§36
Patro kaj patrino kune estas nomataj gepatroj. ― Petro, Anno kaj Elizabeto estas miaj gefratoj. ― Gesinjoroj N. hodiaŭ vespere venos al ni. ― Mi gratulis telegrafe la junajn geedzojn. ― La gefianĉoj staris apud la altaro. ― La patro de mia edzino estas mia bopatro, mi estas lia bofilo, kaj mia patro estas la bopatro de mia edzino. ― Ĉiuj parencoj de mia edzino estas miaj boparencoj, sekve ŝia frato estas mia bofrato, ŝia fratino estas mia bofratino; mia frato kaj fratino (gefratoj) estas la bogefratoj de mia edzino. ― La edzino de mia nevo kaj la nevino de mia edzino estas miaj bonevinoj. ― Virino, kiu kuracas, estas kuracistino; edzino de kuracisto estas kuracistedzino. ― La doktoredzino A. vizitis hodiaŭ la gedoktorojn P. ― Li ne estas lavisto, li estas lavistinedzo. ― La filoj, nepoj kaj pranepoj de reĝo estas reĝidoj. ― La hebreoj estas Izraelidoj, ĉar ili devenas de Izraelo. ― Ĉevalido estas nematura ĉevalo, kokido ― nematura koko, bovido ― nematura bovo, birdido ― nematura birdo.
ge les deux sexes réunis; ex. patro père ― gepatroj les parents (père et mère) | of both sexes; e.g. patro father ― gepatroj parents | beiderlei Geschlechtes; z.B. patro Vater ― gepatroj Eltern; mastro Wirth ― gemastroj Wirth und Wirthin | обоего пола, напр. patro отецъ ― gepatroj родители; mastro хозяинъ ― gemastroj хозяинъ съ хозяйкой | obojej płci, np. patro ojciec ― gepatroj rodzice; mastro gospodarz ― gemastroj gospodarstwo (gospodarz i gospodyni).
gratuli féliciter | congratulate | gratuliren | поздравлять | winszować.
altaro autel | altar | Altar | алтарь | ołtarz.
kuraci traiter (une maladie) | cure, heal | kuriren, heilen | лěчить | leczyć.
doktoro docteur | doctor | Doctor | докторъ | doktór.
pra bis-, arrière- | great-, primordial | ur- | пра- | pra-.
id enfant, descendant; ex. bovo bœuf ― bovido veau; Izraelo Israël ― Izraelido Israëlite | descendant, young one; e.g. bovo ox ― bovido calf | Kind, Nachkomme; z.B. bovo Ochs ― bovido Kalb; Izraelo Israel ― Izraelido Israelit | дитя, потомокъ; напр. bovo быкъ ― bovido теленокъ; Izraelo Израиль ― Izraelido Израильтянинъ | dziecię, potomek; np. bovo byk ― bovido cielę; Izraelo Izrael ― Izraelido Izraelita.
hebreo juif | Jew | Jude | еврей | żyd.
ĉevalo cheval | horse | Pferd | конь | koń.
§37
La ŝipanoj devas obei la ŝipestron. ― Ĉiuj loĝantoj de regno estas regnanoj. ― Urbanoj estas ordinare pli ruzaj, ol vilaĝanoj. ― La regnestro de nia lando estas bona kaj saĝa reĝo. ― La Parizanoj estas gajaj homoj. ― Nia provincestro estas severa, sed justa. ― Nia urbo havas bonajn policanojn, sed ne sufiĉe energian policestron. ― Luteranoj kaj Kalvinanoj estas kristanoj. ― Germanoj kaj francoj, kiuj loĝas en Rusujo, estas Rusujanoj, kvankam ili ne estas rusoj. ― Li estas nelerta kaj naiva provincano. ― La loĝantoj de unu regno estas samregnanoj, la loĝantoj de unu urbo estas samurbanoj, la konfesantoj de unu religio estas samreligianoj. ― Nia regimentestro estas por siaj soldatoj kiel bona patro. ― La botisto faras botojn kaj ŝuojn. ― La lignisto vendas lignon, kaj la lignaĵisto faras tablojn, seĝojn kaj aliajn lignajn objektojn. - Ŝteliston neniu lasas en sian domon. ― La kuraĝa maristo dronis en la maro. ― Verkisto verkas librojn, kaj skribisto simple transskribas paperojn. ― Ni havas diversajn servantojn: kuiriston, ĉambristinon, infanistinon kaj veturigiston. ― La riĉulo havas multe da mono. ― Malsaĝulon ĉiu batas. ― Timulo timas eĉ sian propran ombron. ― Li estas mensogisto kaj malnoblulo. ― Preĝu al la Sankta Virgulino.
an membre, habitant, partisan; ex. regno l’état ― regnano citoyen | inhabitant, member; e.g. Nov-Jorko New York ― Nov-Jorkano New Yorker | Mitglied, Einwohner, Anhänger; z.B. regno Staat ― regnano Bürger; Varsoviano Warschauer | членъ, житель, приверженец; напр. regno государство ― regnano гражданинъ; Varsoviano Варшавянинъ | członek, mieszkaniec, zwolennik; np. regno państwo ― regnano obywatel; Varsoviano Warszawianin.
regno l’Etat | kingdom | Staat | государство | państwo.
vilaĝano paysan | caountryman | Bauer | крестьянинъ | wieśniak.
provinco province | province | Provinz | область, провинція | prowincya.
severa sévère | severe | streng | строгій | surowy, srogi, ostry.
justo juste | just, righteous | gerecht | справедливый | sprawiedliwy.
polico police | police | Polizei | полиція | policya.
sufiĉe suffisant | enough | genug | довольно, достаточно | dosyć, dostatecznie.
Kristo Christ | Christ | Christus | Христосъ | Chrystus.
Franco Français | Frenchman | Franzose | Французъ | Francuz.
konfesi avouer | confess | bekennen, gestehen | признавать, исповěдывать | przyznawać.
religio religion | religion | Religion | вěра, религія | religia.
regimento regiment | regiment | Regiment | полкъ | półk.
boto botte | boot | Stiefel | сапогъ | but.
ŝuo soulier | shoe | Schuh | башмакъ | trzewik.
lasi laisser, abandonner | leave, let alone | lassen | пускать, оставлять | puszczać, zostawiać.
droni se noyer | drown | ertrinken | тонуть | tonąć.
verki composer, faire des ouvrages (littér.) | work (literary) | verfassen | сочинять | tworzyć, pisać.
ul qui est caractérisé par telle ou telle qualité; ex. bela beau ― belulo bel homme | person noted for…; e.g. avara covetous ― avarulo miser, covetous person | Person, die sich durch… unterscheidet; z.B. juna jung ― junulo Jüngling | особа, отличающаяся даннымъ качествомъ; напр. bela красивый ― belulo красавецъ | człowiek, posiadający dany przymiot; np. riĉa bogaty ― riĉulo bogacz.
eĉ même, jusqu’à | even | sogar | даже | nawet.
ombro ombre | shadow | Schatten | тěнь | cień.
preĝi prier (Dieu) | pray | beten | молиться | modlić się.
virga virginal | virginal | jungfräulich | дěвственный | dziewiczy.
§38
Mi aĉetis por la infanoj tableton kaj kelke da seĝetoj. ― En nia lando sin ne trovas montoj, sed nur montetoj. ― Tuj post la hejto la forno estis varmega, post unu horo ĝi estis jam nur varma, post du horoj ĝi estis nur iom varmeta, kaj post tri horoj ĝi estis jam tute malvarma. ― En somero ni trovas malvarmeton en densaj arbaroj. ― Li sidas apud la tablo kaj dormetas. ― Mallarĝa vojeto kondukas tra tiu ĉi kampo al nia domo. ― Sur lia vizaĝo mi vidis ĝojan rideton. ― Kun bruo oni malfermis la pordegon, kaj la kaleŝo enveturis en la korton. Tio ĉi estis jam ne simpla pluvo, sed pluvego. ― Grandega hundo metis sur min sian antaŭan piedegon, kaj mi de teruro ne sciis, kion fari, ― Antaŭ nia militistaro staris granda serio da pafilegoj. ― Johanon, Nikolaon, Erneston, Vilhelmon, Marion, Klaron kaj Sofion iliaj gepatroj nomas Johanĉjo (aŭ Joĉjo), Nikolĉjo (aŭ Nikoĉjo aŭ Nikĉjo aŭ Niĉjo), Erneĉjo (aŭ Erĉjo), Vilhelĉjo (aŭ Vilheĉjo aŭ Vilĉjo aŭ Viĉjo), Manjo (aŭ Marinjo), Klanjo kaj Sonjo (aŭ Sofinjo).