Новікава. А пакідаць людзей без малака — маральна?!
Харытончык. Зязюля мае рацыю: зэканомленыя сродкі — на земляробства, кармавую базу… Кармы плюс новая тэхналогія — і праз два гады ён стане лідэрам па малаку!
Новікава. У старых руінах?
Харытончык. Вам не здаецца, Алена Мікалаеўна, што мы па-ранейшаму захапляемся паказухай? Вось яна, НТР! Беласнежныя халаты, кнопачкі, мазаіка… А гэта не трэба. Ад каровы — малако і мяса!
Новікава. Вы сёння прыйшлі да такой думкі?
Харытончык. Тут я шмат што зразумеў. Мне падабаецца, што Зязюля мае свае перакананні і стойка іх абараняе. А паважаны Сяргей Міхайлавіч на чужым гарбу ў рай… Толькі б запусціць, любой цаной, а там… Ні за што не адказвае! Заўтра яму даручаць ламаць комплексы — ён будзе гэтакі ж энергічны!
Новікава. Бязглуздзіца! (Яна абурана ўстала, прайшлася.)
Харытончык. Яму гавораць, а ён — глухі. Не хоча чуць! А ён жа не дурань. Не хоча!!! Вы дарэмна так да Зязюлі.
Новікава. Адкуль вы ўзялі? Пра людзей я мяркую па справах і ўчынках.
Харытончык. У райкоме я не раз заўважаў хваравітую рэакцыю на яго рэплікі… Вам здавалася — падрывае аўтарытэт.
Новікава (павольна падышла да акна, павярнулася). Калі вы так падумалі… Значыць, у падсвядомасці ў мяне… Дзякуй, вам я веру. Да гэтай паездкі я была ўпэўнена, што з асабістымі гаспадаркамі ў яго перагіб.
Харытончык. Я ў сябе не рабіў стаўку на асабістыя гаспадаркі. Гэта неперспектыўна. Але ў той меры, як у Зязюлі… Рана біць трывогу.
Новікава. Наогул, Зязюля мае рацыю! Да чаго вы хіліце — трэба пакінуць?
Харытончык (з палёгкай уздыхнуў). Трэба!
Новікава. Але… ваша месца мы абяцалі…
Харытончык. Пайду да Зязюлі намеснікам. Калі возьме.
Новікава. Нават калі… ваша жонка будзе побач?
Харытончык (суха). Гэта мая асабістая справа!
Новікава. Даруйце.
Харытончык (памаўчаўшы). Калі Вераб’ёў прапанаваў замяніць Зязюлю, я са злараднасцю згадзіўся. Пра помсту думаў! Але тут пазнаў яго бліжэй, убачыў ніці, якімі ён звязаны з людзьмі… Нельга гэта сячы! Нават калі ў чымсьці ён памыляецца… Дырэктара завода лёгка замяніць. А калгас — гэта нешта іншае, калектыў людзей на зямлі… А Ермакову на маё месца — вы дарэмна.
Новікава. Яна добра сябе праявіла.
Харытончык. Жанчына на такой пасадзе…
Новікава (усміхнулася). Вы з кім размаўляеце?
Харытончык. Даруйце, не падумаў.
Новікава (уздыхнула, задуменна). На жаль, вы маеце рацыю. Ёсць у нас штосьці… Не адразу арыентуемся, паддаёмся чужому ўплыву, суб’ектыўныя… Ды і на паваротах заносіць… Правільна? Будзем спадзявацца, што Ермакова не такая… Што ж рабіць у Галынцы? Галава раскалываецца!.. Прабачце.
Яна таропка выйшла на вуліцу. Насустрач ідзе Кацярына.
Сяргея Міхайлавіча не сустракалі?
Кацярына (усміхнулася). Райком, а нічога не ведаеце!
Новікава (з прыкрасцю). Райком павінен займацца сваімі справамі.
Кацярына. Міхайлавіч пасадзіў Валянціну на «бобіка» і пакацілі на той бераг. Там заўсёды сустракаюцца маладыя. (Памаўчала.) Было такое каханне! Людзі не маглі нарадавацца. А потым…
Паспешліва падыходзіць Бондар.
Бондар. Алена Мікалаеўна, непрыемнасць… Карпук спаліў трансфарматар — нутрый пайшоў карміць… А Зязюля кінуўся на яго двор, парасчыняў клеткі, звяркі разбегліся.
Новікава. Гэтага яшчэ не хапала!
Бондар. Я папрасіў людзей дапамагчы злавіць, але… Усіх не зловяць.
Новікава. Дзе жыве Зязюля?
Кацярына. А вось, дом з вінаградам.
Новікава. Як — у гэтым доме?
Кацярына. Не падобны на дом старшыні? У катэдрах, ну, катэджах, спецыялістаў селіць. А сам…
Новікава ўвайшла ў двор. Зязюля шалёна сячэ дровы.
Новікава. Такі вечар… Пагаворым?
Зязюля кінуў сякеру, надзеў куртку. Прагулка.
Гэта і ёсць злашчасныя будоўлі?
Зязюля (паказвае). Гэта — вымова, гэта — строгая, гэта — тры аклады… А за гэта мне дзве вымовы ў адзін дзень: ад райкома і міністэрства…
Новікава. Мала! Набудавалі аб’ектаў, а яны пустуюць! Колькі сродкаў — на паказуху! Каб пераплюнуць суседзяў?