Першапачаткова гэты рыфмаваны выраз меў больш канкрэтны сэнс: выкарыстоўваўся толькі тады, калі гаворка ішла пра вынікі сватання і ў спалучэнні, напрыклад, з дзеясловам даць абазначаў ‘адмовіць таму, хто сватаецца’. 3 такім значэннем ён зрэдку ўжываецца і цяпер: «Глядзелі-глядзелі бацькі нявесты на жаніха, дый далі сватам ад варот паварот» (Б. Сачанка).
Адвейваць зерне ад паловы. Уласна бел. Аддзяляць добрае ад дрэннага, карыснае ад шкоднага, непатрэбнага. Калі яны [копіі лістоў] для Вас акажуцца непатрэбнымі, я тады, будучы ў Мінску, забяру назад. Але мне чамусьці здаецца, што Вы здолееце адвеяць зерне ад паловы (У. Дубоўка. Ліст да Дз. Бугаёва).
Мадэліраваны выраз, створаны на ўзор рускага отделять пшеницу от плевел з захаваннем структуры і заменай кампанентаў іншымі словамі. У бел. літаратурнай м. выраз ужываецца ў абедзвюх трывальных формах дзеяслоўнага кампанента і ў такіх варыянтах: адвейваць (веяць, адсейваць) зерне ад паловы (мякіны); адвеяць (адсеяць) зерне ад паловы (мякіны). Выток фразеалагізма отделять пшешіцу от плевел — евангельская прытча (Матфей, 13, 24–30). У ёй расказваецца, як да чалавека, які пасеяў пшаніцу, ноччу прыйшоў вораг і паміж пшаніцаю пасеяў плевелы (пустазелле). Калі ўзышла пшаніца з пустазеллем, рабы прапанавалі гаспадару павырываць зелле, але ён загадаў пакінуць усё, як ёсць, а ў часе жніва спачатку вырваць зелле і спаліць яго, а пасля сабраць пшаніцу. Зрэдку ў бел. творах можна напаткаць і выраз, тоесны з руск.: «Будзе зручная часіна, перагледзім іх [пракламацыі] і тады аддзелім плевелы ад пшаніцы» (Я. Колас).
Адвесці вочы каму. Гл. адводзіць (адвесці) вочы каму.
Адвод вачэй. Агульны для бел. і руск. (отвод глаз) м. Маскіроўка, падман, наўмыснае адцягванне ўвагі ад чаго-н. Прыпомніла [Стэпа], як пры спатканні з Рыгорам у яе хаце Пятрусь пільна распытваў пра Рыгу, пра жыццёў ёй. А мо яшчэ тады згаварыўся з Рыгорам над ’ехаць да яго [у Рыгу]. Пецярбург — проста адвод вачэй (Ц. Гартны. Сокі цаліны).
Утвораны на аснове прыслоўнага фразеалагізма для адводу вачэй (гл.), набыў прадметнае значэнне і граматычныя ўласцівасці назоўнікавых выразаў.
Адводзіць (адвесці) вочы каму. Агульны для ўсходнесл. м. (руск. отводить глаза, укр. відводити очі). Хітруючы, адцягваць увагу ад чаго-н. Вунь! 3 пятага вагона ідзе. I яшчэ адна… Іх сустракае нейкі хлопец… Незнаёмы… Бач… Каб вочы адвесці (П. Галавач. Вінаваты).
Склаўся на аснове былога павер’я ў магічную сілу слова або пэўных дзеянняў, даступных ведзьмакам, знахарам, нібыта здольным знарок пераключыць чыю-небудзь увагу на што-небудзь іншае.
Адгароджвацца (адгарадзіцца) кітайскай сцяной ад каго, ад чаго. Агульны для ўсходнесл. м. Вельмі моцна, наглуха адасабляцца, адмяжоўвацца ад каго- ці чаго-н. Мы сабе добра жывём вялікай сям’ёй і адгарадзіліся кітайскай сцяной ад усіх. Як у манастыры жывём (З. Бядуля. Язэп Крушынскі).
Гэты дзеяслоўны фразеалагізм склаўся на аснове назоўнікавага кітайская сцяна (гл.), які мае значэнне ‘неадольная перашкода і поўная ізаляванасць’ і ўзнік на базе тэрміналагічнага словазлучзння. Вялікая кітайская сцяна была не толькі сур’ёзнай перашкодай для ворагаў-вандроўнікаў з поўначы, але і сімвалізавала поўную ізаляванасць, адсутнасць зносін з суседзямі.
Ад гаршка паўвяршка. Уласна бел. Вельмі нізкі, малы ростам. Не паспеу дагаварыць Якім, як Рыгорка ашчэрыўся, зафыркаў, вы зверыўшыся на Якіма. — Бач ты, ад гаршка паўвяршка, а ўжо вучыць… Вучоны! (І. Дуброўскі. Скасаваны агрэх).
Утвораны на аснове руск. рыфмаванага фразеалагізма от горшка два вершка (параўн. ва ўкр. м.: від горшка два вершка). Вобразнасць фразеалагізма засноўваецца на літоце (знарочыстым прымяншэнні). Вяршок — даўнейшая мера даўжыні, роўная 4,4 см, якой карысталіся да ўвядзення метрычнай сістэмы.
Аддаваць (аддаць) сэрца каму. Калька з франц. м. (dоппег sоn соеur). Кахаць каго-н. Канечне, на ліха табе хто, на ліха я! Лепшую знайшоў. Маладзейшая прываражыла. Ёй аддаў сэрца! (Л. Калодзежны. Ішоў чалавек).
Сэнсаўтваральны кампанент сэрца тут выступае як сімвал любоўных пачуццяў.