Volgens mij zagen ze er hetzelfde uit behalve de volgnummers en het feit dat het zijne glad en nieuw was. ‘Waar moet ik naar kijken?’
‘Misschien dat dit helpt.’ Hij reikte me een groot vergrootglas aan.
Een Sweepstakelot is gedrukt op speciaal papier, er staat een gravure op en het is in meerdere kleuren uitgevoerd. Het is mooier graveer- en drukwerk dan vele landen voor hun bankbiljetten gebruiken.
Ik had al lang geleerd dat je een twee niet in een aas kunt veranderen door er naar te staren. Ik gaf hem het lot terug. ‘Het mijne is een vervalsing.’
‘Dat heb ik niet gezegd, Meneer Gordon. Ik zou U willen voorstellen het oordeel van een derde te vragen. Bijvoorbeeld bij de Bank van Frankrijk.’
‘Ik kan het zien. De graveerlijnen zijn op het mijne niet scherp en gelijk. Op sommige plaatsen zijn ze onderbroken. Onder het vergrootglas kun je zien dat er vegen op zitten.’ Ik keerde me om. ‘Heb ik gelijk, Meneer Renault?’
De expert haalde deelnemend zijn schouders op. ‘Het is mooi werk in zijn soort.’
Ik bedankte ze en verliet de bank. Ik controleerde het bij de Bank van Frankrijk, niet omdat ik aan de uitspraak twijfelde, maar omdat je je geen been laat amputeren of $140.000 in het water gooit voor je een tweede oordeel gevraagd hebt. Hun expert haalde er niet eens een loep bij. ‘Contrefait,’ verkondigde hij. ‘Waardeloos.’
Ik kon die avond niet meer terug naar l’Île du Levant. Ik ging eten en toen naar mijn vroegere hospita. Mijn bezemkast was leeg en ik kon er die nacht logeren. Ik lag niet lang wakker.
Ik was niet zo terneergedrukt als ik had verwacht. Ik voelde me ontspannen, bijna opgelucht. Een poosje had ik het heerlijke gevoel gehad rijk te zijn — en ik had er de tegenhanger, de zorgen van rijkzijn, van meegemaakt — en beide gevoelens waren belangwekkend, maar ik had er geen zin in ze te herhalen, althans niet direct.
Nu had ik geen zorgen. Het enige wat vastgesteld moest worden was, wanneer naar huis te gaan en met het zo goedkope leven op het eiland was daar geen haast bij. Het enige waar ik over tobde was dat ik door naar Nice te vliegen ‘Helena van Troje’ gemist had, cette grande blonde!... si grande... si belle... si majestueuse! Ik viel in slaap terwijl ik aan haar dacht.
Ik was van plan geweest de vroege trein en dan de eerste boot te nemen. Maar de vorige dag had ik bijna al het geld opgemaakt dat ik bij me had en ik was zo stom geweest geen contanten op te nemen terwijl ik bij American Express was. Bovendien had ik niet naar post gevraagd. Ik verwachtte geen post, behalve van mijn moeder en misschien van mijn tante — de enige goede vriend die ik in het Leger had gehad, was zes maanden tevoren gesneuveld. Maar als ik toch op mijn geld moest wachten kon ik net zo goed kijken of er post was.
Dus tracteerde ik mezelf op een weelderig ontbijt. De Fransen denken dat een man de dag in het gezicht kan zien op cichorei en melk en een croissant, wat wellicht de reden van hun zwakke politiek is. Ik zocht een caféterras bij een grote kiosk, de enige in Nice waar ze The Stars and Stripes hadden en waar de Herald Tribune verkocht zou worden zodra hij aankwam; ik bestelde meloen, café complet voor twee personen en een omelette aux fines herbes; en maakte het me gemakkelijk om van het leven te genieten.
Toen de Herald Tribune kwam deed die afbreuk aan mijn Sybaritische genoegens. De koppen waren erger dan ooit en herinnerden me eraan dat ik tegen de wereld opgewassen moest zijn; ik kon niet eeuwig op 1’Île du Levant blijven.
Maar waarom zou ik daar niet zo lang mogelijk blijven? Ik wilde nog steeds niet terug naar school en dat garage-voor-drie-auto’s-ideaal had net zo afgedaan als dat Sweepstakelot. Als de Derde Wereldoorlog op het punt stond uit te breken had het geen zin ingenieur te worden voor zes of achtduizend dollar per jaar in Santa Monica alleen maar om door de vuurgloed weggevaagd te worden.
Het zou veel beter zijn een lustig leventje te leiden, roze-knoppen te vergaren, die goeie diem te carpen, met dollars en tijd genoeg in plaats van — nou ja, misschien dienst nemen bij de Mariniers zoals mijn vader. Misschien kon ik wel korporaal worden — en het blijven.
Ik vouwde de krant om de persoonlijke advertenties te lezen. Het waren mooie. Behalve de gebruikelijke aanbiedingen van helderzienden en hoe-leer-ik-yoga en de verbloemde berichten van het ene stel initialen aan het andere waren er verschillende nieuwe. Zoals —
BELONING! Bent U van plan zelfmoord te plegen? Draag de huur van Uw flat aan mij over en ik zal U Uw laatste dagen in weelde laten baden. Postbus 323, H-T.
Of: Hindoe heer, niet-vegetarisch, wenst kennis te maken met beschaafde Europese, Afrikaanse of Aziatische dame in het bezit van sportwagen. Doeclass="underline" bevordering van internationale verhoudingen. Postbus 107. Hoe doe je dat in een sportwagen?
Eén was er onheilspellend — Hermafrodieten aller landen, verenigt U! U hebt niets te verliezen dan Uw ketenen. Tel. Opera 59-09.
De volgende begon:
BENT U EEN LAFAARD?
Ja, natuurlijk. Als ik de kans krijg. Ik las verder:
BENT U EEN LAFAARD? Dan is dit niet voor U bestemd. Wij hebben dringend behoefte aan een dapper man. Hij moet 23 à 25 jaar zijn, kerngezond, minstens één meter tachtig, 85 kilo, vloeiend Engels en enige kennis van Frans, bedreven op alle wapens, enige kennis van bouwkunde en wiskunde is een vereiste, moet willen reizen, geen familie of andere banden, onbedwingbaar moedig en knap van gezicht en postuur. Vaste betrekking, zeer hoog salaris, roemrijke avonturen, grote gevaren. Persoonlijk aanmelden, rue Dante 17, Nice, 2me étage, appt. D.
Ik las die vereiste voorwaarde over gezicht en postuur met grote opluchting. Gedurende een duizelingwekkend ogenblik had het me toegeschenen alsof iemand met een scheef gevoel voor humor die paardenmop op mij gemunt had. Iemand die mijn gewoonte kende om de persoonlijke advertenties te lezen.
Dat adres was maar honderd meter verwijderd van de plaats waar ik zat. Ik las de advertentie nog eens.
Toen betaalde ik de addition, gaf een uitgedokterde fooi, liep naar de kiosk en kocht de Stars and Stripes, wandelde naar American Express, haalde geld en mijn post, en ging daarna naar het station. Het duurde nog een uur voor de trein naar Toulon vertrok, dus ging ik de bar binnen, bestelde een glas bier en ging zitten lezen.
Het speet moeder dat ik ze in Wiesbaden gemist had. Haar brief somde de ziekten van de kinderen op, de hoge prijzen in Alaska en uitte haar spijt dat ze Duitsland hadden moeten verlaten. Ik stopte hem in mijn zak en pakte de Stars and Stripes op.
Even later las ik: BENT U EEN LAFAARD? — tot het laatste woord dezelfde advertentie.
Ik gooide de krant met een snauw op de grond.
Er waren nog drie brieven. Een ervan nodigde me uit een bijdrage te geven voor de sportvereniging van mijn vroegere school; de tweede offreerde me advies in de keuze van mijn beleggingen tegen een speciaal tarief van $48 per jaar; de laatste was een enveloppe zonder postzegel, kennelijk afgegeven bij American Express.
Er zat alleen een krantenknipsel in, dat begon: BENT U EEN LAFAARD?
Het was hetzelfde als de twee andere advertenties, behalve dat er in de laatste zin iets was onderstreept: Persoonlijk aanmelden —
Ik smeet geld weg aan een taxi naar de rue Dante. Als ik me haastte was er nog tijd genoeg om deze warboel te ontwarren en toch de trein naar Toulon nog te halen. No. 17 was een flat zonder lift; ik liep naar boven en toen ik appartement D naderde ontmoette ik een jongeman die er uit kwam. Hij was een meter tachtig, knap van gezicht en postuur en zag er uit alsof hij best hermafrodiet kon zijn.
Op de deur stond: Dr. BALSAMO — BEZOEK VOLGENS AFSPRAAK, in het Frans en het Engels. De naam kwam me bekend en lichtelijk vals voor, maar ik bleef niet staan om het uit te puzzelen: ik ging naar binnen.