Убачыўшы тое, што зрабілі маладыя будаўнікі за дзесяць месяцаў, верыш кожнаму ix абавязацельству, кожнаму ix слову. Зробяць, пабудуюць, скараціўшы ўсе тэрміны i графікі, бо будуюць самі гаспадары свой горад маладосці, горад першай сямігодкі. I аблічча яго не будзе падобна на тыя гарады, што будаваліся нашымі продкамі i бацькамі. Тут — гарманічнае спалучэнне некранутай прыроды i самай дасканалай тэхнікі сучаснага горадабудавання. Кожны кусцік, кожнае дрэва ў лесе клапатліва ахоўваюцца будаўнікамі. Лес павінен застацца лесам — з чарнічнікам i вываратамі, з грыбнымі мясцінамі i чыстымі азярынкамі крынічнай вады, з імшарынамі i птушынымі гнёздамі. Голле гэтага старога бору ўжо цяпер калышацца пад вокнамі трохпавярховых дамоў, з паркетам i паравым ацяплепнем, з халадзільнікамі i ваннамі. Ад жылога гарадка вытворчую базу аддзяляе векавы бор, што працягнуўся на пяць кіламетраў ушыркі. У ім будуць пабудаваны санаторыі i піянерскія лагеры, дамы адпачынку i рабочая паліклініка.
Паміж заводам i вытворчаю базаю застаецца некранутая трохкіламетровая зялёная зона, што падыходзіць да самай Дзвіны. А на вуліцах гарадка ўжо шумяць маладыя прысады.
Смалістыя бары, верасовыя паляны i лясныя кветкі напоўняць новы горад водарам жыцця i сілы, прынясуць здароўе i радасць жыхарам беларускага нафтагорада. Тут усё — для чалавека, для яго будучага, для яго дзяцей. На нашых вачах расце горад камуністычнага заўтра, які праз некалькі год стане прамысловым раёнам старажытнага Полацка, магутным цэнтрам Савецкай Беларусі.
I сёння працоўныя будні чаргуюцца з урачыстасцямі перамог: амаль праз дзень начальнік будаўнічага ўпраўлення Рыгор Васільевіч Сабко здае дзяржаўнай камісіі то новы 16-кватэрны дом, то цудоўны будынак сталовай, якая можа ўпрыгожыць любы раённы цэнтр, то кінатэатр, то прадуктовы магазін, не горшы за многія сталічныя. Патрабавальная i прыдзірлівая камісія заўважае кожную шчыліну ў дзвярах, дрэнна закітаваную шыбу, няроўна пафарбаваную падлогу i праз такія «дробязі» не прымае аб'ект. Будаўнікі хвалююцца i крыўдзяцца, але старшыня дзяржаўнай камісіі няўмольны.
— Калі б вы так зрабілі асабіста для мяне, я, магчыма, i прыняў бы, а вы ж будуеце не толькі сабе, але i сваім нашчадкам. Перарабіце! Не хачу, каб вам перад імі было сорамна.
I перарабляюць. Праходзіць дзень, два — i над новым аб'ектам уздымаецца чырвона-зялёны флаг. Глядзіш на гэтыя флагі i здагадваешся, што ўжо ўступіла ў строй сталовая, кінатэатр, новы жылы дом, гараж. Асабліва прыгожа выглядаў дом каля самага лесу, у якім адкрываўся першы ў гісторыі гарадка піянерскі лагер. На арцы i на франтоне трапяталі ад ветру сцяжкі. Рабочы полацкага завода будаўнічых дэталей прывёў свайго адзінаццацігадовага сына ў лагер нафтабудаўцаў.
— Тата, а татачка, якое сягоння свята? — пытае хлапчук.
— Ніякага свята няма, сынок. Бачыш, усе працуюць.
— А чаму столькі флагаў развешана?
— Э... э... тут кожны дзень свята. Як закончаць новы будынак, так i сцяг павесяць — святкуюць будаўнікі перамогу. Вось хутка i на школе з'явіцца сцяг, ужо i вокны зашклілі, i пляцоўку асфальтам залілі.
Але ў сярэдзіне школы яшчэ стукалі сантэхмантажнікі, маляры шпаклявалі дзверы i адцягвалі панэлі ў калідорах i школьнай сталоўцы, сталяры абсталёўвалі спартыўыую залу. Школа была ўдарным аб'ектам ударнай будоўлі. Да майстра кожны дзень прыходзілі добраахвотнікі, пытаючы: «Можа трэба чым дапамагчы?» Ішлі тыя, што не паспелі закончыць сярэднюю школу i марылі сесці за парту пасля работы, прыходзілі бацькі першакласнікаў, i кожны прапаноўваў сваю дапамогу. Па некалькі разоў на дзень у школу заходзілі Сабко, Катаводаў i галоўны інжынер трэста Плоткін, не дапускаючы перабояў у забеспячэнні матэрыяламі, прастояў механізмаў.
Першага верасня над дахам школы ўзвіўся чырвоны сцяг, упершыню зазвінеў званок — зранку за парты селі дзеці будаўнікоў, a ўвечары — маладыя муляры i тынкоўшчыкі, шафёры i бетоншчыкі, тыя, хто будаваў школу сабе i сваім нашчадкам. У дзесятым класе вучыцца Каця Ніколіна. Пачатак навучальнага года супаў з вялікай радасцю ў яе жыцці — Кацю прынялі ў рады Камуністычнай партыі. У восьмы клас прыйшлі муляр нафтабуда, завочніца Мінскага энергетычнага тэхнікума Ліля Ашурак i работніца УНР-124 Рая Курыловіч, селі за парты вячэрняй школы Генадзь Быкаў i Мікола Маскевіч — больш за 300 юнакоў i дзяўчат вучацца цяпер у сваёй вячэрняй школе рабочай моладзі. Часам каля настаўніцкай можна сустрэць былых выпускніц Смалоўскай школы, выдатных тынкоўшчыц Галю Германтаву i Раю Бацінька. Цяпер яны, студэнткі-завочніцы Віцебскага педінстытута, прыйшлі на кансультацыю да сваіх будучых калег.