Lige kun tiu projekto UEA eldonas la serion "Oriento-Okcidento", kies lasta publikajho estas Negha Lando, nobelpremiita romano de Kawabata Yasunari.
* * *
Chu Esperanto estas "nova kashita instrumento de supereco de la okcidentaj popoloj super la aliaj"?
Tute ne. Esperanto apartenas al neniu popolo au grupo de popoloj. Ghi estas tutmonda, do ghi taugas por esprimi la sentojn, la aspirojn kaj la ideojn de okcidentanoj kaj de orientanoj.
La nura plimulteco de la latinaj kaj romidaj radikoj povus ankau gheni ekzemple anglojn au germanojn. Tio ne okazas: Britujo kaj Germanujo (krom Svislando) estas la landoj kie plej ofte okazis Universalaj Kongresoj de Esperanto. Cetere la historio instruas, ke post la konkero de la Romana imperio la ghermanoj adoptis la latinan lingvon, same kiel antaue la kleraj Romanoj lernis la idiomon de la grekoj.
* * *
Jen kelkaj manieroj kontraustari la chi analizitan antaujughon:
a) diskonigi la raporton pri "Esperanto kiel internacia helpa lingvo", entreprenitan de la sekretariaro ghenerala de la Ligo de Nacioj, en 1922, kaj la Rezolucion de UNESKO adoptitan en 1954, pri la Internacia Peticio favora al Esperanto;
b) diskonigi la verkojn de orientanoj en la Internacia Lingvo;
c) atentigi pri la serio "Oriento-Okcidento";
ch) atentigi pri la "Promeso de 85 japanaj sciencistoj" (Augusto 1950) kaj la "Resolucio de 20 chinaj universitataj profesoroj (Majo 1951). Oni legu la p-on 9 de tiu chi verko.
МЕНЮ/MENU/НАВЕРХ
2.11. Esperanto ligighas al neniu politika ideologio
Dekunua antaujugho: "Esperanto estas kamuflita komunlsmo. Multaj esperantistoj estas konataj komunistoj kaj, cetere, Esperanto estas vaste uzata por propagandi la t. n. "popoldemokratiajn landojn" kaj por disvastigi la internacian komunismon."
* * *
Esperanto ne estas politika movado. Tio estis klare difinita jam en la komenco de ghia movado, kiam la Unua Universala Kongreso kunveninta en 1905 en Bulonjo che maro, Francujo, aprobis la Deklaracion pri Esperantismo ghis nun valida:
"La Esperantismo estas penado disvastigi en la tuta mondo la uzadon de la lingvo neutrale homa, kiu, "ne entrudante sin en la internan vivon de la popoloj kaj neniom celante elpushi la ekzistantajn lingvojn naciajn", donus al la homoj de malsamaj nacioj la eblon komprenighiadi inter si, kiu povus servi kiel paciga lingvo de publikaj institucioj en tiuj landoj, kie diversaj nacioj batalas inter si pri la lingvo, kaj en kiu povus esti publikigalaj tiuj verkoj, kiuj havas egalan intereson por chiuj popoloj. Chiu alia ideo au espero, kiun tiu au alia esperantisto ligas kun la Esperantismo, estos lia afero pure privata, por kiu la Esperantismo ne respondas."
La oficiala reprezentanto de la esperantistoj estas Universala Esperanto-Asocio (UEA), en kies Statuto oni legas:
"UEA estas neutrala rilate al nacieco, raso, religio, politiko kaj sociaj problemoj."
Eakte en Esperantujo ekzistas ankau neneutralaj organizajhoj, kiuj uzas la Internacian Lingvon por atingi siajn celojn. Jen kelkaj: katolika, kristana, kvakera, laborista. Sed, ni insistu, temas pri aferoj pure privataj, por kiuj la Esperantismo ne respondas.
Krome kelkaj nacioj el la komunisma mondo uzas Esperanton propagandcele. Ne nur ili: ankau aliaj landoj ne komunismaj faras same. Evidente ankau por tio ne respondas la Esperantismo. Cetere, por disvastigi ideologion, oni ne uzas nur Esperanton, sed ankau aliajn lingvojn. Chu oni povas kondamni ekzemple la anglan au la francan, tial ke oni uzas ilin por disvastigi komunismon?