От каб што-небудзь такое прыдумаць… Якое нікому нічога не гаворыць, а толькі Раджу, Натачы ці Абдуле… А што?
Пачаў здзіраць з сябе мокрае адзенне, каб павыкручваць штаны, рубашку. Злазіў у ваду, і зноў пачало калаціць ад холаду.
Круціў штаны — намацаў у кішэні складанчык з абламаным лязом. Узрадаваўся, быццам трапіла ў рукі немаведама якая зброя. Натачын зломак… І як ён трапіў у кішэню? Выкруціў штаны, зноў сунуў ножык у кішэню… А ногі якія «прыгожыя»! Да самага паху ў кровападцёках, драпінах, сіняках.
Рубашка прыстала — ледзьве садраў. І толькі садраўшы, заўважыў, што знялася з рубашкай і тая «блузка», што адарвала Натача ад сваёй сукенкі, і майка. А ён ужо і забыўся пра гэтую «блузку»!
Раз'яднаў адзежыны, выкруціў кожную паасобку. І зноў дзівіўся, разглядваючы сябе. Кровападцёкі былі на ўсім целе, на руках. А правы рукаў рубашкі быў крыху адарваны, з падолка вырваны і целяпаўся кліночак. Пачапаў яго, месцячы да дзіркі, прыгладзіў.
І раптам прыйшла простая думка. Ён падзярэ на кавалачкі рубашку, пусціць іх у ваду. Можа, колькі штук выплыве, мо каторы трапіць на вока Раджу. Брат абавязкова ж будзе шукаць яго, жывога ці мёртвага, і не толькі ў возеры, а і ў моры каля берага. Ён павінен здагадацца пра гэтую пячору, пра сцёк з возера ў мора.
«Не, лепш блузку парву… Яна больш яркая, лягчэй лапік заўважыць… І матэрыя больш арыгінальная, а такіх рубашак — тысячы. Натача пазнае лапік са сваёй сукенкі, калі Радж не здагадаецца…»
Прайшоўся ўправа, за правады, вобмацкам назбіраў ашмоцця водарасцяў пры беразе. Напрыбівала з волі, а мо і ў пячоры растуць, на выхадзе? Паробіць маленькія «лялькі», у кожную загорне і кавалачак водарасці. Будуць больш плывучымі… Навыцягвае з падолка і нітачак, паперавязвае згортачкі, каб не раскручваліся. Па-свойму паперавязвае, з трохпялёсткавымі банцікамі.
Плывіце ў белы свет, нясіце вестку на волю!
3
Мо з гадзіну ці больш падрамаў, накрыўшыся рагожай і прыхінуўшыся плечуком да сцяны. Балелі ад халоднага каменя сцегнякі, ныў хрыбетнік. Рагожа была сырая, аддавала цвіллю. Невядома, ці памагала яна сагравацца — мо адбірала цяпло, прасыхаючы ад цела. Трэба было забраць яе адсюль, можна скарыстаць калі не на бок, то пад бок — усё-такі не голы і слізкі камень. А крабы, пачуўшы цішыню, зусім сталі нахабнымі: поўзалі па нагах, спрабавалі ўскараскацца вышэй. І даводзілася іх адпуджваць ці адбрыкваць нагамі, глушыць ластам.
Крабавы пляж…
Янг чыркаў па выступе скалы лязом складанчыка, вастрыў, правяраў жала на пазногці. Выявіў, што ў яго не проста кавалак рагожы, а мяшок, на дне нават засталася крыха бруднага, у муле, друзу. Вывернуў на левы бок, а потым спусціўся да вады, выпаласкаў і выкруціў. Можна перавярнуць дном угору, прарэзаць дзіркі для галавы і рук — і калі ласка, уздзявай на сябе.
Калі глядзець з Крабавага пляжа, то ўправа ад яго чарнее яшчэ адзін грот. Вялікі ён ці малы? Злучаецца з Храмам ці не? Янг адчуваў, што не супакоіцца, пакуль не абследуе яго. Спачатку пачне без дэльфінаў, а пад канец мо і яны асмеляцца, падплывуць.
Пакінуў рагожу на пляжы, зайшоў за правады, начапіў ласт і рынуўся грудзямі на ваду, узняўшы вялікую хвалю. Рабіў тры-чатыры грабкі і падымаў правую руку ўперад і ўгору, адстаўляў управа — ці тут сцяна? Зноў гроб, зноў мацаў… Ласт, хоць і адзін, прыбаўляў хуткасці. Пераканаўся ў гэтым па гузаках: некалькі разоў моцна стукаўся лбом. Сцяна паволі заварочвала ў левы бок, урэшце закончылася тупым кутам, пачыналася сцяна злева. Відаць, гэты грот самы меншы з усіх абследаваных. Дзіўная пячора, не трыліснік ужо, а чатырохліснік. Штосьці накшталт ліста чынары, ці інакш платана, долькі-лопасці абвостраныя. Выхад, куды вядуць правады, уяўляецца як чаранок ліста.
Праз дваццаць шэсць грабкоў абмацалася пляцоўка, ці парог. Патрымаўся трохі за беражок, адпачыў. Зноў плыў і падлічваў грабкі — пляцоўка цягнецца да сорак першага грабка, потым зноў уздыбліваецца сцяна. Не паспеў яе памацаць пару разоў, як яна знікла з-пад рукі. Ага, паварот… Рог скалы востры, як нос у «Нептуна». Падаўся ўперад і адразу абмацаў сцяну-ўцекача. Азірнуўся назад — лямпачкі не відаць, паглядзеў угору і ясна ўбачыў дзве вялікія зоркі. Не, больш! Пяць… сем… Значыць, трапіў зноў у Храм?
Можна вобмацкам вярнуцца, абследаваць выяўленую пляцоўку.
Мацаў сцяну цяпер ужо леваю рукою, падграбаў праваю. Пачуў каля сябе стрыманае «Пфу-ух-х…». Бобі падплыў, яго выдых больш высокі па тону.
— Ну што, палахлівец, засумаваў без мяне? — Янг завярнуў за той востры рог і неўзабаве ўхапіўся за пачатак пляцоўкі. Узлазіў на яе з такой жа перасцярогаю, як і на тую, дзе першы раз спаў. Уставаў асцярожна — галавою не стукнуўся, выставіў рукі ўперад, не зачапіў ні за што. Так ступіў два крокі, тры… Наткнуўся на сцяну, хоць і не вельмі крутую. Пайшоў, мацаючы нагамі, уздоўж яе, выставіўшы перад сабою адну левую, а праваю скрабучы па сцяне. Сцяна няроўная, дый пад нагамі таксама то пагорачкі, то западзіны. Не даследаваў да канца, перад чарговым выступам асцярожна павярнуўся да вады. Нешырокая, аказваецца, гэтая пляцоўка, але значна лепшая за тую, дзе спаў. І лямпачка добра відаць, нават лапік сцяны каля яе. Вадаспаду амаль не чуваць.
Тут і паселіцца, швэндаць больш не будзе. Адсюль і да Крабавага пляжа не больш як пяцьдзесят метраў. Добра туды плысці — проста на лямпачку. А адтуль? От каб і тут што блішчала…
Засталося толькі сплаваць па той рагожны мяшок, і на сёння будзе ўсё. І так ногі, рукі не слухаюцца. Адпачываць трэба, набірацца сілы. Праўда, адкуль тая сіла возьмецца, невядома: есці ж няма чаго.
Апусціўся на кукішкі, потым лёг на жывот, каб нагамі ўніз спаўзці ў ваду. Але пачуў, як нецярпліва заскрыпеў, затрынкаў дыхалам Бобі. Янг сеў, у вадзе ўжо, працягнуў да малыша руку.
— Прабачэння просіш? Я не сярдую, дурненькі.
Бобі штосьці трымаў у зубах, соўгаў яму ў рукі… Маска ад акваланга! З гарачкі Янг ледзь не ўпусціў яе. «Ну й Бобі! Гэта ж трэба…» А рукі ўжо ліхаманкава абмацвалі яе. Раменьчык цэлы… Гума цэлая… У шкле, здаецца, трэшчына… Нават дзве, яны падобныя разам на літару ві: «V». Будуць асколкі трымацца пад ціскам ці не? Прапусцяць ці не прапусцяць трэшчыны ваду? Тут жа надзеў маску, ссунуўся да Бобі.
Здаецца, нармальна… Эх, каб яшчэ ды што-небудзь было відаць! Не здымаючы маскі, пасвістаў Бобі і паплыў проста на агонь лямпачкі. Пра адпачынак забыўся адразу.
Малыш праплыў побач, потым ззаду. Урэшце зусім адстаў, бо дэльфіны трывожна засвісталі.
Не выбіраўся на Крабавы пляж, а пасунуўся паўз бераг, чапляючыся рукамі, да тоўстага провада. Аддыхаўся добра, правентыліраваў лёгкія. Злавіў некалькі «лялек», што парабіў з Натачынае сукенкі, сунуў за пазуху. І нырнуў, хутка перабіраючы провад абедзвюма рукамі.
На гэты раз спускаўся больш упэўнена. Хутка ўперадзе вада нібы затуманілася, потым і добра пасвятлела. Вось ужо гэтая прасветліна набыла форму шырокага і няроўнага зверху полага, ці заслоны. Провад лёг на дно і пашыўся пад ніз гэтага полага, і Янг пусціў яго з рук. Шыпіць полаг. Вада праз трэшчыны шкла амаль не прасочвалася ў маску, добра было відаць ужо, што полаг складаецца нібы з тысячаў шнуркоў пацерак, расцягнутых ад нізу да столі. Пухіркі-пацеркі не большыя, чым зярняты маісу, і свецяцца белым, як тыя лямпы, што бачыў у калідоры гатэля.
У галаве ўжо звінела, паколвала ў вушах, пад грудзі падварочвалася млоснасць… Яшчэ падсунуўся на крок бліжэй, яшчэ… Пухіркі ўздымаюцца не проста з дна, там штосьці пакладзена металічнае, падобнае на цацачнае, з нізенькімі борцікамі і вельмі доўгае, на ўсю шырыню полага карытца.