Хударлявы, нехлямяжага выгляду чырвонаармеец пад цяжарам рослага старшага лейтэнанта ледзь не перагнуўся папалам. Распараны твар быў выпэцканы зямлёй. Пятроўскі яшчэ раз акінуў яго позіркам, больш уважлівым, і пазнаў: ну так, выхаванец корпуса Губараў...
Тыдзень таму назад ён бачыў Антона ў штабе дывізіі. Спытаў:
— Як ваюеш, баец?
Хлопец меў тады інакшы выгляд: быў падцягнуты, шыю аблягаў белы падкаўнерык. Што запраўскі вайсковец, ляпнуў абцасамі, выструніўся:
— Праходжу школу камандзіра разведчыкаў старшага лейтэнанта Панкраценкі, таварыш генерал-лейтэнант!
Увесь час потым, пакуль Пятроўскі быў у дывізіі, падлетак чамусьці не выходзіў у яго з галавы. Ад'язджаючы, ён не стрываў, спытаў у Факанава:
— Выхаванец наш не выкідвае ніякія штучкі з дзіцячага розуму?
— Гутарыў з разведчыкамі — характар арыгінальны.— Складкі над шырокімі бровамі ў камандзіра дывізіі памякчэлі, што заўсёды было з ім, калі ён адчуваў прыхаванае задавальненне.— Усяго ў хлопцу быццам цераз край: і энергіі, і адчайнасці, і дэёрзкасці, і ўпартасці, і непасрэднасці... Але ўсё гэта — адкрыта і шчыра, таму балансуе адно другое...
Перад камандзірам корпуса Антон выпраміўся і толькі мацней прыціснуў да сябе старшага лейтэнанта закінутымі цераз плечы рукамі. Пятроўскі спыніўся.
— Каго нясеш, баец?
— Параненага старшага лейтэнанта Панкраценку, таварыш генерал-лейтэнант.
Камкор прыўзняў галаву старшага лейтэнанта, якая безжыццёва звесілася на плячо чырвонаармейца, паглядзеў у твар, шпарка ўзяў за руку, памацаў пульс. I з нейкай вінаватай рос-паччу, быццам у ім рушылася якаясьці самая дарагая надзея, глянуў на Антона:
— Старшы лейтэнант памёр.
— Як — памёр! — Хлопец жахнуўся і — як аслупянеў.
Ён так і стаяў, не знімаючы безжыццёвае цела камандзіра з плеч, з вачэй яго пацяклі слёзы.
Пятроўскі распарадзіўся двум байцам са сваёй аховы пахаваць старшага лейтэнанта. Антону загадаў:
— А вы, чырвонаармеец Губараў, следуйце за мною.
Апоўдні група прыбыла ў штаб сто пяцьдзесят чацвёртай дывізіі.
Наступіў вечар. У небе кружылі варожыя самалёты і скідвалі на парашутах «ліхтары», якія асвятлялі мясцовасць. Фашысты пільна сачылі за акружанымі войскамі. I ўсё ж не дагледзелі. На лясной паляне недалёка ад штаба дывізіі сеў «кукурузнік». Афіцэр сувязі перадаў Пятроўскаму пакет. Камандуючы фронтам маршал Цімашэнка падпісваў генерал-лейтэнанту неадкладна ўступіць у камандаванне дваццаць першай арміяй.
Прачытаўшы загад, Пятроўскі павольна склаў аркуш. Паляцець?.. Але — корпус... Пакінуць корпус ў такі час?..
— Іван Іванавіч! — гукнуў ён ад'ютанта.
— Слухаю, таварыш генерал-лейтэнант,— казырнуў Колесаў.
— Знайдзі чырвонаармейца Губарава і перадай, што ён паляціць за фронт.
Прайшло хвілін дзесяць. У небе павіс чарговы «ліхтар». Пятроўскі здаля пабачыў, як ускрай паляны падыходзілі Колесаў і Антон Губараў. За некалькі крокаў лейтэнант не па статуту узбуджаным голасам выгукнуў:
— Вось ён!
— Ну і добра,— таксама не па-вайсковаму, як бы з нейкай палёгкаю прамовіў Пятроўскі.
— Але ж ён адмаўляецца ляцець! Я яму: «У камандзіра корпуса клопатаў мала, каб яшчэ цябе ўгаворваць?» А ён адно: «Не палячу, я ваяваць прыйшоў...» Ваяка знайшоўся...
— Чаму дазваляеце сабе не выконваць загад, чырвонаамеец Губараў? — Голас Пятроўскага пастражэў.
— Самалёт хіба па мяне прыслалі? — Антон глядзеў камандзіру ў вочы.
— Не па вас, дык што?
— Няхай ляціць той, па каго прыслалі.
— Вось ты які! — вырвалася ў Пятроўскага.— Але ж у арміі не ўпрошваюць — загадваюць.
Антон насупіўся, апусціў галаву.
— У арміі загады выконваюцца, чырвонаармеец Губараў.
Хлопец пачырванеў, здавалася вось-вось усхліпне. Зіркаў на камандзіра корпуса збянтэжаным вінаватым позіркам. Але ў глыбіні яго зрэнак бліснулі іскрынкі, і ён упарта прабубніў сабе пад нос:
— Дык вы ж таксама не выконваеце.
Камкор павярнуўся да ад'ютанта:
— Адпраўце на самалёце каго-небудзь з цяжка параненых. Байца Губарава няхай інтэнданты пераапрануць у яго цывільнае адзенне.
Да прарыву заставалася крыху больш як гадзіна.
...Не для ўсіх чырвонаармейцаў корпуса адважнага і мужнага генерала Пятроўскага ў тую ноч ўзышла на небе зорка шчасця. Многія байцы і камандзіры, што засталіся ў жывых, не змаглм вырвацца з акружэння, трапілі ў палон. Сярод іх знаходзіўся і Антон Губараў.
Але Антон быў апрануты ў цывільнае, ды і маларослы, хлапчук... Таму гітлераўцы мала звярталі на яго ўвагі, не дужа пільна трымалі на воку.