Выбрать главу

Фузілье яшчэ хацеў абмеркаваць з камісарам Жувам іншыя судовыя справы, але яго перапыніў сакратар:

— Пан Фузілье, вы мусіце яшчэ распытаць дваіх чалавек, — і паклаў перад судовым следчым дзве поўныя папераў папкі.

На верхнім дасье камісар Жуў прачытаў назву: «Справа «Раяль-Палацж

— Па рабаўніцтву ў гатэлі няма нічога новага?

Следчы адмоўна пахітаў галавою.

— А цяпер пан выкліча Мюлера, дзяжурнага парцье, ці не так? — спытаў камісар?

— Але.

— Тады папрашу дапамагчы мне. Пасля Мюлера вы будзеце дапытваць Гурна па справе Белсома?

— Так.

— Трэба зрабіць, каб яны сустрэліся тут на маіх вачах.

— Нашто?

— Я згадаў пра шнар на далоні,— усміхнуўся Жуў.— Памятаеце, невядомага рабаўніка ў «Раяль-Палацы» ляснула токам, калі ён перацінаў дрот у ванным пакоі Соф’і Данідавай. А такі ж самы шнар-апёк ёсць на далоні Гурна!

— Я дапамагу! Але пачнем з Мюлера?

— Вы ўсё яшчэ сцвярджаеце, што загадалі выпусціць з гатэля рудога злодзея памылкова? — знарок сурова звярнуўся Фузілье да Мюлера.

— Так,— умольна сказаў той.— Напярэдадні ў гатэльным штаце адбыліся змены, і я падумаў, што гэта новы калідорны, да таго ж на ім была уніформа.

— Вы яшчэ казалі,— прамовіў Ламісар Жуў,— што здолееце пазнаць таго чалавека.

— Вядома!

Двое вартавых увялі Гурна ў пакой.

Мюлер, нічога не разумеючы, абыякава глядзеў на ўладны твар забойцы лорда Белсома, на ягоную моцную паставу.

— Хто гэты чалавек? — спытаў судовы следчы.

— Не ведаю,— адказаў Мюлер.

— Гурн, пакажыце яму правую далонь! — загадаў камісар.— А вы, Мюлер, пастарайцеся згадаць, ці не сутыкаліся вы з ім у «Раяль-Палацы».

— Я разумею, што каб я яго пазнаў, то ўсе абвінавачванні з мяне знялі б, але, на жаль, я сапраўды бачу яго ўпершыню...

— Дзякуй за шчырасць. Можаце ісці,— сказаў Фузілье.

Калі за Мюлерам зачыніліся дзверы, следчы звярнуўся да Гурна:

— Дзе вы былі летась у другой палове снежня?

Гурн няпэўна паціснуў плячыма. Па ўсім было відаць, што ён разгубіўся ад такога пытання. Следчы, які і разлічваў на такі эфект, нахіліўся да сакратара і шэптам загадаў яму запрасіць у кабінет мажардома Далона, які, па ўсіх разліках, мусіў ужо быць у пачакальні. Але сакратар вярнуўся адзін і разгублена падаў следчаму Фузілье ліст, надрукаваны на службовым бланку:

«Сёння раніцай на чыгуначных рэйках, у пяці кіламетрах каля Вер’ера, знойдзены труп мужчыны, які, відаць, скінулі з цягніка, што ехаў у Парыж. Ідэнтыфікаваць знявечаны сустрэчным цягніком труп практычна немагчыма, але пры ім знойдзены дакументы на прозвішча Далона і ліст, паводле якога можна меркаваць, што ён кіраваўся ў Парыж на сустрэчу з судовым следчым Фузілье.

Спецыяльны камісар Аўстэрліцкага вакзала».

Следчы перадаў ліст камісару. Жуў прабег яго вачыма і ціха сказаў:

— Я мушу неадкладна ехаць у Вер’ер...

Гурн спакойна сачыў за размовай следчага і камісара.

XXVIII

Пасяджэнне суда прысяжных

Чарговы сведка скончыў даваць паказанні. Старшыня суда — радца д’Асторг, павярнуўся да судовага сакратара і загадаў:

— Запрасіце лэдзі Белсом!

Покуль сакратар выконваў загад, судовую залу агарнуў неспакой.

Усе самыя вядомыя парыжане імкнуліся трапіць на гэтае пасяджэнне. Менавіта зараз яны ўбачаць і выкажуць свае адносіны да злачынцы Гурна — забойцы лорда Белсома.

Пасля неабходных умоўнасцей сакратар зачытаў абвінаваўчае заключэнне. Але ў ім былі толькі ўсім вядомыя, апублікаваныя ў друку факты.

Допыт Гурна, які з дзіўнай абыякавасцю сядзеў на лаве падсудных, таксама нікога не зацікавіў.

У першы ж дзень следства Гурн прызнаў сваю віну, так што цяжка было дадаць што-небудзь істотнае. Уся энергія старшыні суда ішла на тое, каб удакладніць некаторыя факты з біяграфіі падсуднага. Ён імкнуўся высветліць матывы, якія прымусілі Гурна пайсці на такую рызыку, як наведванне палаца лэдзі Белсом, удавы ягонае ахвяры, менавіта гэта дазволіла камісару Жуву яго арыштаваць.

Затое паказанні лэдзі Белсом абяцалі высветліць шмат цікавага. Маладая ўдава ў доўгім жалобным строі, які падкрэсліваў яе прывабную паставу, выклікала ў прысутных непадробную зацікаўленасць і сімпатыю. Зала падрыхтавалася лавіць кожнае слова. Судовы сакратар правёў лэдзі Белсом да паўкруглай балюстрады пасярод залы насупраць судовай трыбуны.

— Здыміце пальчаткі,— загадаў сакратар і вымавіў сакраментальную фразу: — Кляніцеся казаць праўду, толькі праўду і нічога, апроч праўды. Кажыце без нянавісці і боязі,— і шэптам падказаў: — Адказвайце: «Клянуся!»