Міця паволі, нібы па сваёй патрэбе, адышоўся да лесу. Азірнуўся. На сценку між равамі, расцягнуўшы ў шнур, паліцыянты гналі пакорных, з перавязанымі тэлефонным дротам рукамі маўклівых мужчын.
«Свае б’юць сваіх. Нешта заклятае на гэтым свеце. Грэшнае і страшнае. I ніколі ўжо не адкупнае — страляем, нішчым самі сябе. На векі вечныя». Міця затуліўся за кусты маладога ў шурпата-зморшчаным і густым лісці пругкага граба. За імі праскочыў пясчаную, засыпаную слізкаю кастрыцаю дарогу. Ломячы з трэскам сухі хруст, перабег на другі край лесу. Гэта быў нават не лес, а пералесак. Лес пачынаўся за сінявата-зялёным, што выпусціла колас і калюча-мігатліва паблісквала залаціста-ружовай расою, высакаватым жытам. Над імі адзінока, нібы згубіўшы сваё гняздо, цвірчэў жаваранак.
Між сцяною рэдкага пералесу і росным, саладжава-прэсным жытам шылася ўтравелая дарога з зарослымі каляінамі. Міця высунуўся на яе і злякнуўся — на белаватым і круглым, як чэрап, валуне адзінока і смутна згорбіўся чалавек у пляскатай зношанай кепцы, з-пад якой лезлі белыя, ажно зеленаватыя валасы. Сёння раніцай, заплаканы, змардаваны ад гора і трохі як сам не свой, адрошаны ад розуму, ён прасіўся ў Міці прапусціць яго да рова, каб хоць астатні раз глянуць на забітага сына. Міця ведаў, што п’яныя паліцыянты наўрад ці адпусцілі б гэтага збедаванага чалавека назад.
Каб не страчацца зноў, Міця рвануўся за невысокую зарась асінніку, наступіўшы на кучу сухога лому і нарабіўшы нечаканага лопату і трэску. Але чалавек не азірнуўся. Абыходзячы яго і падымаючыся лесам вышай на груд, дзе зелянелі ценькія дубчыкі крушыны і сівых маладых рабін, Міця ўчуў, як там у лагчыне на лужку каля глініста-ржавых равоў забухаў і захлынуўся доўгаю чаргою кулямёт. За нізкі грудок пакацілася і прыляснула рэха.
Міця скочыў у сіваватае жыта, падмахваючы вінтоўкаю і збіваючы квола-пляскатыя каласы, што пырскалі і ляцелі перад ім, пусціўся што было моцы да лесу.
За спіною зноў доўгімі чэргамі застукаў кулямёт, і Міця ўявіў, як падаюць на грэблю бездапаможныя са звязанымі рукамі няголеныя, зарослыя шчацінаю сталыя мужчыны і маладыя, што не паспелі яшчэ абрасці мяккім пушком, хлопцы.
Як лютуе Камашыла. А мо агледзеўся, што няма яго, Міці, і рвануўся шукаць у тым сасновым пералеску.
Кулямёт сціх. Нізкім рэхам адклікаліся толькі адзіночныя вінтовачныя стрэлы. А над жытам, нібы не чуючы бяды, вясёла цвірчэў, заліваўся жаваранак. «Няўжо ён будзе спяваць і тады, калі не стане мяне?» — задыханы Міця нарэшце выбег з сіва-зялёнага, саладжавага, што блытала ногі, жыта. Даскочыўшы да старых, нагрэтых на сонцы, разлапістых хвоек, што пахлі густа-ліпучым смолкім духам, нарэшце азірнуўся: невысока ў небе, трапечучы крыллямі, вісеў і, не баючыся далекаватых стрэлаў, выцікоўваў палявых мышэй ці дробных пташак вялікі палявы каршун.
Крутаваты пагорак хаваў адзінокага чалавека, што сядзеў на валуне, і ніжэйшы край пералеску, за які сплывала мяккая, на якой толькі і сядзець анёлкам, пухкая хмарка. Стрэлаў ужо чуваць не было.
Міця, абапершыся рукою на цёпла-шурпатую хвойку, перавёў дых і ўжо з развагаю падумаў, што цяпер і папраўдзе могуць агледзецца, што яго няма. Падазрона зіркнуў на прымяты ў збэрсаным жыце доўгі шнурок свайго следа, адапхнўся ад хвойкі і заслізгаўся па пухкай сасновай кастрыцы, глыбячыся далей у цяністы лес. Там за сцяною дрэў, што злівалася ў зялёную навісь, смутна і мякка кувала зязюлька. Нібы адлічвала тых, каго забілі.
Прайшоўшы кіламетры са тры лесам і ўчуўшы па грукаце фурманкі, што блізка шаша, Міця нарэшце спыніўся. Паглядзеў на вінтоўку, якая ўжо адабрала рукі, ступіў да аблітай смалою, сточанай шэршнямі ці падзёўбанай дзяцелам елкі і засунуў яе ў мышыную ці кратовую норку, што бегла пад тоўсты кажух напластаванай кастрыцы.
Убачыўшы, што вытыркаецца прыклад, акутым чаравікам грабануў на яго з блізкага копчыка мурашніку сухога шыгалля.
Аднекуль пахла недалёкім, гнілым і зарослым раскай балотцам. Перачыркваліся між сабою дразды. Не ўтрымаўшыся на кароткіх карэннях, на крутым грудку пападалі высокія старыя елкі. Доўгі, з аблушчанай карою на сухаватых лапах, як нейкі страшны яшчар, выварацень перагарадзіў Міцю дарогу. Абышоўшы яго і натрапіўшы на ўтоптаную, абапал зарослую густым чарнічнікам сцежку, Міця нехаця збег да жоўтага ад тлуста-бліскучай маслянкі лужка. Малады высокі алсшнік, абкіданы клейкім карычняватым лісцем, хаваў лясную рэчку. Топчучы пахуча-гаркаваты валяр’ян, Міця прыкленчыў на сырым беразе, зачарпнуў рукою халоднай, што кацілася па камяністым дне, крынічнай вады, спаласнуў спацелы твар.