(rapide) Al kio vi aludas?
RITA
Ke vi sekvos vian fratinon.
Ne. Sed vi ja mem diris, ke estis pro Asta, ke – ke ni du trovis unu la alian.
ALLMERS
Jes, tamen vi mem ligis min. Per la kunvivado.
RITA
Ho, por via animo mi ne plu estas – ne plu tia – rave delikata.
ALLMERS
La leĝo de la transformo tamen povus eble kunteni nin.
(kapsignas malrapide) Okazas transformo en mi nun. Tion mi dolorige sentas.
Jes, ĉar estas kvazaŭ ia nasko ankaŭ en tio.
ALLMERS
Jes estas. Aŭ releviĝo. Transiro al pli supera vivo.
RITA
(rigardas senkuraĝe antaŭ si) Jes, – sed pereo de la tuta, tuta feliĉo de la vivo.
ALLMERS
Tiu pereo, ĝi estas ja vere la gajno.
RITA
(impete) Ho, parolturnoj! Bona Dio, ni estas ja tamen teraj homoj.
ALLMERS
Ni iom parencas ankaŭ al maro kaj ĉielo, Rita.
Ho jes. Vi pli ol vi mem scietas.
RITA
(paŝon pli proksimen) Aŭskultu, Alfred, – ĉu vi ne volus pensi rekomenci vian laboron?
ALLMERS
Tiun laboron, kiun vi malamis?
RITA
Mi fariĝis facile kontentigebla nun. Mi estas preta dividi vin kun la libro.
Nur por reteni vin ĉi tie ĉe mi. Proksime.
ALLMERS
Ho, mi vere ne povas helpi vin, Rita.
RITA
Sed eble mi povus helpi vin.
ALLMERS
Pri la laboro, vi celas?
(agitas la kapon) Ŝajnas al mi, ke mi ne havas vivon vivindan.
RITA
Nu, do por subporti la vivon.
ALLMERS
(sombre, antaŭen) Mi opinias, ke estus pli bone por ni ambaŭ, ke ni rompus la geedzecon.
RITA
(rigardas lin esplore) Kien vi rifuĝus? Eble tamen al Asta?
ALLMERS
Ne. De nun neniam al Asta.
Supren en la solecon.
Supren inter la montojn? Ĉu tion vi sugestas?
Sed jeno estas ja nur fantaziaĵoj, Alfred! Tie supre vi ja ne povas vivi.
ALLMERS
Tamen tien mi nun tiriĝas.
Eksidu. Jen mi rakontos ion al vi.
RITA
Ion, kio okazis al vi tie supre?
Kaj pri kio vi silentis antaŭ Asta kaj mi?
Ho, vi silentas pri ĉio. Vi ne devus.
ALLMERS
Eksidu tien. Kaj jen mi rakontos al vi.
RITA
Jes, jes, – mi aŭskultos! (Ŝi sidigas sin sur la benkon ĉe la pavilono.)
ALLMERS
Mi estis sola tie supre. Meze inter la montegoj. Jen mi venis al vasta, dezerta montara lago. Kaj mi devis transiri tiun lagon. Sed mi ne povis. Ĉar troviĝis nek boato nek homoj.
Jen mi iris sola en flankan valon. Ĉar tie, mi opiniis, ke mi venus trans la montodorsojn kaj inter la pintojn. Kaj poste malsupren al la alia bordo de la lago.
RITA
Ho, kaj jen vi certe eraris pri la vojo, Alfred!
ALLMERS
Jes; mi misprenis pri la direkto. Ĉar vojo aŭ vojeto tie ne troviĝis. Kaj mi iris la tutan tagon. Kaj ankaŭ la tutan sekvantan nokton. Kaj fine mi kredis, ke mi neniam plu trovus vojon al homoj.
RITA
Ne hejmen al ni? Ho, jen mi scias, ke viaj pensoj iris al ni.
ALLMERS
Ne, – ili tion ne faris.
Ne. Estis strange. Ŝajnis al mi, ke vi kaj Eyolf, vi ambaŭ fariĝis tiom foraj, foraj de mi. Kaj ankaŭ Asta.
RITA
Sed pri kio vi do pensis?
ALLMERS
Mi ne pensis. Mi tiradis min laŭ la deklivoj, – kaj ĝuis la pacon kaj plaĉan senton de la percepto de morto.
RITA
(eksaltas) Ho, ne uzu tiajn vortojn pri tiu teruraĵo!
ALLMERS
Tiel mi sentis. Tute ne timo. Ŝajnis al mi, ke mi kaj la morto kuniris kvazaŭ du bonaj kamaradoj. Estis tiom nature, – tiom simple, ĉio, ŝajnis al mi tiam. En mia parencaro la homoj ne kutimas fariĝi maljunaj –
RITA
Ho, silentu pri tiaĵoj, Alfred! Ĉar vi ja tamen sekure elvenis.
ALLMERS
Jes; kaj jen subite mi atingis la celon. Sur la alia bordo de la lago.
RITA
Estus nokto en teruro por vi, Alfred. Sed nun poste vi ne volas konfesi tion por vi mem.
ALLMERS
Tiu nokto suprenlevis min al decido. Kaj jen okazis, ke mi turnis kaj iris rekte hejmen. Al Eyolf.
RITA
(mallaŭte) Tro malfrue.
Jes. Kaj kiam jen – la kamarado venis kaj prenis lin –. Jen blovaĉis teruro de li. De la tuto. De ĉio , – kion ni tamen ne kuraĝas forlasi. Tiom terligitaj ni ambaŭ estas, Rita.
RITA
(kun brileto de ĝojo) Jes, ĉu ne vere! Ankaŭ vi! (pli proksime) Ho, ni vivu do la vivon kune plej eble longe!
ALLMERS
(levas la ŝultron) Vivi la vivon. Jes! Kaj eĉ nenion havi por ĝin plenigi. Dezerto kaj malpleneco ĉio. Kien ajn mi rigardas.
RITA
(timigita) Ho, frue aŭ malfrue vi foriros de mi, Alfred! Mi tion sentas! Kaj mi ankaŭ vidas laŭ via aspekto! Vi foriros de mi!
ALLMERS
Kun la vojkamarado, vi aludas?
RITA
Ne, mi aludas tion, kio ankoraŭ pli aĉa estas. Libervole vi foriros de mi. Ĉar estas nur ĉi tie, ĉe mi, ke vi ne trovas, ke vi havas vivotaskon. Respondu al mi! Ĉu ne tiel vi pensas?
ALLMERS
(rigardas ŝin firme) Kaj se nun mi pensis –?
(Bruo kaj kriado kvazaŭ de koleraj, ekscititaj voĉoj aŭdiĝas de fore malsupre. Allmers iras al la baraĵo.)
RITA
Kio estas? (ekkriante) Ho, vidu, ili lin trovis!
ALLMERS
Li neniam estos trovata.
(antaŭeniras) Nur interbatado, – kiel kutime.
RITA
Malsupre sur la marbordo?
ALLMERS
Jes. La tuta marborda vilaĝo devus esti forigata. Nun la edzoj venas hejmen. Ebriaj kiel kutime. Draŝas la infanojn. Aŭdu kiel la knaboj ululas! La virinoj kriaĉas pri helpo por ili –