- Олiвэр вельмi вас любiць, - хутка прагаварыла яна i кiнула слухаўку.
Немагчыма растлумачыць тое, што я зрабiў у наступнае iмгненне. Прыступ вар'яцтва - адзiнае апраўданне. Ды не: няма мне нiякага апраўдання. Нельга дараваць мне таго, што я зрабiў.
Я вырваў у яе тэлефон i ў шале шпурнуў яго цераз увесь пакой.
- Хто табе даў права лезцi ў маё жыццё! - ажно зароў я. - Не дапякай мяне!
Я замёр на месцы, дыхаючы як звер, у якога я раптам перакiнуўся. Божа, што гэта са мною робiцца?!. Я павярнуўся да Джэнi.
Але яна знiкла.
Менавiта знiкла - я нават не пачуў крокаў на лесвiцы. Напэўна, яна кiнулася з пакоя ў тое самае iмгненне, калi я схапiўся за тэлефон. Яе палiто i шалiк засталiся на вешалцы. Я не ведаў, што рабiць, але адчай, адчуты з-за гэтага, быў меншы за тую роспач, якая апанавала мяне праз тое, што я зрабiў...
Я шукаў яе ўсюды.
У бiблiятэцы Юрыдычнай школы, прабiраючыся памiж шэрагамi студэнтаў, што ўткнулiся ў кнiгi, я шнарыў вакол сябе вачыма. Я прайшоў залу з канца ў канец не менш як шэсць разоў. Я не прамовiў анiводнага гука, але твар у мяне быў такi няшчасны-разгублены, што, мабыць, я ўзбударажыў усiх, хто быў у бiблiятэцы. Але напляваць мне было на гэта!
Тут я яе не знайшоў.
Потым я прачасаў увесь хол, кафетэрый... Потым памчаўся ў Агасi-хол (гэта ўжо ў Рэдклiфе). Там яе таксама не было. Я кiдаўся то туды, то сюды, сэрца шалёна калацiлася.
А можа, яна ў Пэйн-Холе? Там унiзе фартэпiянныя класы. Я ведаю Джэнi. Калi яна сярдуе, дык сядае i стукае па клавiшах... Але што яна робiць, калi да смерцi перапалоханая?
Гэтыя фартэпiянныя класы - нейкая вар'ятня. З-за кожных дзвярэй даносяцца абрыўкi музыкi - Моцарт, Бартак, Бах, Брамс, - злiваючыся ў пякельную какафонiю.
Вядома, Джэнi тут.
Iнстынкт спынiў мяне перад дзвярыма, за якiмi нехта (раз'юшана) выбiваў з фартэпiяна прэлюдыю Шапэна. Я затрымаўся на хвiлю. Iгралi проста гнюсна бязбожна фальшывiлi, спынялiся i зноў пачыналi. Пасля чарговага збою я пачуў жаночы голас: "Чорт!" Гэта Джэнi, няйначай. Я рыўком расчынiў дзверы.
Дзяўчына, што сядзела за фартэпiяна, узняла на мяне вочы. У яе быў непрыгожы твар i шырокiя плечы. Звычайная рэдклiфская хiпуля, раззлаваная маiм уварваннем.
- Што за справы, чувак? - папыталася яна.
- Дрэнныя справы, дрэнныя, - прамармытаў я i выйшаў.
Потым я абшукаў Гарвард-сквер, кавярню "Памплона" ды, урэшце, усе iншыя месцы, дзе тусуюцца студэнты з факультэта мастацтваў. Марна.
Куды ж яна магла дзецца?
Метро ўжо зачынiлася, але калi яна адразу пайшла да Гарвард-сквера, дык магла паспець на бостанскi цягнiк. Я кiнуўся на аўтастанцыю.
Было ўжо каля гадзiны ночы, калi я кiнуў чвэрць долара i два дзесяцiцэнтовiкi ў тэлефонны апарат i зняў слухаўку. Я тэлефанаваў з будкi каля шапiку на Гарвард-скверы.
- Алё!.. Фiл?
- Я, - сонна прамармытаў ён. - Хто гэта?
- Гэта я, Олiвэр.
- Олiвэр! - У ягоным голасе пачуўся спалох. - Што-небудзь з Джэнi? - хутка спытаўся ён.
Значыцца, там яе таксама няма...
- Э-э... не, Фiл, не.
- Дзякуй Богу. Як жыццё, Олiвэр?
Пераканаўшыся, што з Джэнi ўсё ў парадку, ён адразу загаварыў спакайней, як зазвычай ветлiва. Быццам я i не падняў яго з ложка ўначы.
- Выдатна, Фiл. Усё нармалёва. Проста выдатна. Скажы, Фiл, Джэнi калi-нiкалi дае пра сябе знаць?
- Рэдка, чорт, - адказаў ён надзiва спакойным голасам.
- Як - рэдка?
- Магла б тэлефанаваць i часцей. Я ж ёй не чужы...
Калi можна адначасна адчуць i страх, i палёгку, дык я iх адчуў.
- Яна цяпер з табою?
- Што?
- Дай Джэнi слухаўку, я скажу ёй пару цёплых слоў.
- Не магу, Фiл.
- Яна спiць? Калi спiць, дык не турбуй.
- Добра.
- Слухай, паршывец, - буркнуў ён раптам.
- Слухаю вас, сэр.
- Скажы, Крэнстан гэтак далёка ад вас, што вы не можаце пад'ехаць да мяне ў нядзелю? Цi, можа, я да вас падскочу?
- Не, Фiл, не трэба. Мы самi да цябе выберамся.
- Калi?
- Калi-небудзь у нядзелю.
- Толькi не трэба пудрыць мне мазгi. Добрыя дзецi не кажуць: "Калi-небудзь у нядзелю". Яны кажуць: "У гэтую нядзелю". У гэтую нядзелю, Олiвэр.
- Добра, сэр. У гэтую нядзелю.
- Чакаю вас у чатыры. Толькi не ганi, добра?
- Добра.
- I наступным разам тэлефануй за мой кошт...
Ён павесiў слухаўку.
Я застаўся стаяць на астраўку святла ў цемрадзi Гарвард-сквера, не ведаючы, куды iсцi i што рабiць. Нечакана да мяне падышоў нейкi чорны i папытаўся, цi не хачу я "ўкалоцца". Я абыякава адказаў: "Не, дзякуй, сэр".
Больш я ўжо нiкуды не бег. Якi сэнс вяртацца ў пусты дом? Было вельмi позна, i я ўсё роўна як зледзянеў - не так ад холаду, хоць i надвор'е было не дужа цёплае, як ад страху за Джэнi. За некалькi ярдаў да дзвярэй дома мне здалося, што на прыступках нехта сядзiць. Прымроiлася, падумаў я спярша постаць была зусiм нерухомая.
Але гэта была Джэнi...
Сядзела яна на сама верхняй прыступцы.
Я надта стамiўся, каб кiнуцца да яе, надта ўзрадаваўся, каб вымавiць хоць адно слова. Я толькi думаў, што было б добра, калi б у яе знайшлася пад рукою якая-небудзь цяжкая рэч i яна заехала мне ёю ў лоб.
- Джэн.
- Олi.
Мы гаварылi так цiха, што зразумець iнтанацыю было немагчыма.
- Я забылася ключ, - сказала Джэнi.
Я застыў на першай прыступцы, баючыся папытацца, колькi часу праседзела яна тут. Ведаў адно, што страшэнна пакрыўдзiў яе.
- Джэнi, даруй мне... Мне вельмi шкада...
- Стоп! - рэзка перапынiла яна мяне, а потым ужо спакойна i цiха сказала: - Каханне - гэта калi нi аб чым не трэба шкадаваць.
Я падняўся па прыступках i спынiўся побач з ёю.
- Я лягу зараз спаць. О'кэй? - спыталася яна.
- О'кэй.
Мы ўвайшлi ў кватэру. Калi мы раздзявалiся, яна ласкава паглядзела на мяне:
- Я думаю пра тое, што сказала.
I гэта было ўсё.
14
Лiст прыйшоў у лiпенi.
Яго пераслалi з Кембрыджа ў Дэнiс-Порт, так што вестка дайшла да мяне са спазненнем на дзень цi два. Я адразу кiнуўся туды, дзе сядзела Джэнi, назiраючы за тым, як яе дзятва ганяе мяч на траве.
- Хадзем, - сказаў я з найлепшай з маiх богартаўскiх iнтанацый.
- Што?
- Хадзем, - паўтарыў я гэтак важка, што яна адразу паднялася i пайшла за мною да вады.
- Олiвэр, можа, ты ўсё-такi зробiш ласку: скажаш, што адбываецца?
Я па-ранейшаму хутка iшоў па прычале.
- На судна, Джэнiфэр, - скамандаваў я, махнуўшы рукою з лiстом у бок яхты.
Але Джэнi не заўважыла канверта.
- Олiвэр, мне ж трэба глядзець дзяцей, - усё яшчэ пратэставала яна, нават ступiўшы на борт. - Олiвэр, ты растлумачыш урэшце, што здарылася?!
Мы ўжо адплылi ад берага на некалькi сотняў ярдаў.
- Мне трэба табе нешта сказаць.
- А не ў моры ты гэтага не мог сказаць? - выкрыкнула яна.
- Не мог, разумееш, не мог! - крыкнуў я ў адказ. (Мы зусiм не сварылiся крычаць даводзiлася з-за моцнага ветру.) - Я хацеў сказаць табе гэта сам-насам. Глядзi, што ў мяне ёсць.
Я памахаў перад ёю лiстом. Яна адразу пазнала фiрмовы канверт.
- Гарвардская юрыдычная школа! Цябе што, выгналi?
- Не ўгадала, аптымiстачка, - крыкнуў я. - Паспрабуй яшчэ.
- Ты стаў першым на курсе?! - амаль здагадалася яна.
Цяпер мне было ўжо цi не сорамна сказаць ёй пра тое, што гэтак узрадавала-ўсхвалявала мяне.
- Не зусiм. Трэцiм.
- О, - працягнула яна. - Толькi трэцiм?
- Паслухай, гэта ўсё роўна азначае, што маё iмя трапiць у "Юрыдычны агляд"! - выкрыкнуў я.
Выраз яе твару быў абсалютна абыякавы.
- Бог мой, Джэнi, - амаль праскуголiў я, - ну скажы хоць што-небудзь!
- Не раней чым пазнаёмлюся з нумарамi першым i другiм.
Я глядзеў на жонку ў спадзеве, што ўсмешка, якую - я гэта ведаў - яна спрабуе стрымаць, усё-такi з'явiцца нарэшце на яе твары.
- Канчай, Джэнi, - узмалiўся я.
- Усё. Я злiньваю. Прывiтанне! - сказала яна i адразу дала нырца.
Не прайшло i трох секунд, як я нырнуў у ваду ўслед за ёю, i ўжо праз iмгненне мы ўчапiлiся за борт яхты, смеючыся i адфыркваючыся.