Фэльдфэбаль (ням.). У царскай і некаторых замежных арміях -- званьне старшага ўнтэр-афіцэра ў пяхоце. Белабрысы фэльдфэбаль зь зялезнай каскай на галаве загадаў жаўнерам праверыць мяхі. Акупанты.
Фэнік. Пфэнінг (ням.). Германская дробная манета, адна сотая маркі. Вохра, хоць і яму ня было дзе браць грошаў, меў якіясьці «фэнікі». Пернікавае сэрца.
Ха́ліпа. Кепскае мокрае надвор’е, слата. І халіпа якраз, склізка. Вярнуўся чалавек.
Хаўру́с (яўр.). Суполка, аб’яднаньне, саюз. Гэта, як я ўспамінаю, пачалося ад тае першае пачкі, што папісаліся ў гэты самы хаўрус. У імя догмы.
Хмы́ліцца. Касавурыць вочы, прыціскаць вушы (пра коней). Коні хмыляцца, прыпыняюцца, а потым скачуць цераз Матузка. На межах.
Ходаньне. Тут: змаганьне. Князь Ізяслаў пачаў ходаньне за канчатковае вызваленьне бацькаўшчыны сваёй пагвалчанай маці з-пад улады Кіева. Летапісная Няміза.
Ходнік. Тратуар. Пёрка крышыла бліжэйшыя тыны, здымала дошкі з драўляных ходнікаў і навет крыжы на бліжэйшым магільніку. Пёрка й іншыя.
Хоць вока выкалі. Нічога ня відаць; вельмі цёмна. Іду, цемра хоць вока выкалі. Вярнуўся чалавек.
Хоць кол на галаве цяшы. Пра немагчымасьць пераканаць некага; пра ўпартага, няўступчывага чалавека. І сумленьня ў іх, падобных яму, ніякага, хоць ты кол на галаве цяшы! Ападкі.
Хэўра(яўр.). Група людзей, аб’яднаных для разбою, злачынства; банда. Проста ўтварылася хэўра злачынцаў, і зьдзекваюцца зь людзей. У імя догмы.
Цалка́ч. Сярэбраная манета вартасьцю ў адзін рубель. Піліп захваляваўся: «Гэта-ж цэлых сорак пяць цалкачоў!» Воўчым сьледам.
Цераспалосіца. Разьмяшчэньне зямельных надзелаў адной гаспадаркі палосамі ўперамежку з суседнімі надзеламі. Вясковыя люмпэны -- прадукт палітыкі 1861 года, якіх трохполка й цераспалосіца парабіла жабракамі. Хмары над Бацькаўшчынай.
Цыду́лька (польск.). Запіска, пісулька. Патрэбны ёй гэтыя цыдулькі?! У імя догмы.
Цыпэлін. Цэпелін. Дырыжабль зь металічным каркасам, абцягнутым тканінай. У гаспадарцы спатрэбіцца, як сказала адна бабуля, становячыся ў чаргу, дзе ёй сказалі, выдаюць цыпэліны. Пёрка й іншыя.
Цыранок. Дзікая качка. На заваротах утвараліся затокі, і на аднэй зь іх мы заўважылі чародку цыранкоў. Хмары над Бацькаўшчынай.
Цэтлік. Тут: пропуск, дазвол. Мне-б вось цэтлік атрымаць на выйсьце адсюль -- зусім занішто ўскочыў у прысак... «Янка сеяў -- людзі жалі».
Ця́гла. Адзінка абкладаньня павіннасьцямі. Знайсьці цяпер хурманку амаль немагчыма з тае прычыны, што кожны стараецца збыць каня, калі мае яго, бо дужа вялікія і падатак і цягла. Хмары над Бацькаўшчынай.
Цяпе́рака. Цяпер. Вы, Максім, мусіць, і цяперака ім засталіся, а я цяперака Грукацень, а раней, як вам вядома, быў Пукаліч... Пернікавае сэрца.
Цяпе́рацькі. Цяпер. Як-жа вы цяперацькі будзеце безь мяне? У імя догмы.
ЧК (руск. Чрезвычайная Коміссія). У 1917-1922 гг. назва рэпрэсіўнага органа, створанага для барацьбы з контррэвалюцыяй і сабатажам. Колькі нявінных тамака, у той ЧаКа, палягло?! Вярнуўся чалавек.
Чырвонец. Грашовы крэдытны білет вартасьцю ў дзесяць рублёў, які быў ва ўжытку ў СССР з 1922 да 1947 г. А то ў кішэні ў чалавека нічога: адно чырвонец недзе валяўся, які некалі прыслала дачка Раінка. У імя догмы.
Шалапу́т. Легкадумны, пусты чалавек; свавольнік. І тады Богуш зноў ірвануўся да сякеры, але Янук загарадзіў яму дарогу. -- Куды, шалапут! У імя догмы.