Выбрать главу

* * *

3.4.9. G. de Reynold, citis la "komplikajn chirkaufrazojn" kaj la "infanecajn divenajhojn" de Esperanto.

"Li kritikis la esperantajn tradukojn de "ere": tempego (granda tempo) au jarcentaro ("kolekto de centoj da jaroj"), kiuj estas tamen tre klaraj. Li vidigis la tradukon de la vorto "haie". Esperanto ja diras branchobarilo, kaj dornobarilo, kiuj shajnas atesti troan serchon de precizeco..." (Burney).

* * *

La kritiko ne trafas, char la francajn vortojn "ere" kaj "haie" oni esperantigas jene: erao kaj hegho. La klaraj chirkaufrazoj branchobarilo, arbetobarilo kaj dornobarilo estas uzeblaj, kiam la precizeco ilin postulas.

Cetere chiuj lingvoj havas siajn chirkaufrazojn, ekz. en la portugala: "vira-lata" (hundacho), lauvorte: "ladskatoltuma hundo", "mal-dos-peitos" (tuberkulozo), lauvorte: "brustmalsano"; "agua-que-passarinho-nao-bebe" (unu el la popularaj nomoj de brando), lauvorte: "akvo, kiun birdo ne trinkas" ktp.

Fine, sufichas legi esperantan libron au revuon, por ke oni trovu, anstatau "komplikaj chirkaufrazoj" au "infanecaj divenajhoj", esprimojn ja klarajn kaj oportunajn, kieclass="underline" pendseruro, samideano, chiutageco, senharulo, malhelpi, gajigisto, hurai, ghisnuna, perlabori, porchiama ktp.

* * *

3.4.10. "La verboj esperanta oferi kaj portugala oferecer estigas malfacilajhojn al la brazilaj kaj portugalaj esperantistoj, pro la simileco de formoj kaj malsimileco de sencoj."

* * *

La malfacilajhoj estas nur shajnaj. Jen kelkaj portugalaj frazoj kun la verbo "oferecer" kaj iliaj tradukoj:

a. "Os pagaos ofereciam as vltimas aos deuses": la idolanoj oferis la viktimojn al la diajhoj.

b. "O autor ofereceu-me um exemplar de sua obra": la autoro dedichis al mi ekzempleron de sia verko.

c. "Of ereci-lhe um presente pelo seu aniversario": mi faris donacon al li pro lia naskigha datreveno.

ch. "Os amigos ofereceram-me um livro de presente": miaj amikoj donacis al mi libron.

d. "Oferecer uma cadeira, uma xicara de cafe: prezenti seghon, taseton da kafo.

e. "Oferecer seus servicos": proponi siajn servojn.

f. "Oferecer uma mercadoria": oferti, proponi varon.

3.5. Kritikoj pri esprimivo

3.5.1. "Esperanto nepre oferas grandan nombron de nuancoj esprimataj de naciaj lingvoj. La esprimo de la sentoj, tiel grava en la parolo, malfacile trovas sian lokon en tiu lingvo klara, kie chio estas eksplicita. Same iuj stilaj diferencoj ne povas esti tradukataj... (Burney).