Выбрать главу

— Пан Вальгран, няўжо вы ніколі не станеце сур'ёзным чалавекам?

Нечакана ў дзверы ціхенька пастукалі. Шарло прачыніў дзверы і вярнуўся да Вальграна, паклаў яму на столік капэрту.

— Нейкая пані прасіла перадаць ліст...

— Цікава, на капэрце жалобная аблямоўка. — Спачатку ён чытаў няўважліва, але потым зацікавіўся.— Нішто сабе! Паслухай, Шарло: «На сённяшняй прэм’еры «Крывавай плямы» вы з нечаканым майстэрствам загрыміраваліся пад Гурна, забойцу лорда Белсома... Сёння ў дзве гадзіны ночы вас чакаюць у гэтым абліччы на вуліцы Месэ, дом 22, прыязджайце; вас кахаюць. Чакаю...»

— I хто гэта так піша? — пацікавіўся Шарло.

— Не скажу! Бо тут ёсць яшчэ і постскрыптум: «Прашу захаваць гэтае запрашэнне ў таямніцы, як прачытаеце, спаліце ліст...»

— Няўжо пойдзеце? — здзівіўся Шарло.— Здыміце хаця б турэмную вопратку, у якой былі на сцэне!

— Не, пераапранацца не буду, яна так прасіла! Не думай, гэта жарт, да таго ж я неаднойчы бачыў тую, што паслала ліст, апошні раз на судовым працэсе. Гэта такая жанчына! Яна надзвычай прыгожая, вытанчаная, зграбная...

— Вар’ятка,— перапыніў яго Шарло.

— Закаханая,— удакладніў актор.— Хутчэй, покуль я буду надзяваць плашч, знайдзі ў даведніку, дзе тая вуліца.

— Месэ, Месэ... — паўтараў назву Шарло і гартаў старонкі даведніка.— Пан Вальгран,— спуджана прамовіў грымёр,— на гэтай вуліцы турма, дзе сядзяць прысуджаныя да смяротнай кары, там сядзіць Гурн.

— Дык мне прызначылі спатканне ў турме? — засмяяўся Вальгран.

— Амаль што — у доме насупраць!

— Я спадзяюся,— Вальгран спыніўся ў дзвярах,— сённяшняя ноч будзе надзвычай цікаваю!

Шарло застаўся адзін у грымёрнай і, нягледзячы на тое, што Вальгран кідаўся ў такія прыгоды не ўпершыню, усё адно прабурчаў:

— Жанчыны давядуць яго да згубы! Гэта ж трэба, забыўся надзець пальчаткі і кашнэ!

XXXII

Здрада

Лэдзі Белсом нервавалася. Яна крочыла па пакоі, штохвілінна спынялася і прыслухоўвалася да гукаў парыжскай ночы.

— Ён не прыйдзе,— шаптала яна,— не прыйдзе. Што тады рабіць?

Дом нумар 22 на вуліцы Месэ меў два паверхі. У ім ніхто не жыў колькі тыдняў. Вялікі пакой другога паверха, дзе стаялі старая абшарпаная канапа, такі ж занядбаны фатэль, колькі саламяных крэслаў і стол, у ноч на васемнаццатае кастрычніка зняла лэдзі Белсом.

На пліце грэўся чайнік, стаяла колькі філіжанак і ляжалі на сподках маленькія пірожныя. Лэдзі Белсом падбегла да дзвярэй і прыслухалася: блізіліся нечыя няўпэўненыя крокі.

«Мужчына!» — вызначыла яна.

Вальгран любіў прыгоды і таму спакусіўся прапановаю прыйсці на спатканне ў грыме Гурна якраз да той жанчыны, якую забойца павінен быў напалохаць больш за іншых: лэдзі Белсом, удава лорда-нябожчыка!

«Магчыма, гэта новы від мазахізму,— разважаў Вальгран,— і ёй падабаецца, калі яе палохаюць? Нічога, зараз паглядзім».

Вальгран адчыніў дзверы, кінуў паліто з капелюшом у фатэль, стаў перад лэдзі Белсом і сказаў:

— Вось і я!

Лэдзі Белсом прыкрыла свой твар далонямі, але неўзабаве авалодала сабою.

— Дзякуй вам,— сказала яна.— Дзякуй, што прыйшлі. Вальгран хацеў запярэчыць, але лэдзі Белсом казала далей: — На дварэ холадна, спадзяюся, вы вып’еце кавы, пан Вальгран? — Яна падала свайму госцю філіжанку. Яе рука прыкметна дрыжэла.

— З гэтых рук я гатовы браць усё! — адказаў Вальгран. Ён насыпаў сабе цукру, калі ж хацеў насыпаць у філіжанку і лэдзі Белсом, яна спыніла яго:

— Дзякуй, але я заўсёды п’ю без цукру.

Пілі яны моўчкі. Вальгран усё не мог прыдумаць, з чаго яму пачаць, усё чакаў, што лэдзі Белсом сама згадае пра дасланы ліст. Калі яны дапілі каву, лэдзі Велсом дапытліва паглядзела на актора, той хацеў ёй нешта сказаць, але раптоўна адчуў жахлівую санлівасць, словы і думкі змяшаліся ў ягонай галаве. Твар лэдзі Белсом яшчэ раз мільгануў перад ягонымі вачыма і знік у цемры. Вальгран паваліўся на падлогу.

Лэдзі Белсом нахілілася над ім і, калі ўпэўнілася, што ён спіць, сказала:

— Ну вось і ўсё!

Праз сон Вальгран раптам адчуў, што нехта звязвае яму рукі за спінаю вяроўкай. Ён прачнуўся і крыкнуў:

— Што такое?

На яго наваліліся двое мужчын у форме турэмных ахоўнікаў. Вальгран хацеў закрычаць, але адзін з іх заціснуў яму рот і сказаў:

— Ціха!

— Пусціце мяне! — Вальграну давялося напружыцца, каб сказаць гэта, бо ён і цяпер ледзь трымаўся на нагах.

— Пайшлі, ты ж ведаеш, Гурн, цябе ўжо нішто не ўратуе!

Вальгран паспрабаваў выслабаніцца.

— Я Вальгран! Трагік Вальгран! Мяне ўсе ведаюць! Дастаньце з маёй кішэні партманет! Там дакументы! — Вальгран нарэшце трохі апрытомнеў і зразумеў, што знаходзіцца ў тым самым пакоі, дзе лэдзі Белсом частавала яго каваю. Ён азірнуўся. Лэдзі Белсом стаяла каля акна і моўчкі глядзела на яго.