LAERTO Ĝi estu tiel!—Ho, la manieroDe lia mort’, kaŝita enterigo,—Sen glavo, sen insigno aŭ ornamoSuper la tombo, sen ceremonioj Kaj sen funebraj formoj kaj parado,—De l’ ter’ al la ĉiel, ĝi laŭte krias,Ke mi ne lasu ĉion sen kalkulo.
REĜO Postulu la klarigon. Sur la kaponDe la kulpul’ la puna glavo falos.Mi petas, sekvu min. (Ĉiuj foriras.)
SCENO VI
Alia ĉambro en la palaco. Horacio kaj servanto.
HORACIO Kun mi paroli iu volas? Kiu?
SERVANTO Maristoj. Ili diras, ke por viLeterojn ili havas.
HORACIO Ili venu! (La servanto foriras.)Neniu en la tuta mondo, ŝajnas,Saluton ian povus al mi sendi,Se ne Hamleto. (Eniras du maristoj.)
UNUA MARISTO
Dio benu vin, sinjoro!
HORACIO
Kaj vin ankaŭ!
UNUA MARISTO
Li tion faros, sinjoro se ĝi plaĉos al Li. Jen estas letero por vi, sinjoro. Ĝi estas de la sendito, kiu devis veturi Anglujon, se via nomo estas Horacio, kiel oni diris al mi.
HORACIO (legas).
«Horacio, kiam vi tralegos tiun ĉi leteron, penu, ke tiuj ĉi maristoj venu al la reĝo; ili havas leterojn por li. Apenaŭ ni estis du tagojn sur la maro, forte armita korsaro komencis ĉasi nin: ĉar nia ŝipo iris tro malrapide, ni vole-ne-vole devis montri kuraĝon, kaj en la daŭro de la batalo mi transiris sur la ŝipon de la korsaro; en tiu sama momento ili forlasis nian ŝipon, kaj tiel mi sola fariĝis ilia kaptito. Ili agis kun mi kiel bonkoraj friponoj, sed ili sciis, kion ili faras; mi devas pagi al ili per bona servo. Zorgu, ke la reĝo ricevu la leterojn, kiujn mi sendas, kaj venu al mi kun tia rapideco, kvazaŭ vi kurus de la morto. Mi diros al vi en la orelon tiajn vortojn, kiuj tute surdigos vin, kaj tamen ili estas ankoraŭ tro malmultepezaj en komparo kun sia enhavo. Tiuj ĉi homoj alkondukos vin al la loko, kie mi estas. Rosenkranz kaj Güldenstern daŭrigas sian vojaĝon Anglujon: pri ili mi povas multe diri al vi. Adiaŭ. Eterne, kiel vi scias, la via—Hamleto.» (Al la maristoj.)Nun venu, ni transdonos la leterojn,Kaj tiom pli rapide, ke ni iruAl tiu, kiu ilin al vi donis. (Ĉiuj foriras.)
SCENO VII
Alia ĉambro en la palaco. La reĝo kaj Laerto.
REĜO Nun via konscienco mem ja devasMin senkulpigi, kaj en vian koronVi devas min kiel amikon meti,Ĉar vi ja aŭdis per oreloj propraj,Ke tiu sama, kiu vian patronMortigis, volis min mem pereigi.
LAERTO Plu mi ne dubas. Tamen al mi diru,Pro kia kaŭzo tian grandan krimon,Intencon tre danĝeran kaj punindanVi lasis sen konvena puno, kiunPostulis via saĝo, via indo?
REĜO Pro du apartaj kaŭzoj, kiuj ebleAl vi aperos forte sensignifaj,Por mi do ili estas forte gravaj.Patrino lia amas lin varmegeKaj certe ne transvivus lian punon;Kaj, mi—ĉu el pasio aŭ el virto—Al ŝi mi estas tiel alligita,Ke, kiel stelo nur en sia rondoSin povas movi, tiel mi sen ŝiNe povas vivi. Kaj la dua kaŭzo,Pro kiu mi silentis, estas tio,Ke lin tre amas la popolamaso:La mankojn liajn la popolo trempasEn sian amon, kiu, kvazaŭ fonto,Turnanta lignon en malmolan ŝtonon,El la mallaŭdo faras laŭdon, tiel,Ke miaj sagoj, tro malmultepezajPor tia vento, ne la celon trafus,Sed al pafarko mia returniĝus.
LAERTO Kaj tiel mi la noblan patron perdis,Kaj tiel senespere nun pereisFratino mia, kiu la plej alteEn nia tempo staris, kvazaŭ lumaModelo, por elvoki imitadon.Sed venĝo venos!
REĜO Dormu nur trankvile. Ne pensu vi, ke mi kreita estasEl tia velka ŝtofo, ke mi lasosAl la danĝero pinĉi mian barbonKaj prenos ĝin por ŝerco. Baldaŭ aŭdosVi iom pli. Mi amis vian patron,Kaj ankaŭ ĉiu amas ja sin mem;El tio, mi esperas, vi komprenos...
(Eniras Sendito.)
REĜO Nu, kio nova?
SENDITO Via reĝa moŝto,Leteroj de Hamleto; jen por vi,Kaj jen por la reĝino.
REĜO De Hamleto?Sed kiu do alportis la leterojn?
SENDITO Mi aŭdis, ke maristoj; mi ne vidis.Al mi Klaŭdio ilin donis, kiuRicevis ilin de la alportintoj.
REĜO Laerto, aŭdu! (Al la Sendito.) Vi jam povas iri. (La sendito foriras. La reĝo legas.) «Potenca reĝo! Sciu, ke mi nuda estas realportita en vian landon. Morgaŭ mi petos la permeson veni antaŭ viajn reĝajn okulojn, kaj tiam mi havos la honoron raporti al vi la kaŭzon de mia subita kaj stranga reveno.—Hamleto.» Nekompreneble! Ĉu ili revenis?Kio fariĝis? Kiel? Povas esti,Ke ĉio estas trompo?
LAERTO Ĉu vi konasLa skriban karakteron de l’ letero?
REĜO Ĝi estas mano de Hamleto. «Nuda!»Videble sola, sen siaj gardantoj!Ĉu vi al mi konsili ion povas?
LAERTO Ne, mi nenion scias. Sed li venas!Pli freŝa nun fariĝas mia koro,Mi ĝojas, ke mi rekte al li irosKaj diros al li: «tion ĉi vi faris!»
REĜO Se tion vi decidis—kaj alieVi ja ne povas agi—ĉu vi volas,Ke mi al la renkonto vin preparu?
LAERTO Jes, mia reĝo, se nur ne al pacoVi volas min prepari.
REĜO Nur al pacoKun via propra saĝo kaj animo.Se li revenis laca de vojaĝoKaj plu ne volos ree forveturi,Mi inklinigos lin al unu provo,De mi jam tre mature pripensita,Ĉe kiu li pereon ne evitos;Kaj lia morto estos tiel glata,Ke eĉ ne estos ombro de suspekto.Eĉ la patrino ruzon ne divenosKaj nomos ĝin nur bato de la sorto.
LAERTO Mi vin obeos, reĝo, tiom pli,Se vi aranĝos la aferon tiel,Ke li per mi ricevu sian morton.
REĜO Jes, ĝuste tiel. Kiam vi forestis,La famo multe gloris vin pro io, Per kio vi laŭ famo multe brilas.Hamleto aŭdis vian gloron; ĉiujTalentoj viaj kune kolektitajĈe li envion tian ne elvokis,Kian elvokis tiu unu solaTalento, kiun mi ne multe ŝatis.
LAERTO Pri kia do talento vi parolas?
REĜO Ludilo bagatela de l’ juneco,Kaj tamen ankaŭ grava, ĉar la plumojKaj la rubandoj al la junularoKonvenas en ne malpli alta grado,Ol la manteloj kaj la varmaj peltojKonvenas al maturaj maljunuloj.—Jen antaŭ du monatoj nin vizitisel Normandujo unu kavaliro.Mi bone konas francojn el milito,Mi scias, kiel bone ili rajdas;Sed tiu ĉi bravulo certe povusKonkuri eĉ kun la diablo mem:Li kvazaŭ mem alkreskis al la seloKaj kun ĉevalo sia elfaradisLi tiel miregindajn artifikojn,Ke oni povus pensi, ke li memPrezentas vivan parton de l’ ĉevalo.Kaj la imago mia mem ne povisElpensi eĉ en pura fantazioPli lertajn kaj mirindajn artifikojn,Ol tiuj, kiujn li al ni prezentis.
LAERTO Kaj li normando estis?
REĜO Jes, normando.
LAERTO Mi estas preta ĵuri, ke ĝi estisLamordo.
REĜO Jes, li mem.
LAERTO Mi konas lin.Li estas efektive la juveloDe la nacio sia.
REĜO Li rakontisAl ni pri vi, kaj li vin forte laŭdisPro via majstra arto en skermado,Precipe per rapiroj. Li certigis,Ke estus tre belege, se troviĝusAnkoraŭ unu homo, kiu povusKun vi kuraĝi stari al batalo.Li ĵuris, ke en lia tuta landoSkermantoj la plej bonaj ne posedasEĉ la duonon de lerteco via.Raportoj liaj vekis en HamletoEnvion tiel grandan, ke de tiamEn tago kaj en nokto li senĉeseNur sopiradis, ke vi la plej baldaŭRevenu, por ke li kun vi ekprovuBatalon. Nun konkludo plej natura...
LAERTO Konkludo? Kia?
REĜO Diru nun, Laerto,Ĉu via patro estis al vi kara?Aŭ kiel la malĝojo sur pentraĵoVi estas nur vizaĝo, sed sen koro?
LAERTO Por kio la demando?
REĜO Mi ne tialDemandas vin, ke mi eĉ iom dubusPri via amo al la patro; tamenMi scias, ke la amo ofte estasNur sklavo de la tempo: ĝi naskiĝasPer tempo, kaj la sperto ankaŭ montras,Ke tempo ĝin tre ofte moderigasKaj eĉ estingas ĝian tutan flamon.Jes, en la mezo de la ama flamoTroviĝas preskaŭ ĉiam ia specoDe meĉa debrulaĵo, kiu baldaŭLa helan flamon forte mallumigas.Nenio restas en bonec’, eterna:Boneco tro matura baldaŭ mortasDe l’ prem’ de sia propra troforteco.Se oni volas agi, oni aguEn la minutoj de la volo, ĉarLa volo povas baldaŭ malfortiĝi,Trovante tiom da malhelpoj, kiomTroviĝas langoj, manoj kaj okazoj.Kaj tiam la deziro kaj la devoFariĝas nur sopiro fanfarona,Sopiro sen plenumo faciliga.Sed nun al la afero! Jen HamletoRevenos baldaŭ. Kion vi intencasNun fari, por vin montri inda filoDe via kara patro, sed per farojPli ol per nudaj vortoj?