-isto.
Ĉ. 1925–26 montriĝis en la organizaĵo kaŝa interna batalo, kun politikaj tendencoj. Sekvo de tio estis financaj embarasoj, tre granda ŝuldo, organiza dekadenco. En 1927 la aferoj trudis kunvokon de eksterordinara kongreso, kiu havis la taskon solvi la internan krizon.