senco sens, acception | sense | Sinn | смыслъ | sens, znaczenie.
komuna commun | common | gemeinsam | общій | ogólny, wspólny.
ebla possible | able, possible | möglich | возможный | możliwy.
ofte souvent | often | oft | часто | często.
ridi rire | laugh | lachen | смěяться | śmiać się.
lasta dernier | last, latest | letzt | послěдній | ostatni.
sopiri soupirer | sigh, long for | sich sehnen | тосковать | tęsknić.
regulo règle | rule | Regel | правило | prawidło.
verbo verbe | verb | Zeitwort | глаголъ | czasownik.
obei obéir | obey | gehorchen | повиноваться | być posłusznym.
permesi permettre | permit, allow | erlauben | позволять | pozwalać.
§30
Ia, ial, iam, ie, iel, ies, io, iom, iu. ― La montritajn naŭ vortojn ni konsilas bone ellerni, ĉar el ili ĉiu povas jam fari al si grandan serion da aliaj pronomoj kaj adverboj. Se ni aldonas al ili la literon „k“, ni ricevas vortojn demandajn aŭ rilatajn: kia, kial, kiam, kie, kiel, kies, kio, kiom, kiu. Se ni aldonas la literon „t“, ni ricevas vortojn montrajn: tia, tial, tiam, tie, tiel, ties, tio, tiom, tiu. Aldonante la literon „ĉ“, ni ricevas vortojn komunajn: ĉia, ĉial, ĉiam, ĉie, ĉiel, ĉies, ĉio, ĉiom, ĉiu. Aldonante la prefikson „nen“, ni ricevas vortojn neajn: nenia, nenial, neniam, nenie, neniel, nenies, nenio, neniom, neniu. Aldonante al la vortoj montraj la vorton „ĉi“, ni ricevas montron pli proksiman; ekzemple: tiu (pli malproksima), tiu ĉi (aŭ ĉi tiu) (pli proksima); tie (malproksime), tie ĉi aŭ ĉi tie (proksime). Aldonante al la vortoj demandaj la vorton „ajn“, ni ricevas vortojn sendiferencajn: kia ajn, kial ajn, kiam ajn, kie ajn, kiel ajn, kies ajn, kio ajn, kiom ajn, kiu ajn. Ekster tio el la diritaj vortoj ni povas ankoraŭ fari aliajn vortojn, per helpo de gramatikaj finiĝoj kaj aliaj vortoj (sufiksoj); ekzemple: tiama, ĉiama, kioma, tiea, ĉi-tiea, tieulo, tiamulo k.t.p. (= kaj tiel plu).
ia quelconque, quelque | of any kind | irgend welcher | какой-нибудь | jakiś.
ial pour une raison quelconque | for any cause | irgend warum | почему-нибудь | dla jakiejś przyczyny.
iam jamais, un jour | at any time, ever | irgend wann, einst | когда-нибудь | kiedyś.
ie quelque part | any where | irgend wo | гдě-нибудь | gdzieś.
iel d’une manière quelconque | anyhow | irgend wie | какъ-нибудь | jakoś.
ies de quelqu’un | anyone’s | irgend jemandes | чей-нибудь | czyjś.
io quelque chose | anything | etwas | что-нибудъ | coś.
iom quelque peu | any quantity | ein wenig, irgend wie viel | сколько-нибудь | ilekolwiek.
iu quelqu’un | any one | jemand | кто-нибудь | ktoś.
konsili conseiller | advise, counsel | rathen | совěтовать | radzić.
serio série | series | Reihe | рядъ, серія | serya.
pronomo pronom | pronoun | Fürwort | мěстоименіе | zaimek.
adverbo adverbe | adverb | Nebenwort | нарěчіе | przysłówek.
litero lettre (de l’alphabet) | letter (of the alphabet) | Buchstabe | буква | litera.
rilati concerner; avoir rapport à | be related to | sich beziehen | относиться | odnosić się.
prefikso préfixe | prefix | Präfix | приставка | przybranka.
ajn que ce soit | ever | auch nur | бы-ни | kolwiek, bądź.
diferenci différer (v. n.) | differ | sich unterscheiden | различаться | różnic się.
helpi aider | help | helfen | помогать | pomagać.
sufikso suffixe | suffix | Suffix | суффиксъ | przyrostek.
§31
Lia kolero longe daŭris. ― Li estas hodiaŭ en kolera humoro. ― Li koleras kaj insultas. ― Li fermis kolere la pordon. ― Lia filo mortis kaj estas nun malviva. ― La korpo estas morta, la animo estas senmorta. ― Li estas morte malsana, li ne vivos pli, ol unu tagon. ― Li parolas, kaj lia parolo fluas dolĉe kaj agrable. ― Ni faris la kontrakton ne skribe, sed parole. ― Li estas bona parolanto. ― Starante ekstere, li povis vidi nur la eksteran flankon de nia domo. ― Li loĝas ekster la urbo. ― La ekstero de tiu ĉi homo estas pli bona, ol lia interno. ― Li tuj faris, kion mi volis, kaj mi dankis lin por la tuja plenumo de mia deziro. ― Kia granda brulo! kio brulas? ― Ligno estas bona brula materialo. ― La fera bastono, kiu kuŝis en la forno, estas nun brule varmega. ― Ĉu li donis al vi jesan respondon aŭ nean? Li eliris el la dormoĉambro kaj eniris en la manĝoĉambron. ― La birdo ne forflugis: ĝi nur deflugis de la arbo, alflugis al la domo kaj surflugis sur la tegmenton. ― Por ĉiu aĉetita funto da teo tiu ĉi komercisto aldonas senpage funton da sukero. ― Lernolibron oni devas ne tralegi, sed tralerni. ― Li portas rozokoloran superveston kaj teleroforman ĉapelon. ― En mia skribotablo sin trovas kvar tirkestoj. ― Liaj lipharoj estas pli grizaj, ol liaj vangharoj.
humoro humeur | humor | Laune | расположеніе духа | humor.
fermi fermer | shut | schliessen, zumachen | запирать | zamykać.
korpo corps | body | Körper | тěло | ciało.
animo âme | soul | Seele | душа | dusza.
kontrakti contracter | contract | einen Vertrag abschliessen | заключать договоръ | zawierać umowę.
um suffixe peu employé, et qui reçoit différents sens aisément suggérés par le contexte et la signification de la racine à laquelle il est joint | this syllable has no fixed meaning | Suffix von verschiedener Bedeutung | суффиксъ безъ постояннаго значенія | przyrostek nie mający stlałego znaczenia.
◊ (plenumi accomplir | fulfil, accomplish | erfüllen | исполнять | spełniać.)
bruli brûler (être en feu) | burn (v. n.) | brennen (v. n.) | горěть | palić się.
ligno bois | wood (the substance) | Holz | дерево, дрова | drzewo, drwa.
materialo matière | material | Stoff | матеріялъ | materjał.
bastono bâton | stick | Stock | палка | kij, laska.
tegmento toit | roof | Dach | крыша | dach.
funto livre | pound | Pfund | фунтъ | funt.
ist marque la profession; ex. boto botte ― botisto bottier; maro mer ― maristo marin | person occupied with; e.g. boto boot ― botisto boot-maker; maro sea ― maristo sailor | sich mit etwas beschäftigend; z.B. boto Stiefel ― botisto Schuster; maro Meer ― maristo Seeman | занимающійся; напр. boto сапогъ ― botisto сапожникъ; maro море ― maristo морякъ | zajmujący się; np. boto but ― botisto szewc; maro morze ― maristo marynarz.