— Kaj chu eblas, ke vi pafmortigu reporterojn? — demandis Persikov, rigardante super la okulvitroj.
Tiu demando treege gajigis la gastojn. Ne nur la malserena malaltulo, sed ech la fumkolorulo ridetis en la vestiblo. La anghelo, brilante kaj radiante, klarigis… ke dume, hm… certe, tio estus bone… ho, tamen, ja estas gazetaro… kvankam tia projekto jam maturighas en Konsilio de Laboro kaj Defendo… ni havas honoron adiaui.
— Kaj kiu kanajlo vizitis min?
Che tio chiuj chesigis rideti, kaj la anghelo respondis eviteme, ke tio estis iu malgrava aferachulo, ne indas atenti… tamen li tre petas la civitanon profesoron teni en plena sekreto la eventon de la hodiaua vespero, kaj la gastoj foriris.
Persikov revenis en la kabineton, al la diagramoj, sed li ne sukcesis tamen labori: La telefonaparato eljhetis la fajran ringeton, kaj la virina vocho proponis al la profesoro, se li deziras edzighi al interesa kaj arda vidvino, apartamenton el sep chambroj. Persikov ekhurlis en la mikrofonon:
— Mi konsilas al vi kuracighi che Profesoro Rossolimo… — Kaj ricevis la duan sonoron.
Post tio Persikov iomete malstrechighis, char la persono, sufiche renoma, telefonis el Kremlo, longe kaj simpatiece pridemandis Persikov'on pri lia laboro kaj esprimis deziron viziti la laboratorion. Deirinte de la telefonilo, Persikov vishis la frunton kaj demetis la auskultilon. Tuje en la supra apartamento ektondris teruraj trumpetoj kaj eksonis kriegoj de Valkirioj, — radioricevilo de la direktoro de drapa trusto audigis koncherton de Wagner en la Granda teatro. Persikov sub la hurlo kaj tondro, shutanta desur la plafono, deklaris al Maria Stepanovna, ke li procesos kontrau la direktoro, ke li rompos tiun ricevilon, ke li forveturos el Moskvo al diablo, char evidente oni ekintencis forpeli lin. Li frakasis la lupeon kaj kushis por dormi sur divano en la kabineto kaj ekdormis sub la teneraj sonoj de klavoj de la fama pianisto, alflugintaj el la Granda teatro.
Surprizoj dauris ankau dum la sekva tago. Veninte per tramo al la instituto, Persikov renkontis sur la perono nekonatan civitanon en moda verda kaldronforma chapelo. Tiu atente rigardis al Persikov, sed ne turnis sin al li kun iuj demandoj, tial Persikov toleris lin. Sed en la vestiblo de la instituto krom la embarasita Pankrat renkonten al Persikov levighis la dua «kaldrono» kaj ghentile salutis lin:
— Bonan tagon, civitano profesoro.
— Kion vi bezonas? — terurige demandis Persikov, deshirante desur si la palton kun helpo de Pankrat. Sed la kaldrono facile trankviligis Persikov'on, flustrinte per tenerega vocho, ke la profesoro vane maltrankvilighas. Li, kaldrono, ghuste por tio estas chi tie, ke la profesoro estu defendata de chiuj trudemaj vizitantoj… ke la profesoro povas esti trankvila ne nur, pri la pordo de la kabineto, sed ankau pri la fenestroj. Post tio la nekonatulo defleksis por momento refaldon de la surtuto kaj montris al la profesoro iun insignon.
— Hm… tamen, via afero estas bonege aranghita, — murmuris Persikov kaj aldiris naive, — sed kion vi manghos chi tie?
La kaldrono rikanis al tio kaj klarigis, ke oni anstatauos lin.
Tri tagoj post tio pasis bonege. Du foje oni vizitis la profesoron el Kremlo kaj unu fojon estis studentoj, kiujn Persikov ekzamenis. La studentoj fiaskis chiuj ghis la lasta, kaj iliaj vizaghoj montris, ke nun Persikov ekscitas en ili simple superstichan terurighon.
— Farighu konduktoroj! Vi ne kapablas okupighi pri zoologio, — audighis el la kabineto.
— Chu li estas rigora? — demandis la kaldrono Pankrat'on.
— Ho, ne donu Dio, — respondis Pankrat, — se ech iu eltenas, li eliras — kolombeto — el la kabineto kaj shancelighas. Sep shvitoj fluos de li. Kaj tuje al bierejo.
Pro chiuj chi aferetoj la profesoro ne rimarkis tri tagnoktojn, sed dum la kvara oni denove revenigis lin al la reala vivo, kaj kauzis tion alta kaj akuta vocho desur la strato.
— Vladimir Ipatjich! — kriis la vocho en la malfermitan fenestroti de la kabineto flanke de la Hercen-strato. La vocho bonshancis: Persikov tro lacighis dum la lastaj tagoj. En tiu momento li ripozis, malvigle kaj malstreche rigardante per la okuloj chirkauitaj de rughaj ringoj kaj fumis en braksegho. Li ne plu povis. Tial li ech kun iorna scivolemo elrigardis el la fenestro kaj ekvidis sur la trotuaro Alfredon Bronskij. La profesoro tuje rekonis la titolitan posedanton de la karteto pro la akrapinta chapelo kaj notlibreto. Bronskij tenere kaj respekte riverencis al la fenestro.
— Ha, chu vi estas? — demandis la profesoro. Li ne havis forton por ekkoleri kaj ech al li shajnis interese, kio okazos plu? Shirmita per la fenestro, li sentis shin sekura kontrau Alfredo. La senshangha kaldrono surstrate tuj turnis la orelon al Bronskij, Ties vizagho ekflofis per kortusha rideto.
— Paron da minutoj, kara profesofo, — ekparolis Bronskij, strechante la vochon sur la trotuaro, — mi nur solan demandeton, pure zoologian. Chu vi permesos prezenti?
— Prezentu, — lakone kaj ironie respondis Persikov kaj pensis: "Tamen en tiu kanajlo estas io usona".
— Kion vi diros por la kokoj, kara Profesoro? — kriis Bronskij, kunmetinte la manojn funele.
Persikov miregis. Li eksidis sur la fenestrobretori, poste ekstaris, premis la butonon kaj ekkriis, montrante per la fingro al la fenestro:
— Pankrat, enlasu tiun ulon sur la trotuaro.
Kiam Bronskij aperis en la kabineto, Persikov tiom elmontris sian bonhumoron, ke kriis al li:
— Eksidu!
Kaj Bronskij, rave ridetante, eksidis sur la helican tabureton.
— Bonvolu klarigi al mi, — ekparolis Persikov, — chu vi skribas tie, en tiuj viaj jhurnaloj?
— Ghuste tiel, — fespekte respondis Alfredo.
— Sed mi ne komprenas, kiel vi povas skribi, se vi ech paroli ruse ne scipovas, Kioii signifas "paro da minutoj" kaj "por la kokoj"? Chu vi, vershajne, volis demandi "pri la kokoj"?
Bronskij afekte kaj respekte ekridis:
— Valentin Petrovich korektas.
— Kio estas Valentin Petrovich?
— Estro de la literatura fako.
— Nu, bone. Mi, cetere, ne estas filologo. Ni lasu vian Petrovich'on, Kion nome vi deziras scii pri la kokoj?
— Ghenerale chion, kion vi diros, profesoro.
Che tio Bronskij armis sin per krajono. Triumfaj fajreroj ekbrilis en la okuloj de Persikov.
— Vi vane turnis vin al mi, mi ne estas specialisto pri la plumuloj. Vi prefere turnu vin al Emeljan Ivanovich Portugalov en la 1-a Universitato. Mi scias tro malmulte…
Bronskij rave ekridetis, montrante, ke li komprenis la shercon de la kara profesoro. "Sherco — malmulte!" — strekis li en la notlibreto.
— Tamen, se por vi estas interese, bonvolu. Kokoj, au krestuloj… genro de birdoj el la ordo de galinoformaj. El la familio de fazanedoj… — ekparolis Persikov per lauta vocho kaj rigardante ne al Bronskij, sed ien malproksimen, kie estis imagataj antau li mil homoj… — el la familio de fazanedoj… Phasianidae. Tiuj birdoj distingighas per karneca kresto kaj du loboj sub malsupra makzelo… hm… kvankam, cetere, povas esti ankau unu meze de la mentono… Nu, kio ankorau. La flugiloj estas mallongaj kaj kurbaj… La vosto mezlonga, iom shtupeca kaj ech, mi diru, shedoforma, la mezaj plumoj serpe kurbaj… Pankrat… alportu el la modela kabineto modelon n-ro 705, dissekcita koko… tamen, chu vi ne bezonas tion?.. Pankrat, ne alportu la modelon… Mi ripetas, ke mi ne estas specialisto, bonvolu iri al Portugalov. Nu, mi konas nur 6 speciojn de sovaghaj kokoj… hm… Portugalov scias pli multe… en Hindio kaj sur Malaja Arkipelago. Ekzemple, Gallus gallus, ghi multas en chemontaro de Himalajo, en la tuta Hindio, en Asamo, en Birmo… Gallus varius — sur Lombok, Sumbawa kaj Flores. Kaj sur la insulo Javo ekzistas rimarkinda koko Gallus enyus, en sudoriento de Hindio mi povas rekomendi al vi tre belan Sonnerat-kokon… Mi poste montros al vi desegnajhon. Kio koncernas Cejlonon, tie ni renkontas Gallus laffayetti, tiu koko plu nenie estas.