Reĝa moŝto! Vi tre ŝatas tion, kaj kiel bela ĝi estas! Kiam la lampoj estas lumigitaj en la haveno de Oakland kaj la burĝoj ektimiĝas, mi do iris en la internan urbon por vangofrapadi. Kiom da muziko, kiom da ark-lampoj, krome nrandaj vuĝaj, verdaj kaj bluaj lampionoj, kaj polvo, rumoro, malbonodoro de maro, ĉar la alfluso elĵetas la mortintajn fiŝojn kaj snejlojn. Kaj ĝenerale! Kaj kiom da elĵetoj, kiam vesperiĝas, kaj la multe da homoj, kvazaŭ ili irus en sian laborejon, ili ebriiĝas. Mi pensis pri la indularo Feliĉo, kiam mi trinkis kun miaj fidelaj civitanoj, por ke ni estu en cidira rilatu, kaj sinjoro Egmond ne prenis tion de mi kiel ofendon, kiun via reĝa moŝto konas bone ekde via infanaĝo, kaj sur lia frunto estas cikatro. Unuavice mi pensis pri via reĝa moŝto, ĉar tiu haveno estas tia, ke ĉiu idiotaĵo venas en mian kapon. Estas strange, ke ĉi tie oni rigardas min malŝate de iu horo al la alia. Kaj mi diris en mi mem, kia afero ĝi estas? Mi pensis, ke ĝi ŝanĝiĝis de iu vangofrapo al la alia, sed jam komence mi ne volis provoki skandalon. Ĉar venos la policistoj, kaj poste ekzistas tia ulo en la haveno, por kiu estus ĝene, se mi vagofrapadus lin en la arestejo. Lastfome mi spertis tiaĵon en Adeno, kaj ĝi ne okazis sub mia regado en Almira. Ĉar sendepende de ĉio ĝi estintus eĉ ofendo kontraŭ la reĝo. Mi do direktis miajn aristokratajn paŝojn al mia kutima restoracio Mortinta Fiŝo. Nur kiam mi ekvidis mian stiriston, nomatan Eŭgeno la Buŝaĉulo stari antaŭ la perlokurteno, lumanta bule-ruĝe de la nokta diboĉejo, kiu estas rekonebla, ke inter ĉapo kaj barboamaso fumas pipo, kaj mi vidis, ke li elprenas sian pipon, repuŝas la ĉapelon kaj duone turnas sian dorson al mi, mi do iras al li.
“Ĉu mi ofendis vin?” – mi demandis, nur pro scivolemo. Li diris responde:
“Mi fajfas pri vi.”
– “Sed vi dungiĝis al mi, kaj vi ne venis.”
Li eklevas sian ŝultron kaj diras:
“Vidu Jimmy la Ĝisorela, ĝis vi estis neniu, ĝis tiam mi faris volonte ĉian ŝercaĵon kun vi. Se vi denove iĝos neniulo, tiam mi denove faros ŝercaĵon kun vi. Sed mia stomako ribelas, ke vi ludu grandsinjoron kaj promenaĉu ĉi tie, mi do diras al vi bele, kial kvereli: mi kraĉas sur vin.”
Ĝi estis sincera parolo, mi do diris al li, ke li atendu minuton. Mi iris sub pordegvolbon, mi surprenis la kunportitan laborkitelon, poste mi elvenis kaj diris al li, ke li prepariĝu, ĉar mi nun tre forte batos lin. Tiu Eŭgeno la Buŝaĉulo estas tre vivdanĝera homo, kaj li tuj elprenis la tranĉilon. Je mia plej ganda bedaŭro. Ĉar nur tial li ricevis tiel grandan vangofrapon, ke li pipo disrompiĝis, krome li glutis multe el ties suĉilo. Mi ne lasis min piki en mia nova vestaĵo, li do havis lukscion. Sed eble li ricevis ĝin tial, ĉar estis somero, oni ĉion tenas malfermita, kaj li falis de sur la teretaĝo en kel-loĝejon. Mi ne atendis, ke li elvenu, mi pakis mian laborkitelon kaj iris plu.
Kial ili koleras min?…
Mi kaj Eŭgeno la Buŝaĉulo loĝis kune kvin tagojn en familia kripto, li do estas tia, via Reĝa moŝto scias tion bone, ĝi eĉ plie sigelas la amikecon. Mi ne asertas, ke ĝi malboniĝas, kiam oni vangofrapas iun, kaj li englutas kelkajn gramon da suĉilo, sed tio jam tamen ne estas la vera amikeco. Kaj tiam Roĉild la Malavara ridaĉis min alvizaĝe, enpoŝiginte siajn manojn. Li estis Malavara ne pro sia riĉeco, kaj ne pro la riĉeco li estis Roĉild. Oni nomis lin Roĉild, ĉar li estas riĉa, sveda magnato. Foje, kiel bonŝanca estas tiu Malavarulo, renversis lin aŭtomobilo. Kaj tiu pagis al li multe, ĉar la amikoj, kiuj portis la renversitan Malavarulon sub pordegvolbon, ili helpis iomete rompi lian kruron. Ili faris eĉ tion al li (amiko estas amiko!). Ke ili batadis lian kapon, kiam do la ambulanca aŭto alvenis, li jam estis hospitalpreta kaj oni forveturigis lin. Tiel do Roĉild pagis multe da mono, kaj se la Malavarulo havas iom da prudento, li akceptas la konsilon de Tendenulo la Fervora, kiu diris, ke ili elpremu iun lian okulon, ĉar kio certas, tio certas. Tiel li havus provianton ĝismortan, ĉar li devus ricevi dumvivan renton laŭleĝe, kaj pro lia elpremita okulo. Sed la fola, bona koro de Tendenulo la Fervora (li ĝenis nek vian reĝan moŝton pro la kvin dolaroj, kvnkam nun li ne havas abunde kaj vene ŝovas sian manon en la poŝon, krome en tiun de aliuloj: li maljuniĝas.) Do li ne ricevis dumvivan renton, kvankam la vera superruzo, rilate la surveturanton, estintus tiu elpremo de lia okulo. La maldekstra. Ne estus domaĝe pro ĝi, ĉar ties miopeco estis plur-dioptria. Eĉ tiel li ricevis multe da mono, Ĉar alveninte en la hospitalon, kiom eblis, ankaŭ li mem disartikigis siajn du fingrojn, kaj lerte, per la eĝo de la savŝranko li fendis sian kruron. Eble se la hospitalo estus malpli proksime, li decidintus elpremis sian alian superfluan okulon, kio estis facilanimeco, ke li ne faris tion. Kaj tiam li pagis 1 litron da vino kaj 10 cigaredojn al ĉiu sia amiko! Kvankam ili helpis al li. Nur mi mem enpremis liajn du ripojn per mia dikfingro! (Ĉar amiko estas amiko!) Kompreneble atendu anstataŭ malbonago malbonon. Post unu monto reversis lin al aŭto de la buĉisto, kaj li riceis tian unuan helpon de ni, ke la deĵoranta policisto diris, ke li porparolos en nia intereso doni la ordeno de la Ruĝa Kruco al ni. Ni tuj ĉesigis la sangadon, kaj vane li nomis nin ĉiaspecaj kanajloj, tiu Tendenulo la Fervora, kiu povas esti ankaŭ tre kruela, per unu tiro reĝustigis la disartikiĝintan brakon, kaj iu haste kambis lin. Via reĝa moŝto povas imagi vin en lia situacio, ke tiu fripono piedbatis, mordis kaj blasfemis, kaj ni atentis, ke li ne ektuŝu la kotlageton per sia vestaĵo. La ambulancisto protestis, ke ili venigis lin, kaj la buĉisto demandis lin, ke ekzistas du elekteblecoj: Ĉu li volas dudek frankojn, aŭ unu vagofrapon, aŭ li denuncas lin pro ĉantaĝo, aŭ li iru en la inferon. Kvina ne estas. Tio estas la instruaĵo, se iu estas sendanka al siaj amikoj.
Sed poste Malavarulo multe ŝipveturis kun ni. Tial oni nomis lin Malavarulo, ĉar li havis tiel grandan manon, kiel büfstök en la desegnofilmo. Kiel li kuraĝas ridaĉi kun enpoŝigitaj manoj, en svetero kaj maĉante maĉtabakon? Bedaŭrinde mi havas molan koron. Tial mi mencias tiomfoje la estimatan avinon de via reĝa moŝto, kiun mi ŝatas. Kaj ankaŭ nun ĝenis min, ke tiuj miaj amikoj, kun kiuj ni tiomfoje estis kune en malbono kaj en relegacio, ke ili fariĝis tiaj. Mi diras tion milde, ĉar eble la bela vorto utilas:
“Per kio mi ofendis vin, vi, idioto kun tretita kapo?!”
Ĉar oni nomas lin ankaŭ tiel, de kiam la aŭto renversis lin, kaj liaj amikoj pidebatis lin je la kapo, por ke li ricevu monon. Li dirs responde:
“Ĉar vi fanfaronas ĉiam, kaj vi pensas, ke vi jam estas iu, kaj ĝin mi ne povas toleri, kaj tia neniulo pensu tion, ke li estas pli ol derompiĝinta cigaredo!”
Mi diris: “Ke derompiĝinta trunko, brava afero venas en mian kapon pri vi, mi nur surprenos mian laborkitelon.”
Okazis tiel. Irinte plu, mi ankoraŭ aŭdis Aŭrelo la Nazuma, kiu estas bilanckapabla librotenisto, ĉar antaŭ la proseco de la defraŭo li trinkis ian mildigan cirkonstancon, li elkalkulas, kiom multe estus prilaborinta tiu Malavara Roĉild, se mi estus kvin-litra sportaŭto. Li povintus vivi ĝis la fino de sia vivo modeste kaj senzorge.
Tiel li ŝvebis inter vivo kaj morto, ĉar nikotinismo atakis lin pro vangofrapo. Ĝi okazas ofte, kiam iu interbatadas en la buŝo kun maĉtabako, kaj li englutas rapide duon funton da kunpremita tabako pro rekono de svinga, korpa insultado. Sed oni ne aljuĝis dumvivan renton, ĉar li ricevis vangofrapojn ne de maŝino.