— Джэн.
— Олі.
Мы гаварылі так ціха, што зразумець інтанацыю было немагчыма.
— Я забылася ключ, — сказала Джэні.
Я застыў на першай прыступцы, баючыся папытацца, колькі часу праседзела яна тут. Ведаў адно, што страшэнна пакрыўдзіў яе.
— Джэні, даруй мне… Мне вельмі шкада…
— Стоп! — рэзка перапыніла яна мяне, а потым ужо спакойна і ціха сказала: — Каханне — гэта калі ні аб чым не трэба шкадаваць.
Я падняўся па прыступках і спыніўся побач з ёю.
— Я лягу зараз спаць. О'кэй? — спыталася яна.
— О'кэй.
Мы ўвайшлі ў кватэру. Калі мы раздзяваліся, яна ласкава паглядзела на мяне:
— Я думаю пра тое, што сказала.
І гэта было ўсё.
14
Ліст прыйшоў у ліпені.
Яго пераслалі з Кембрыджа ў Дэніс-Порт, так што вестка дайшла да мяне са спазненнем на дзень ці два. Я адразу кінуўся туды, дзе сядзела Джэні, назіраючы за тым, як яе дзятва ганяе мяч на траве.
— Хадзем, — сказаў я з найлепшай з маіх богартаўскіх інтанацый.
— Што?
— Хадзем, — паўтарыў я гэтак важка, што яна адразу паднялася і пайшла за мною да вады.
— Олівэр, можа, ты ўсё-такі зробіш ласку: скажаш, што адбываецца?
Я па-ранейшаму хутка ішоў па прычале.
— На судна, Джэніфэр, — скамандаваў я, махнуўшы рукою з лістом у бок яхты.
Але Джэні не заўважыла канверта.
— Олівэр, мне ж трэба глядзець дзяцей, — усё яшчэ пратэставала яна, нават ступіўшы на борт. — Олівэр, ты растлумачыш урэшце, што здарылася?!
Мы ўжо адплылі ад берага на некалькі сотняў ярдаў.
— Мне трэба табе нешта сказаць.
— А не ў моры ты гэтага не мог сказаць? — выкрыкнула яна.
— Не мог, разумееш, не мог! — крыкнуў я ў адказ. (Мы зусім не сварыліся — крычаць даводзілася з-за моцнага ветру.) — Я хацеў сказаць табе гэта сам-насам. Глядзі, што ў мяне ёсць.
Я памахаў перад ёю лістом. Яна адразу пазнала фірмовы канверт.
— Гарвардская юрыдычная школа! Цябе што, выгналі?
— Не ўгадала, аптымістачка, — крыкнуў я. — Паспрабуй яшчэ.
— Ты стаў першым на курсе?! — амаль здагадалася яна.
Цяпер мне было ўжо ці не сорамна сказаць ёй пра тое, што гэтак узрадавала-ўсхвалявала мяне.
— Не зусім. Трэцім.
— О, — працягнула яна. — Толькі трэцім?
— Паслухай, гэта ўсё роўна азначае, што маё імя трапіць у «Юрыдычны агляд»! — выкрыкнуў я.
Выраз яе твару быў абсалютна абыякавы.
— Бог мой, Джэні, — амаль праскуголіў я, — ну скажы хоць што-небудзь!
— Не раней чым пазнаёмлюся з нумарамі першым і другім.
Я глядзеў на жонку ў спадзеве, што ўсмешка, якую — я гэта ведаў — яна спрабуе стрымаць, усё-такі з'явіцца нарэшце на яе твары.
— Канчай, Джэні, — узмаліўся я.
— Усё. Я зліньваю. Прывітанне! — сказала яна і адразу дала нырца.
Не прайшло і трох секунд, як я нырнуў у ваду ўслед за ёю, і ўжо праз імгненне мы ўчапіліся за борт яхты, смеючыся і адфыркваючыся.
— Не ведаю, як у агонь, — сказаў я, — але ў ваду ты за мяне пойдзеш.
— Не задавайся надта, — адказала яна. — Трэці — гэта ўсяго толькі трэці.
— Гэй, шкодніца! — астудзіў я яе запал.
— Што, недарэка? — адгукнулася яна.
— Я табе багата чым абавязаны, — шчыра прызнаўся я.
— Хлусіш, недалуга, хлусіш, — адказала яна.
— Чаму гэта — хлушу? — трохі замяшаўся я.
— Ты абавязаны мне ўсім…
Таго вечара мы прагулялі ажно дваццаць тры долары на вячэры з амарам у шыкоўнай рэстарацыі ў Ярмуце. Джэні па-ранейшаму ўстрымлівалася ад ацэнкі майго трэцяга месца, збіраючыся ўведаць, што ж гэта за двое джэнтльменаў, якія, паводле яе слоў, «абулі мяне».
Смешна, вядома, але я так кахаў яе, што як толькі вярнуўся ў Кембрыдж, адразу кінуўся высвятляць, хто ж былі гэтыя двое хлопцаў. І з палёгкаю даведаўся, што першым быў Эрвін Бласбэнд, які вечна не адрываў носа ад кніг, вядома, насіў акуляры, не займаўся ніякім спортам дый увогуле не быў «яе» чалавекам. Другім «хлопцам» была нейкая Бэла Ландаў — дзяўчына. Факт гэты быў мне дужа прыемны, асабліва таму, што гэтая Бэла Ландаў была даволі халодная з выгляду (такіх багата сярод студэнтак Юрыдычнай школы), і цяпер я мог дражніць Джэні, распавядаючы ёй «падрабязнасці» таго, што адбывалася ў рэдакцыі «Юрыдычнага агляду», калі прыходзіў адтуль позна ўначы — часта ў дзве, а то і ў тры гадзіны. Што зробіш: шэсць лекцый, потым рэдагаванне «Юрыдычнага агляду» і, нарэшце, праца над сваім артыкулам — «Юрыдычная дапамога незаможным грамадзянам: вопыт даследавання на прыкладзе раёна Роксбэры (Бостан)». Надрукаваны ён быў крыху пазней, у сакавіку 1966 года, у «Гарвардскім юрыдычным аглядзе», на старонках 861–908, пад маім поўным «найменнем» — Олівэр Барэт IV.