— Nu, kaj kio resume? — ekkriegis Persikov, — chu vi deziras reaperigi ilin momente? Kaj kial pere de ankorau ne esplorita radio?
— Kamarado profesoro, — respondis Rokk, — vi min efektive konfuzas. Mi ja diras al vi, ke la stato bezonas restarigi la kokbredadon, char oni eksterlande skribas pri ni diversajn achajhojn. Jes.
— Kaj skribu ili…
— Nu vi diras, — enigme respondis Rokk kaj balancis la kapon.
— Al kies kapo, tni dezirus scii, venis la ideo kreskigi kokojn el ovoj?..
— Al la mia, — respondis Rokk…
— Aha… Jen… Sed kial, bonvolu klarigi? De kie vi eksciis pri ecoj de la radio?
— Mi, profesoro, cheestis vian prelegon.
— Mi ankorau nenion faris kun ovoj!… Mi nur intencas!
— Dio vidas, rezultos, — subite konvinkite kaj sinceranime diris Rokk, — via radio estas tia fama, ke eblas ech elefantojn kreskigi, ne nur kokidojn.
— Jen kio, — diris Persikov, — chu vi ne estas zoologo? Chu ne? bedaurinde… vi estus tre kuragha eksperimentanto… Jes… tamen vi riskas… rezultigi fiaskon… kaj nur forprenas mian tempon…
— Ni redonos al vi la kamerojn. Kio do?
— Kiam?
— Jen kiam mi kovos la unuan parton.
— Kiel vi certece diras tion! Bone. Pankrat!
— Mi kunhavas la homojn, — diris Rokk, — kaj gardistaron…
Vespere la kabineto de Persikov orfighis… Malplenighis la tabloj. La homoj de Rokk forveturigis tri grandajn kamerojn, lasinte al la profesoro nur la unuan, malgrandan, de kiu li komencis la eksperimentojn.
Proksimighis julia krepusko, la grizo plenigis la instituton, fluis tra la koridoroj. En la kabineto audighis monotona pashado — tio Persikov, ne enshaltante la lumon, mezurumis la grandan chambron de la fenestro ghis la pordo… La stranga fakto: en tiu vespero neklarigeble splena humoro ekregis la homojn kaj bestojn, loghantajn en la instituto. La bufoj ial okazigis specife korpreman koncherton kaj kvakis minacplene kaj averte. Pankrat estis devigita kapti en la koridoroj la kolubron, kiu forrampis el sia kamero, kaj kiam li kaptis ghin, la kolubro havis tian aspekton, kvazau ghi estis forironta chien ajn nur por fughi.
Profundvespere audighis sonoro el la kabineto de Persikov. Pankrat aperis sur la sojlo. Kaj ekvidis strangan bildon: la sciencisto staris solece meze de la kabineto kaj rigardis al la tabloj. Pankrat tusetis kaj senmovighis.
— Jen, Pankrat, — diris Persikov kaj montris al la malplenighinta tablo.
Pankrat konsternighis. Al li shajnis en la krepusko, ke la okuloj de la profesoro estas postploraj. Tio estis tiel nekutime, tiel terure.
— Jes, ghuste, — ploreme respondis Pankrat kaj pensis: "Vi prefere krius kontrau mi!"
— Jen, — ripetis Persikov, kaj liaj lipoj ektremis same, kiel tiuj de infano, de kiu oni subite forprenis ties shatatan ludilon.
— Chu vi scias, kara Pankrat, — daurigis Persikov, forturnighante al la fenestro, — mia edzino ja, kiu forveturis antau dek kvin jaroj, shi eklaboris en operetteatro, sed nun shi mortis, evidentighis… Jen la okazintajo, Pankrat kara… Oni sendis leteron al mi…
La bufoj blekis plende, kaj la krepusko kovris la profesoron, jen ghi… nokto. Moskvo… ie iaj blankaj globoj post fenestroj lumighis… Pankrat, embarasita, malghojis, tenis pro la timo la manojn laulonge de la femuroj…
— Iru, Pankrat, — pene diris la profesoro kaj svingis per la mano, — iru dormi, kara, kolombeto, Pankrat.
Kaj venis nokto. Pankrat elkuris el la kabineto ial sur la piedfingroj, alkuris sian chambreton, disshovis chifonojn en la angulo, prenis elsub ili malpakitan botelon da rusa vodko kaj senforshire elsuchis preskau glason. Li manghetis panon kun salo, kaj liaj okuloj iom gajighis.
Profundvespere, jam che noktomezo, Pankrat, sidante nudpiede sur benko en la malabunde prilumita vestiblo, diris al la sendorma dejhoranta kaldrono, gratante la bruston sub la katuna chemizo:
— Prefere li mortigus, Dio vidas…
— Chu vere li ploris? — scivoleme demandadis la kaldrono.
— Dio… vid… — certigis Pankrat.
— La granda sciencisto, — konsentis la kaldrono, — kompreneble, rano ne anstatauos la edzinon.
— Neniel, — konsentis Pankrat.
Poste li pensis kaj aldonis:
— Mi mian edzinon volas aranghi chi tien… kial do shi sidu en la vilagho. Sed shi tiujn chi bestachojn neniel toleras…
— Certe, la abomenajho terurega, — konsentis la kaldrono.
El la kabineto de la sciencisto estis audeblaj neniuj sonoj. Ankau lumo mankis al ghi. Ne estis lumstrio sub la pordo.
Chapitro VIII
Okazintajho en sovhhozo
Sendube ne ekzistas pli bona periodo, krom matura augusto en, ekzemple, Smolenska gubernio. Somero de la jaro 1928 estis, kiel oni scias, belega, kun ghustatempaj pluvoj printempe, kun abunda varmega suno, kun bonega rikolto… Pomoj en la eksa bieno de Sheremetev estis maturighantaj… arbaroj verdis, flavkvadrate kushis kampoj… Homo ja plibonighas en sino de la naturo. Kaj Aleksandr Semjonovich impresus ne tiom malagrable, kiel en urbo. Kaj mava jako mankis al li. Lia vizagho kupre sunbrunighis, la katuna malbutonumita chemizo videbligis la bruston, kovritan per densega nigra hararo, la gamboj estis vestitaj en velshtofa pantalono. Kaj liaj okuloj trankvilighis kaj bonhumorighis. Aleksandr Semjonovich vigle malsuprenkuris desur perono kun kolonaro, al kiu estis alnajlita shildo sub stelo:
SOVHHOZO "RUGHA RADIO" kaj direktis sin rekte al automobilo-kamioneto, alportinta tri nigrajn kamerojn kun gardistoj.
La tutan tagon Aleksandr Semjonovich klopodis kun siaj helpantoj, instalante la kamerojn en la eksa vintra ghardeno — orangherio de Sheremetev… Ghis vespero chio estis preta. Sub vitra plafono eklumis blanka duondiafana globo, oni muntis la kamerojn sur brikoj, kaj mekanikisto, alveturinta kun la kameroj, klakante kaj turnante per brilantaj shrauboj, enshaltis sur la asbesta planko en la nigraj kestoj rughan misteran radion.
Aleksandro Semjonovich klopodis, li mem ascendis shtupetaron, kontrolante dratojn.
Sekvatage revenis de la stacio la sama kamioneto kaj elkrachis tri kestojn el bonega glata tavolligno, chirkaugluita per etikedoj kaj blankaj sur nigra fono surskriboj: VORSICHT: EIER!! ATENTON: OVOJ!!
— Kial oni tiom malmulte alsendis? — miris Aleksandr Semjonovich, tamen tuje ekklopodis kaj komencis malpaki la ovojn. La malpakado okazis en la sama orangherio, kaj partoprenis en ghi: Aleksandr Semjonovich mem, lia ekstreme dika edzino Manja, unuokula eksa ghardenisto de eksa Sheremetev, sed nun servanta en la sovhhozo en unuversala posteno de gardisto, fusilisto, devigata loghi en la sovhhozo, kaj purigistino Dunja. Tio ne estis Moskvo, kaj chio havis tie pli simplan, familian kaj amikecan karakteron. Aleksandr Semjonovich ordonadis, karese rigardante al la kestoj, aspektantaj kiel solida kompakta donaco sub tenera sunsubira lumo de la supraj vitroj de la orangherio. La fusilisto, kies fusilo paceme dormetis che la pordo, rompadis per tenajlo stegojn kaj metalajn bendojn. Audighis krakado… Shutighis polvo. Aleksandr Semjonovich, klakante per la sandaloj, klopodis chirkau la kestoj.
— Bonvolu pli akurate, — diris li al la fusilisto. - Pli atente. Chu vi ne vidas — ovoj?..
— Normale, — raukis la provinca fuziliero, tenajlante, — tuj…
Tr-r-r… kaj shutighis polvo.
La ovoj estis pakitaj bonege: sub la ligna kovrilo estis tavolo da parafina papero, poste tiu da sorbpapero, sub ghi — densa tavolo da rabotajo, poste — segajoj, en kiuj vidighis blankaj kapetoj de ovoj.