Выбрать главу

ASTA

Sed ni ja ne scias, kiel tio vere okazis.

ALLMERS

Jes, ni scias. La knaboj vidis ŝin remanta foren sur la fjordo. Ili vidis Eyolf staranta sola sur la eĝo de la kajo. Vidis lin fiksrigardi post ŝin – kaj kvazaŭ sveni. (tremetanta) Kaj jen li ekfalis malsupren, – kaj malaperis.

ASTA

Jes, jes. Sed tamen –

ALLMERS

Ŝi tiris lin en la profundon. Pri tio estu certe, Asta.

ASTA

Sed, kara, kial ŝi tion farus?

ALLMERS

Jes, – jen estas la afero! Kial ŝi faris? Estas neniu venĝo kaŝita. Neniu pentofaro, mi pensas. Eyolf neniam faris al ŝi malbonon. Neniam fikriis post ŝin. Neniam ĵetis ŝtonon al ŝia hundo. Li eĉ ne vidis ŝin aŭ ŝia hundo antaŭ siaj okuloj antaŭ hieraŭ. Neniu venĝo do. Tiel senkaŭza ĉio. Tiel tute sensenca, Asta. – Kaj tamen la monda ordo tion bezonas.

ASTA

Ĉu vi parolis kun Rita pri tiuj pensoj?

ALLMERS

(skuas la kapon) Ŝajnas al mi ke mi pli facile povas paroli kun vi pri tiaĵoj. (spiras pene) Kaj ankaŭ pri ĉio alia.

(Asta prenas kudraĵojn kaj paketon en papero el la poŝo. Allmers sidas spiritforesta kaj rigardas ŝin.)

ALLMERS

Kion jen vi havas, Asta?

ASTA

(prenas lian ĉapelon) Pecon da nigra krepo.

ALLMERS Ho, pro kio tiaĵo? ASTA

Rita petis min. Permesu?

ALLMERS

Ho jes; volonte por mi. (Ŝi kudras la krepon sur la ĉapelon.)

ALLMERS

(sidas ŝin rigardante) Kie estas Rita?

ASTA

Ŝi iom promenadas supre en la ĝardeno, mi kredas. Borghejm estas kun ŝi.

ALLMERS

(iom surprizita) Ĉu? Borghejm estas ĉi tie ankaŭ hodiaŭ?

ASTA

Jes. Li venis per la meztaga trajno.

ALLMERS Tion mi ne atendis. ASTA

(kudras) Li tiom kore ŝatis Eyolf.

ALLMERS

Borghejm estas fidela ulo, Asta.

ASTA

(kun silenta varmo) Jes, fidela li vere estas. Tio certas.

ALLMERS

(fiksas la rigardon sur ŝin) Funde vi vere ŝatas lin.

ASTA Jes, mi ŝatas. ALLMERS

Sed tamen vi ne povas decidigi vin –?

ASTA

(interrompante) Ho, kara Alfred, ne parolu pri tio!

ALLMERS

Jes, jes, – diru al mi nur kial vi ne povas –?

ASTA

Ho ne, ne! Mi petas vin sincere. Ne demandu min. Ĉar estas malagrable por mi. – Jen. Nun la ĉapelo estas preta.

ALLMERS Dankon. ASTA

Kaj jen estas la maldekstra brako.

ALLMERS

Ĉu ankaŭ tiu havu krepon?

ASTA

Jes, tio estas konveneco.

ALLMERS

Nu, – do faru kion vi volas.

(Ŝi proksimiĝas kaj komencas kudri.)

ASTA

Tenu la brakon trankvila. Por ke mi ne piku vin.

ALLMERS

(kun duona rideto) Tio estas kiel frue en antaŭaj tagoj.

ASTA

Jes, ŝajnas al vi, ĉu?

ALLMERS

Kiam vi estis malgranda knabino, vi ankaŭ sidis tiel pretigante miajn vestaĵojn.

ASTA

Kiom eble bone, jes.

ALLMERS

La unua aĵo, kiun vi kudris por mi, – ankaŭ ĝi estis nigra krepo.

ASTA Ĉu? ALLMERS

Ĉirkaŭ la studentan ĉapon. Kiam patro formortis de ni.

ASTA

Ĉu mi tiam kudris? Imagu, tion mi ne memoras.

ALLMERS

Ho ne; tiam vi ja estis malgranda.

ASTA

Jes, tiam mi estis malgranda.

ALLMERS

Kaj du jarojn poste, – kiam ni perdis vian patrinon, – vi kudris grandan brakkrepon ankaŭ por mi.

ASTA

Mi opiniis ke tiel estu.

ALLMERS

(frapetas ŝian manon) Jes, jes, estus ja ankaŭ tiel, Asta. – Kaj kiam ni jen staris solaj en la mondo, ni du –. Ĉu vi jam finis?

ASTA

Jes. (kunmetas la kudraĵojn) Estis tamen feliĉa tempo por ni, Alfred. Ni du solaj.

ALLMERS

Jes, estis. Eĉ se severe ni penegis.

ASTA Vi penegis. ALLMERS

(pli vivece) Ho, vi vere penegis viamaniere, ankaŭ vi, – (ridetas) vi, mia kara fidela – Eyolf.

ASTA

Hu, – ne memorigu al mi tiun stultaĵon pri tiu nomo.

ALLMERS

Nu, se vi naskiĝus knabo, vi nomiĝus Eyolf.

ASTA

Jes, okaze se, jes. Sed kiam vi fariĝis studento –. (ridetas senpere) Imagu ke vi tamen povis esti tiel infaneca.

ALLMERS

Ĉu estis mi, kiu estis infaneca!

ASTA

Jes, vere ŝajnas al mi tiel nun, kiam mi rememoras. Ĉar vi hontis ĉar vi ne havis fraton. Nur fratinon.

ALLMERS

Ne; vere estis vi, kara. Vi hontis.

ASTA

Nu ja, iom, ankaŭ mi, eble. Kaj mi kvazaŭ bedaŭris vin –

ALLMERS

Jes, vi certe faris. Kaj jen vi retrovis miajn malnovajn knabovestaĵojn –

ASTA

La belajn dimanĉvestaĵojn, jes. Ĉu vi memoras la bluan bluzon kaj la genupantalonojn?

ALLMERS

(liaj okuloj ripozas sur ŝi) Kiom bone mi memoras, kiam vi surtiris kaj portis ilin.

ASTA

Jes, sed tion mi nur faris, kiam ni estis solaj hejme.

ALLMERS

Kaj kiom seriozaj kaj gravaj ni estis, Asta. Kaj mi ĉiam nomis vin Eyolf.

ASTA

Tamen Alfred, tion ĉi vi neniam rakontis al Rita, ĉu?

ALLMERS

Jes, mi opinias, ke iam mi rakontis.

ASTA

Ne do, Alfred, kiel povis vi fari!

ALLMERS

Ho, jen vidu, – oni ja rakontas ĉion al sia edzino – preskaŭ.

ASTA

Jes, oni ja eble tion faras, mi komprenas.

ALLMERS

(kvazaŭ vekiĝanta, premas sian frunton kaj eksaltas) Ha, – ke mi povas sidi kaj –

ASTA

(ekstaras, rigardas lin maltrankvile) Kio estas al vi?

ALLMERS

Li preskaŭ malaperis de mi. Li tute foriĝis.

ASTA Eyolf! ALLMERS

Jen mi sidis vivante en la memoroj. Kaj li ne kunestis.

ASTA

Jes do, Alfred, – eta Eyolf estis malantaŭ ĉio.

ALLMERS

Li ne estis. Li forglitis el mia animo. El miaj pensoj. Mi vidis lin eĉ ne momenton dum ni kunparolis. Tute forgesis lin tiun longan tempon.

ASTA

Ho, vi tamen devas iom ripozi el la funebro.

ALLMERS

Ne, ne, ne, – ĝuste tion mi ne devas. Mi ne rajtas. – Ne rajtas. – Kaj eĉ ne koron por tio mi havas. (iras ekscitita dekstren) Al mi estu nur vizie vidi lin tie, kie li kuŝas drivanta en la profundo!