Sed disigitaj vi, volumoj
El libroj de diabla gent’,
La plej belegaj luksalbumoj,
De l’ moda rimular’ turment’,
Vi, ornamitaj per magia
Peniko de Tolstoj[138] genia
Aŭ per de Baratinskij plum’,
Vi brulu for en tondr’, en fum’!
In-quarto sian kiam donas
Al mi brilpompa sinjorin’,
Koler’ kun trem’ ekkaptas min,
Kaj epigramo tuj eksonas
En korprofundo, sed je mal’
Ŝi petas ja pri madrigal’.
Ne madrigalojn Lenskij liras
Por sia Olga en album’;
Kaj ne malvarman amon spiras
Brilante sprite lia plum’;
Li ĉion, kion nur rimarkas
Pri Olga, tion tuj li markas:
Kaj fluas plenaj de la ver’
La elegioj per river’.
Simile vi, Jazikov[140] mia,
Laŭ la inspir’ de via kor’
Vi kantas iun kun fervor’ —
Kaj en la ar’ da elegioj
Fiksiĝos iam ajn al vi
De via sorto histori’.
Silente! Streĉu aŭdon vian!
Jen kritikisto kun sever’
Ordonas kronon elegian
Mizeran ĵeti al la ter’
Kaj krias: «Ĉesu do lamenti,
Kaj ĉiam samon kvak-prezenti,
Bedaŭri pri pasint’ sen pov’:
Sufiĉas, kantu pri la nov’!»
— Vi pravas, kaj al ni vi donos
Trumpeton, maskon kun ponard’,
Kaj kapitalon de l’ pens-art’
Renaskl ĉiel vi ordonos:
Ĉu jes? — Sed aŭdas ni en klar’:
«Vi odojn verku, poetar’,
«Laŭ modo de l’ potenc-epoko,
Laŭ la malnova manier’ …»
— Nur sole odojn ĝis sufoko!
Ne gravas; ĉu ne sam-afer’?
Memoru pri la satiriko!
Ĉu de la fremda kap’ liriko
Al vi pli plaĉas en kompar’
Ol nia larma rimular’? —
«Mizeras ja la elegio;
Malplena estas ĝia cel’;
Sed por la odo la akcel’
Tre noblas…» Mi kun ironio
Disputus, sed ne puŝu mi
Jarcentojn du al kolizi’.
Ŝatante gloron, libermodon,
En ondoj de pensar’ sen fin’,
Vladimir verkus eĉ la odon,
Sed Olga ja ne legus ĝin.
Ĉu iam legis la poetoj
Al siaj koramatinetoj
Verkaĵojn siajn? Laŭ la fam’
Pli alta mankas dank’ por am’.
Kaj vere, feliĉega estas
L’ amanto, deklamante jen
Al la objekto de l’ ĉagren’
Revaĵojn de l’ pasi’ modesta.
Feliĉas li… dum eble mem
Ŝi pensas pri alia tem’.
Sed mi de l’ revo harmonia
La fruktojn legas iam nur
Al vartistin’ maljuna mia;
Jen estas mia solplezur’.
Kaj ankaŭ post tagmanĝ’ enua
Anstataŭ regalaĵo plua
Okazan gaston iam mi
Sufokas for per tragedi’;
Aŭ (nun jam ŝerci mi ne celas)
Premate de angor’ kaj rim’,
Ĉe lag’ vagante en proksim’,
Sovaĝ-anasojn mi dispelas.
Aŭdinte kanton de l’ versord’,
Forflugas ili de la bord’.
[Mi ĉie ilin peli penas…
Ĉasist’ celinta ĵus en van’
La poezion ekmalbenas,
Zorgante pri streĉita ĉan’.
Ja ĉiu ŝatas propran ĉason
Kaj por aliaj embarason:
Jen iu pafas el pafil’,
Jen iu versas sen trankvil’,
Jen iu muŝojn klak-bategas,
Jen iu ĝuas kun ekscit’,
Jen iu ĝojas pri milit’,
Jen iu reve mondon regas,
Jen iu drinkas ĝis ekdron’:
Kaj bon’ miksiĝas kun malbon’.][141]
Sed kion do Onegin? Fratoj,
Mi petas vin pri pacienc’:
Li kiel estas okupata,
Priskribos mi en plena senc’.
Li vivis laŭ ermita moro;
Vekiĝis je la sepa horo
Kaj sin direktis en somer’
Al bord’ apuda de river’;
Imite al Leandro naĝis
Li trans ĉi tiu Helespont’[142],
Plu kafon trinkis kun volont’,
Ĵurnalon iom interpaĝis
Kaj vestis sin… [Sed lia vest’
Tre stranga estis sen kontest’.
Surhavis li ĉemizon rusan
Kun larĝa silka tukozon’,
Tatar-kitelon vastkonusan,
Ĉapelon larĝan laŭ fason’
Tegmentaspekta. Vesto tia
Senmoraleca, senracia
Ĉagrenis tre laŭ ebla pov’
Al sinjorin’ el urbo Pskov
Nomata Durina kaj ankaŭ
Kun ŝi Mizinĉikov sinjor’.—
Eŭgeno tamen kun ignor’
Kutimojn siajn ĉiuflankajn
Ne ŝanĝis laŭ ilia plaĉ’, —
Pro tio lin ĉirkaŭis klaĉ’.][143]
Promen’, banad’, ombrum’ betula,
Legado, dormo — paradiz’,
De blankulino nigr-okula
En iu fojo freŝa kis’,
Ĉevalo bridon obeanta,
Tagmanĝo iom eleganta,
Silent’, izol’ laŭ korinklin’:
Jen vivo de Onegin sankta,
Kaj li ekĝuis ĝin sen sent’,
En la senzorga vivkontent’
La tagojn eĉ ne kalkulante
Kaj forgesinte urbon for
Kun fest-enu’ de ties mor’.
Sed nia nord-somero estas
Karikatur’ je vintr’ en sud’,
Ĝi flugas: tio fama restas,
Eĉ se ni neus kun disput’.
Jam la ĉiel’ aŭtunon spiris,
La suno jam pli pale brilis,
Pli mallongiĝis taga daŭr’,
De la arbaro foliar’
Nudiĝis kun malgaj-susuro,
Sur kampoj kuŝis griz-nebul’,
Kun kri’ ansera triangul’
Al sudo flugis: la naturo
Regata estis de l’ aŭtun’;
Novembro komenciĝis nun.
En griznebulo venas tago;
Rikolto finis en kampar’;
Al voj’ eliras por rab-ago
Malsata lupo jam sen bar’;
Sentante ĝin, ĉevalo time
Ekronkas — kaj de malproksime
La vojaĝant’ rapidas for;
Paŝtisto je maten-aŭror’
Ne pelas brutojn jam el stalo,
Kaj je tagmez’ al unu lok’
Ne sonas lia korna vok’
En idilia pastoralo;
Kantante en kaban’, fraŭlin’[144]
Kum keno[145] sidas nun dum ŝpin’.
Kaj jam la frost’ en furiozo
Arĝentas inter kampa vast’ …
(Legant’ atendas rimon rozo;
Do li ĝin prenu sen prokrast’!)
Pli pure ol komfort-pargeto
Glacie brilas rivereto.
Per glit’ ĝojbando da bubar’
Glacion tranĉas kun krak-knar’[146];
Por naĝo viransero peza
Per ruĝpiedoj venas jen,
Ekpaŝas sur glacieben’
Kaj glite falas; gajfreneza
Ekflirtas neĝo en aer’
Kaj stele falas al la ter’.
En tia tempo fari kion?
Promeni? Tamen la kampar’
Ne povas veki simpation
Per sia nuda ordinar’.
Ĉu rajdi en la step’ severa?
Sed la ĉeval’, per hufo fera
Kroĉinte je glacia split’,
Ja povas fali en subit’,
Do oni sidu sub tegmento
Kaj legu Pradt[147] aŭ Walter Scott[148].
Se ne, do zorgu pri speznot’,
Aŭ sidu, drinku; en silento
Vesper’ do pasos, morgaŭ — sam’,
Kaj tiel vintro pasos jam.
вернуться
Grafo F.P. Tolstój (1783–1873) — rusa pentristo, skulptisto kaj gravuristo, eminenta aganto en la sfero de la rusa arto. Estas famekonataj multaj medalaj bareliefoj de Tolstój, liaj ilustraĵoj por la poemo de Bogdanóviĉ «Duŝenjka» k.a. En la desegnaĵoj de Tolstój admirigas treege preciza, harmonia kaj delikata kompon-maniero, memoriganta pri la antikvaj grekaj desegnaĵoj sur la vazoj.
вернуться
N.M. Jazíkov (1803–1843) — rusa lirika poeto, verkinta ankaŭ historiajn kaj patriotajn poemojn.
вернуться
Tiu ĉi strofo aperis nur en la unua eldono de la ĉapitro. Poste Puŝkin forigis ĝin pro iuj konsideroj.
вернуться
Helesponto (Helléspontos) — Dardanela markolo inter la Marmora kaj Egea maroj, dividanta Eŭropon de Azio. Laŭ antikva greka legendo, trans ĉi tiu markolo ĉiunokte naĝis ĉasisto Leandro por viziti sian amatinon Hero. En iu ventega nokto Leandro dronis kaj Hero pro ĉagreno ĵetis sin en la maron.
вернуться
Puŝkin ne presigis 1½ finversojn de la strofo XXXVII kaj la tutan strofon XXXVIII verŝajne pro la tro forta kontrasto priskribita.
вернуться
Noto de l’ aŭtoro: En la gazetoj oni miris, kiel oni povis nomi fraŭlino simplan kamparaninon, dum la nobelaj fraŭlinoj, iom pli sube, estas nomitaj knabinaĉoj!
[Vidu Ĉapitron Kvinan, strofo XXVIII.]
вернуться
Lumo de brulanta keno estis antaŭe kutima maniero por lumigi la kamparanajn kabanojn en vespero. Kontraŭe la riĉulaj domoj estis lumigataj per kandeloj.
вернуться
Noto de l’ aŭtoro: «Tio ĉi signifas», — rimarkigas unu el niaj kritikistoj: — «ke la buboj kuradas per glitkuriloj». Juste!
вернуться
Dominique Dufour do Pradt (prononcu: Dominík Difur de Pradt) — franca diplomato kaj politika verkisto (1759–1837).
вернуться
Walter Scott (prononcu: Ŭólter Skot) — fama skota verkisto (1771–1832), aŭtoro de konataj historiaj romanoj.