Потым яны зайшлі ў нейкае памяшканне і селі за асобны столік на верандзе, адкуль відаць былі мора і пляж.
— Каб не падумалі, што мы простыл людзі,— сказаў Светазар, — давай выдумляць самыя панскія травы.
— Я хачу маромсанага, — сказала Святлана.
— Што ты, што ты! — замахаў рукамі Светазар. — Гэта ж самая простая рэч. Калі мы будзем закаэваць такія стравы, то нас палічаць за бедных І прагоняць у шыю.
— Добры дзень, маладыя людзі! — пачуўся голас за суседшм столікам.
Брат і сястра аж падскочылі, нібы дакрануліся да электрычнасці.
Тады да іх падсеў чалавек гадоў за сорак, з вясёлым і л агодным круглым тварам.
— Я так і думаў, што вы з Савецкага Саюза, — сказаў чалавек. — Жывучы на чужыне, сэрцам пачуеш свайго чалавека.
— А вы… вы… — прамовілі ашаломленыя Светазар і Святлана.
— Я савецкі консул у Новым Арлеане, — ласкава сказаў чалавек. — Дарэмна вы не звярнуліся да мяне. Мой абавязак — дапамагаць сваім. А тут вам, я думаю, не вельмі зручна. Паглядзіце, што робіцца вакол вашай машыны. — Усе трое паглядзелі ў той бок і ўбачылі каля яе цэлы натоўп разявак. — А машына вельмі цікавая, арыгінальная, — казаў далей чалавек, — мусіць, такой і ў Амерыцы няма. Глядзіце, як яны разглядаюць, фатаграфуюць яе. Вы ўпэўнены, што ніякага сакрзту яны не адкрыюць?
— 3 выгляд у не адкрыюць, — адказаў Светазар.
— А ці падумалі вы, што можа быць і горш? — таямніча прашаптаў чалавек, падсунуўшыся бліжэй. — Яны могуць украсці яе, каб пераняць усе сакрэты. Ад капіталістаў усяго можна чакаць, я іх добра ведаю.
— Калі яны ўкрадуць, — засмяяўся Светазар, — то ім самім горш будзе: машына… можа ўзарвацца і загубіць цэлы горад.
— Я гэта ведаю, — спакойна адказаў консул, — і баюся не та го, што яны адкрыюць наш сакрэт, а таго, што могуць знішчыць каштоўную рэч і за губіць тысячы невінаватых людзей. Таму я прапаную вам спыніцца ў нашым консульстве — спакайней і выгадней будзе.
Ён даў знак афіцыянту і коратка сказаў:
— Рахунак!
— Шэсцьдзесят шэсць долараў,— сказаў афіцыянт, падаючы квіток.
— А ў нас толькі пяцьдзесят! — усклікнула Святлана і зараз жа ўбачыла грозны позірк брата, ды яшчэ адчула штуршок нагой. Яна зразумела, што яе словы былі недарэчы, і пачырванела.
А консул узяў рахунак і выняў з кішэні грошы.
— Вы што думаеце рабіць? — спытаў Светазар.
— Заплаціць, вядома, — адказаў консул, адлічваючы грошы.
— Не трэба, не трэба! — занепакоіўся Светазар. — Нам не хапае толькі шаснаццаці долараў. Калі вы такі ласкавы, то пазычце іх. Мы вам зараз жа адашлём.
— Вам не трэба непакоіцца, — мякка сказаў консул.
Хлопчык і дзяўчынка адчулі ўдзячнасць да консула.
— Ну, дык паедзем у консульства, — сказаў чалавек, уетаючы з крэсла.
Светазар зірнуў на сястру.
— Як ты думаеш?
— Не ведаю, — адказала яна. — Адпачыць крыху хацелася б. — Святлана няпэўна паглядзела на брата.
Консул падхапіў яе пад руку і шчыра сказаў:
— Едзем, едзем, у Новым Арлеане цікавей, чым тут. Я вам пакажу горад. Вы там сустрэнецеся з нашай калоніяй. У нас там куток Савецкага Саюза. Там з жанчынамі і дзецьмі вы будзеце, як дома. Адтуль вам лепей будзе рабіць экскурсіі. Вы можаце пакінуць машыну дома, а на вас адных ніхто не будзе звяртаць увагі. Вам не будуць перашкаджаць, як цяпер. Адтуль нашлем прывітанне на Радзіму.
Яны пайшлі да машыны.
— А вы можаце ўзяць з сабой пасажыра? — спытаў консул, зірнуўшы ў кузаў.
Там, замест сядзенняў для пасажыраў, былі нейкія трубкі, шчыты, ручкі. Але ў крайнім выпадку чалавек непатрабавальны сяк-так уціснуцца мог бы. Гэта адразу заўважыў консул і сказаў:
— Калі дазволіце, я магу і тут прытуліцца. Ехаць жа доўга не прыйдзецца.
Гаспадары машыны збянтэжана паглядзелі адно на аднаго, не ведаючы, што сказаць.
— У чым справа? — перапытаў консул. Светазар адказаў:
— Бачыце, на трэцяга пасажыра машына не раз.
— Што вы кажаце! — засмяяўся консул, — Ваша машына можа, як маланка, насіцца па ўсяму свету, а вы гаворыце, што яна не возьме трэцяга чалавека!
Цяпер ужо здзівіліся Светазар і Святлана.
— Адкуль вы ведаеце? — ускрыкнулі яны разам. Консул палажыў адну руку на плячо Светазару, а другую на плячо Святлане і з жартаўлівым дакорам сказаў:
— Эх вы, нездагадлівыя! Каму ж тады ведаць дзяржаўныя сакрэты, калі не афіцыйным прадстаўнікам дзяржавы? Мы тут павінны ведаць усё, каб даць адпор капіталістам.
Гэтыя словы яшчэ больш здзівілі брата і сястру: яны ж добра памяталі словы дзеда, што аб яго вынаходніцтве пакуль што ніхто, нават свая дзяржава, не ведае. Адкуль жа гэты консул ведае?..