Выбрать главу

Фрош

Лаза! Што бачу!

Зібель

                        Ягад — хоць збірай!

Брандэр

Які цудоўны вінаград! Аж вабіць вока райскі сад!

(Хапае Зібеля за нос.)

Усе хапаюць адзін аднаго за насы і падымаюць нажы.

Мефістофель

Кладу канец замовам, чарам! — Хай вам урок не пройдзе дарам!

Мефістофель з Фаўстам знікаюць, сабутэльнікі адпускаюць адзін аднаго.

Зібель

Што?

Альтмаер

        Як?

Фрош

Дык гэта быў твой нос?

Брандэр (Зібелю)

А я тваю насіну трос?

Альтмаер

Вось гэта ўдар; душа ў штаны залезла! Трымайце, падаю — падайце крэсла!

Фрош

Што з вамі, хлопцы, што за страхі!

Зібель

А дзе той шэльма? Я яго пратуру! Злуплю з жывога гіцля скуру!

Альтмаер

У дзверы бачыў я — пад пахі лахі, На бочку сеў — і прэч з бярлогі! Але ж — не слухаюцца ногі. А, зрэшты, дайце мне яшчэ віна!

Зібель

Тут ашуканства чыстае, мана.

Фрош

А мне здавалася — віно. О богі!

Брандэр

Адкуль тады ўзяліся сад і лозы?

Альтмаер

Цяпер паверу ў цуды і цвярозы!

Кухня ведзьмы{42}

На нізкім ачагу — кацёл. У пары, што высока падымаецца над катлом, узнікаюць розныя вобразы. Малпа-самка сядзіць ля катла, збірае шум і сочыць, каб варыва не пабегла. Малпа-самец з дзецьмі сядзіць побач і грэецца. Сцены і столь увешаны рознымі дзіўнымі вядзьмачымі прыладамі.

Фаўст. Мефістофель.

Фаўст

Нашто прывёў мяне ты ў гэту яму, Дзе столькі дзікасці і столькі хламу? Няўжо твая клыбатая вядзьмарка Паможа скінуць лішнія гады, І зноў я стану малады, І зноў каханне ў сэрцы ўспыхне ярка? Калі ў табе юнацкі пал патух, З нямогласці не выберашся сам, Бо ані злы, ані святы прачысты дух Не дасць патрэбны мне бальзам.

Мефістофель

Мой дружа, зноў разумна кажаш ты! Я сродак ведаю — каб толькі згода,— А ён запісаны у кандуіт святы — Яго падказвае сама прырода.

Фаўст

Хутчэй кажы.

Мефістофель

                 Я даць рэцэпт гатоў — Памаладзееш так, што будзь здароў. Спяшайся ў поле ці на луг, У рукі серп вазьмі ці плуг, Практычны розум свой Не замыкай у цесны круг, Карміся сам, паруш душы спакой, Сабе за ганьбу не лічы ніколі Рабіць як вол і брудны гной Вывозіць на сабе на поле. Калі ты зробіш гэта ўсё, тады — І ў восемдзесят будзеш малады.

Фаўст

Я не прывык, з рыдлёўкаю тым болей, На досвітку хадзіць у поле, За ўшчэрбным я жыццём не паганюся.

Мефістофель

Вось тут якраз паможа нам бабуся.

Фаўст

Няўжо ты сам, без гэтага страшыдла, Не падасі, што трэба, мне на стол?

Мефістофель

Разменьвацца на дробязі абрыдла. Я лепш збудую тысячу мастоў{43}: У нашай справе мала ўмення, Патрэбна тут і бабскае цярпенне. А чорту гэта дробязь, не работа, Таму гадамі корпацца ля печы Не дазваляе мне мая істота — Мне дай размах, дай разгарнуць мне плечы. Я знаю тонкасці вядзьмарскай кухні — Не пералічыш іх, язык апухне; Ды сам не ўпраўлюся, вядома.

(Убачыў звяроў.)

Якія малпачкі — уга! Вось вам служанка, вось — слуга!