…Малу толькі што закончыў ранішні абход дэльфінарыя, бо якраз вяртаўся да прахадной.
— О, ранняя пташка, — ветліва азваўся да Янга. — Зараз адамкну. Але ж няма Раджа! Як пайшоў вечарам з дружком-земляком, дык і не вярнуўся. А што — ты так і не знайшоў іх?
— Не вяртаўся? — у голасе Янга было столькі неспакою, што і Малу затрывожыўся.
— Значыць, ты не бачыў яго… А я думаў, загуляліся недзе разам.
Янгу не хацелася нічога яму расказваць. Павярнуўся і пайшоў прэч апусціўшы галаву. Зноў на пляж? Бо і да сіньёры не хацелася ісці.
Плёўся нага за нагу па пляжы, потым сеў на рашотчаты ляжак, яшчэ вільготны, у плямах прыкарэлага пяску. Паклаў на задраныя калені далоні, на далоні — падбародак. Невідушча ўтаропіўся вачыма ў пенныя буруны каля рыфаў. Як самотна, як адзінока адчуваў ён сябе на белым свеце!
Што з Раджам? Няўжо яго доўга не пусцяць? А ўсё з-за гэтага тройчы клятага Пуола.
А Янга ўчора не трымалі доўга. Распыталі, хто ён і адкуль, як апынуўся на востраве, запісалі імя сіньёры Тэрэзы і нумар апартамента ў гатэлі «Марская лілія» — мо будуць даведвацца? Выходзіў з участка і сустрэў у калідоры Раджа, яго яшчэ вялі на допыт (Пуол сядзеў асобна). Радж бадзёра ўсміхнуўся Янгу: «Шукай мяне там…» — зрабіў ківок у бок дэльфінарыя.
2
Скрозь ірванае клочча воблакаў справа выблісквала яшчэ не гарачае і невысокае сонца. Вецер дзьмуў парывамі, і акіян-мора ніяк не хацеў супакойвацца — гуў і бушаваў, ракатаў.
Не падабалася Янгу на Раі. Які ж гэта Рай, калі няма такое ціхае, спакойнае лагуны, як на Біргусе! І пясок на Раі не падабаецца. На Біргусе ён белы-белы, аж слепіць на сонцы, а тут нейкі шараваты і больш буйны.
У шуме хваляў Янг чуў шум какосаў на ўзбярэжжы лагуны Біргуса, улоўліваў нават мелодыю мамінае песні. Яе заўсёды спявалі жанкі гуртам, калі збіраліся пасядзець надвячоркам.
Каля Янга страсянуўся мокры Тота — Янг схамянуўся ад пырскаў, прыцягнуў сабачку за вуха да сябе, пагладзіў. Той лізнуў у калені, у рукі, улёгся на Янгавы ступакі.
— Дурненькі… Цябе ж магла хваля змыць, і назад не выбраўся б… Прабач, што я забыў трохі пра цябе.
Тота соладка прымружыў вочы, і Янг зноў задрамаў-задумаўся. На гэты раз у думках з'явілася Натача. Дзе яна цяпер і што робіць? Ці знайшоў Натачын бацька хоць якую работу? Ці ўдалося ім на Горным скідаць сваю хібару — прытулак ад непагадзі? Ці захоўвае Натача Янгавы рэчы? Нямнога іх засталося, зусім крыха, самая каштоўная — урна з прахам продкаў. Лёгка захоўваць, калі маеш сваю хату, а не бадзяешся па чужых кутках. Ці ўдасца калі з'ездзіць на Горны? І яе пабачыць хочацца, і урну забраць.
Як яна тады далікатна і ласкава, па-мацярынску змазвала яму болькі — сляды п'явак і ўкусаў камароў… Якія чулыя былі ў яе пальчыкі! І як яны тады саромеліся адно аднаго, як бянтэжыліся… Згадвалася гэта зараз, і нібы ласкавы агеньчык цепліўся ў грудзях.
«Цікава, а ці ёсць тут «марскія восы»? Трэба будзе ў Раджа папытаць… Мо няма, бо столькі б курортнікаў з усяго свету не з'язджалася б».
Каля Біргуса іх таксама няма, гэтых ядавітых медуз. Але расказы пра іх жывуць. Такое страхоцце мо сам д'ябал выдумаў. Матрос Дуку расказваў, як каля Аўстраліі раз купаліся, і двое матросаў трапіла на гэтых «восаў»-медуз. Зусім блізка ад берага былі, а так і не выбраліся, загінулі. У гэтых медуз парасоны вялікія, а шчупальцаў тонкіх і доўгіх мо тысячы, і на кожным клеткі-прысоскі з ядам. Адна ўджаліць, і досыць — паралюш, смерць. Яд у іх мацнейшы, чым у кобры. На першым часе, як Дуку расказаў пра такія страхі, баяліся ў ваду лезці, купацца ў лагуне. І потым не раз пужалі адзін аднаго: «Восы плывуць!» А Натача не баялася ніякіх восаў, кулялася і рахтала ў вадзе, як нячысцік які.
— Ай глэд ту сі ю!8 — пачуўся раптам над вухам родны голас. — Ты што тут робіш?
— Радж! — Янг падхапіўся, уткнуўся тварам брату ў грудзі, усхліпнуў і сам жа прыдушыў гэты нечаканы ўсхліп.
— Перастань, усё ж добра. Пайшлі да мяне… У-у, а што гэта ў цябе за звер такі?
Ішлі, абняўшыся, уздоўж прыбою, і Янг расказваў збольшага пра свае прыгоды на Галоўным востраве. А як сказаў, што ўжо няма ў іх і бацькі, а не толькі маці, пры якіх абставінах і дзе сканаў, то плакалі разам і не саромеліся слёз. Добра, што пляж быў амаль пусты, сям-там толькі разлеглася некалькі чалавек загараць. Потым і пра Абдулу расказаў, і пра Пуола, у якую авантуру быў уцягнуў землячок. Расказаў пра італьянку з сабачкам, пра тое, як удалося схаваць ад піратаў яе каштоўнасці.
— А цяпер яна патрабуе, каб жыў у яе. Сабачку на прагулку вадзіў. Слугаваў…— Янг цыркнуў пад ногі слінаю. Ішлі яны хутка, пясок шуршаў і хрупаў пад нагамі. Тота бегаў кругамі наўкола іх, матляў ружовым языком, з брэхам кідаўся на чаек.
— І пажыві… А што? На колькі яна сюды прыехала, не ведаеш? — спытаў Радж.
— Мо на месяц.
— Ну во, бачыш. Месяц пажывеш у шыкарных апартаментах. У нашым становішчы трэба хапацца за ўсякую мажлівасць — каб пражыць. Добра было б табе якую пастаянную работу падшукаць. Ці Гугу… Хлопец у нас у дэльфінарыі ёсць, Гуга, хоча знайсці іншую работу. От каб ён дзе ўладкаваўся, то я цябе ўсватаў бы на яго месца. Справіўся б, у яго не вельмі цяжкія абавязкі…
— Ой, Радж, гэта было б здорава! Я раз убачыў дэльфінаў, пагладзіў іх — і палюбіў на ўсё жыццё! Я з імі б дзень і ноч займаўся…
— Ну-у… дзень і ноч. Нікому гэта не трэба. Дый Судзір у нас такі — ганяе ўсіх ад дэльфінаў. Ты, значыцца, пакуль з італьянкаю пабудзь, але да мяне прыбягай кожны дзень. Будзеш прыглядвацца да таго, што я раблю. Памагаць. Мо калі і мяне спатрэбіцца замяніць на рабоце. Як называецца такая парода сабак?
— Я думаў — пудзель. А сіньёра кажа — тэр'ер шатландскі.
— Ты з маскаю, трубкаю і ластамі плаваў калі-небудзь? — спытаў Радж.
— Не! — і Янг з такой радаснай надзеяй паглядзеў у твар Раджу, што брат усміхнуўся, мацней прыціснуў Янга да сябе.
— Для пачатку асвоіш маску з трубкай. А потым і за акваланг возьмемся.
— Ой, Радж… — ад прыхлынуўшага раптоўна шчасця Янг пацёрся вухам аб яго бок. І не мог ад хвалявання больш нічога сказаць. Гэта ж была самая большая, самая светлая яго мара, якую песціў у душы не адзін год. — Адразу ўспомніліся ўсе Раджавы расказы пра тое, што бачыў пад вадою, і ажно галава закружылася. Хутка, хутка і ён пабачыць усе тыя дзівосы!
— Цябе назусім пусцілі з паліцыі?
— Назусім. Пуол сказаў, што я ні ў чым не вінаваты, проста ён запрасіў мяне як земляка ў бар для пачастунку. На сябе ўсю віну ўзяў за крадзеж… Не такі ён ужо і кепскі, як выяўляецца.
— Радж, ты не ведаеш яго, хоць і раслі разам. Ён гад і хітрун! Ашуканец! У мяне грошы выманіў… Ён нешта зноў прыдумаў!
— Пажывём — пабачым. А ў яго таксама хопіць часу падумаць, калі пасадзяць.
Радж чагосьці не дагаворваў, нейкія думкі гнялі яго. Некаторы час ішлі моўчкі, у кожнага ў галаве было сваё.
Вартаўнік Малу таптаўся каля варот, чакаючы зменшчыка. Вочы яго былі чырвоныя, ледзь не такія, як у бома Япа. Прапускаў іх у дзверцы і схіснуўся зыбліва ўбок. «П'яны?!» — уразіўся Янг. Здурнеў чалавек, дзень наперадзе, гарачыня, а ён… А мо ноччу піў і цяпер у яго толькі пахмелле?
— Радж! Шустры ў цябе брат! У мяне такі падшывалец ёсць — рады не даць! Ты глядзі за ім, а то ўлезе ў якую шкоду! — сказаў ім наўздагон Малу.
— Нічога, ён ужо не маленькі,— азірнуўся на момант Радж і прыціснуў Янга да сябе. У грудзях хлапчука штосьці шчымліва заварушылася. Зараз Янг любіў Раджа неймаверна — ён жа быў яму і за тату, і за маму.