— З круп кашу заўтра зварым, а гэтую зараз разагрэем. Абдула, дровы трэба! — распарадзілася яна.
— У-у, я і так з'еў бы, — завёў Абдула, але Янг сказаў: «Схадзі, схадзі, я пацярплю…» — і той палез на кручу.
Калі Абдула адышоў настолькі, што пачуць іх не мог, Янг сказаў:
— Ты ведаеш, якое золата ў самародках на выгляд? Не… І я не ўяўляю. І Абдула… Дык вось, можа стацца, і не знойдзем нічога.
— Ну й што? Згарыць яно няхай! — рэзка адказала Натача.
— А я думаў, насміхацца будзеш.
— Янг, тут так цудоўна, таямніча… Пабудаваць бы хатку каля вады… Або вунь на тым востраве.
— Ага… Здорава!
— …і ўдваіх жыць… Я і ён, і нікога наўкол, адны птушкі спяваюць.
— А хто… ён?
— Адзін казачны прынц… на цябе падобны. Янг пачуў, як шчокі пачалі гарэць.
— Прынцы не жывуць у такой пустэчы. Ім сталіцы падавай, палацы, раскошу.
— А мой прынц не будзе каралеўскай крыві.
Янг паглядзеў на яе, і Натача не вытрымала, апусціла вочы і таксама пачырванела. Гэта і Янга збянтэжыла, і ён адвярнуў галаву ўбок. Але бачыў Натачу, хоць і не глядзеў на яе. Якая прыгожая яна, як пасуе да твару яе светла-ружовая, у жоўтыя і блакітныя кветкі сукенка! Шнурок завязаны трыма пялёсткамі…
— З чаго толькі пражывеш тут? Рыбы і то людскай няма. Каб можна было з рыбы тут жыць, людзі даўно б пасяліліся. Дый аднаму ці ўдваіх — здзічэць можна… Чалавеку людзі трэба.
— І ўсё роўна! Возера — гэта ты здорава прыдумаў. Такая прыгода ў нас… Я ніколі яшчэ такога не перажывала.
— Уляціць табе ад бацькі: кінула работу, прыгод захацелася.
— Я запіску пакінула, што праз суткі вярнуся і ўсё-ўсё ім раскажу.
— А яшчэ што напісала?
— Праўду напісала… Што ідзём з табою абследаваць возера. Толькі пра золата — ні слова!
— Ну і правільна… — пракашляўся Янг. — А я забыў… Раджу запіску… Эх, каб можна было разрывацца на дзве палавіны! Каб і тут пабыць, палазіць і паглядзець, як дэльфінаў ловяць.
— Не гаруй, будзеш жыць — пабачыш, — разважліва, нібы яе маці Прэма, сказала Натача.
— Абдуле нічога не гавары… пра сумненні нашы. Хай пакуль што верыць у золата.
З кустоў загукаў, забыўшыся, Абдула, і Янг пагразіў яму кулаком.
Калі ўрэшце сяк-так трохі пагрэлі, трохі прыпалілі кашу і сабраліся есці, выявілася, што лыжак няма, не ўзялі.
— Па-кітайску будзем, палачкамі. А можна і проста пяцярнёй… — Абдула першы запусціў пальцы ў каструлю — і задзьмуў на іх, замармытаў. Мабыць, апёк. — А лепш не палачкамі, а якія лапатачкі выстругаць. — Але ён не стаў рабіць ні палачак, ні лапатачак, зноў запусціў у каструлю пальцы.
А Янг ачысціў ад кары дзве палачкі, падаў Натачы, абстругаў і сабе. Сяк-так прыстасаваўшыся, похапкам елі. Пасля кашы Натача на закуску выдзеліла па банану. А потым большасцю галасоў было вырашана, што Янгу гэтага мала: ён жа мокне ў вадзе. Хай з'есць булачку. Патарокаўшыся, Янг згадзіўся, але мясам падзяліўся з Тота.
— Лыжкі што — ерунда. А от ліхтар падводны забылі, глыбінямер забылі — гэта кепска. — І, нечакана нават для сябе, Янг аб'явіў: — Паграбіцеся яшчэ ў ручаях, а я сплаваю на паўднёвы бок возера. У аквалангу паветра мінут на трыццаць, хопіць на адно глыбокае пагружэнне. З запаснымі балонамі заўтра буду лазіць… тут кругом… А вы ў ручаях. Добра праверце тыя месцы, дзе Піт з напарнікам лазілі… І вось што: давай і тваю майку, наверсе і ў трусіках перабудзеш, а там — холадна… — паказаў Янг на возера.
Абдула, як звычайна, працягнуў: «У-у-у…», але майку зняў.
— Паможа табе гэтая майка як кашаль хваробе. Яна ж усё роўна намочыцца! — здзівілася Натача.
— Зробім гідракасцюм «мокрага тыпу». Вада, што будзе пад адзеннем, нагрэецца ад цела, а свежая будзе марудна паступаць. Яго майка, мая рубашка — двайная праслойка атрымаецца.
Натача імклівымі рухамі разбэрсала шнуроўку, скінула з сябе сукенку, засталася ў сарочцы.
— На, трайную рабі. А ніз у штаны ўбярэш.
— Сукенку не буду надзяваць.
— Ну й дурань. Унь малайцы амаль усе ў спаднічках-саронгах ходзяць. Надзявай! — Натача зноў працягнула сукенку да Янга.
— Я не малаец.
Натача ўпілася зубамі каля пояса сукенкі — тр-р-р.
А потым яшчэ і рукамі рванула — доўга, на ўвесь размах. Сукенка перарвалася папалам.
— Во, блузка атрымалася і спадніца. Надзень блузку як кашулю, — падала яму верхнюю частку сукенкі.
— Дурная… Такую сукенку парвала. Правільна Абдула казаў: не трэба звязвацца з дзяўчынкамі,— выцягнуў шнурок з блузкі, кінуў Натачы.
— Ты на мяне тако-ое пляву-узгаў? — Натача кінулася да Абдулы зноў. Той не стаў куляцца на спіну, а паскакаў па камянях, як казёл. Натача не даганяла.
Янг адзеўся так: спачатку Абдулаву майку, потым Натачыну «блузку», потым сваю рубашку. Натача і Абдула падалі акваланг яму на спіну.
— Доўга не будзь… — гаварыла Натача, нібы маці адпускала пагуляць неслуха сына. Далікатна-ласкава распраўляла складкі рубашкі пад плечавымі рамянямі, памагла зашпіліць паясны, пяшчотна зірнула яму ў вочы і сарамліва патупілася. — Можа, і нам падысці па беразе да паўднёвага боку? На ўсякі выпадак… — падняла яна вочы.
— Па беразе туды цяжка. Па вадзе прасцей… Я па версе паплыву, без загубніка. І хутчэй будзе, і паветра сэканомлю. Ну — не сумуйце! — сунуў ногі ў яшчэ мокрыя з сярэдзіны ласты і тут жа, аж цмокнулі, сарваў іх. Вымыў, паплюхаўшы, пясчынкі з ластаў і зноў «абуўся», зашпіліў раменьчыкі. Забрыў у возера да пояса, памахаў рукою — і рынуўся грудзямі на ваду.
— Трэба было яму вядро ўзяць, — сказаў Абдула. — Зачэрпнуў бы з самага глыбокага месца — а раптам… Мы тазік кружылі, каб самыя цяжкія часцінкі на дно аселі. А ўяві сабе, што гэтае возера таксама тазік і яго трасуць землетрасенні. Былі ж тут землетрасенні, і не раз! От і паскочваліся на самае глыбокае самыя цяжкія часцінкі.
Натача слухала яго і нічога не гаварыла.
3
Янг плыў проста на востраў. Думаў, не больш за сто метраў, а пачаў плысці ды плысці, то адчуў: памыліўся. На вадзе адлегласць скрадваецца амаль у два разы. Аднак вяртацца не хацеў. Перадыхне на востраве, абгледзіць яго… А тады можна і стромы паўднёвы бераг абмацаць, абследаваць. Той раз, калі абыходзілі возера з Амараю, каля вады не змаглі прайсці, карабкаліся зверху, па кручах. Помніць толькі, што зазірнуў з абрыву ўніз і зжахнуўся: «Ух ты… Каб плюхнуўся адсюль…»
Крык птушак на востраве рабіўся ўсё больш прарэзлівы, іх кружылася ўжо над востравам цэлая хмара.
Вылазіць на востраў не стаў, азірнуўся на пакінутых сяброў. Памахаў Натачы, яна стаяла каля вады і глядзела ў яго бок, Абдулы ж не было відаць. Лёг жыватом на гарачы камень, паляжаў, адпачываючы. Скідваць ласты не захацелася, а з імі не вельмі паходзіш па гэтых глыбах, што спякліся, сплавіліся ў адну. Як ні дзіўна, былі тут і густыя кусты, знайшлі за што ўчапіцца каранямі. «Тут, мабыць, гнёздаў, гнёздаў… І яйкі могуць быць…» — але гэтая думка не спакусіла яго. Ляжаў, услухоўваўся ў крыкі птушак і, акрамя гэтых крыкаў, нічога не чуў. Адпачыўшы, паплыў улева вакол вострава на паўднёвы бок яго. Аднак зразу вытыркацца не стаў, стаіўся пад навіссю галін, панаглядаў. Не, нічога падазронага, нават птушкі менш пачалі крычаць… Як прыгожа адсюль, з вострава, глядзіцца паўднёвы стромісты бераг возера! Ён нібы слоены пірог, а самы брыж упрыгожаны зелянінай. Слаі-пласты і шэрыя, і жоўтыя, і рудыя, трохі настармачаныя і пахіленыя набок. Ліўні ці вятры нарабілі ў іх нішаў і нор, і каля гэтых схованак кружацца вастракрылыя, падобныя на вялікіх стрыжоў птушкі.
Янг перавёў позірк на вадзяную гладзь, дзе ярка, толькі дагары нагамі, адлюстроўвалася ўся гэтая круча. Святла тут было больш, чым дзе на востраве, сонца з паўночнага захаду біла промнямі ў гэты бераг-строму, рассыпаючы наўкол залацістыя, святочныя водсветы.