Вы́йгада. Выгода. -- Эх, -- уздыхнуў Ігнат, -- выйгада ім тутака! Хмары над Бацькаўшчынай.
Вы́люднены. Тут: апусьцелы. Зь дзевятнаццаці двароў застаўся цэлым толькі адзін: васемнаццаць вылюднены, павысланы, зьнішчаны. У імя догмы.
Вы́пек. Пляма на скуры. Намёк быў ясным, і на твары Маўры зьявіліся чырвоныя выпекі. Пёрка й іншыя.
Вы́церабіць. Тут: зьнішчыць. Выцерабяць нас нанава, як у 1863! Хмары над Бацькаўшчынай.
Вы́шкі. Паддашак, гарышча, гара. Мейсца ад столі да страхі. Калі бялізна ўжо вісела на вышках, прыйшла суседка Аўгіньня... Пёрка й іншыя.
Вы́шук. Сьледства. Прыехаў неўзабаве прадстаўнік ДПУ з карагодам міліцыянэраў і з вышуковым сабакам і распачаў вышук. У імя догмы.
Вязьні́ца. Турма. Забралі каго... у вязьніцу? У імя догмы.
Галаме́нь. Дрэва без галін або малагалінастае. Вецер сьвішча, гоне з поля хвалі сьнегу, кідае яго на сосны й круце ля галамнёў. Дзікі вецер.
Гале́нь. Галёнка. Зьняў абодвы боты, паказваючы пакрамсаныя ікры галеняў. «Янка сеяў -- людзі жалі».
Галота. Галеча, бедната. Рыбкі хоча галота?! Я пакажу табе рыбку! Дзе праўду шукаць.
Га́ля (польск.). Зала. Тут: вялікае памяшканьне. Прайшоў разы два па галі, кінуў позіркам на ложак Кузьмы. «Янка сеяў -- людзі жалі».
Гамава́ць (польск.). Тармазіць. Цяжка сапучы, паравік загамаваў рух і спыніўся на паўстанку. Хмары над Бацькаўшчынай.
Га́ра. Тут: гарэлка. Калі ён і быў барацьбітом, дык толькі за бутэльку гары... У імя догмы.
Гарла́ч. Збан з вузкім горлам. Узяла з паліцы вялікі гарлач і выйшла. Хмары над Бацькаўшчынай.
Гарт. Стойкасьць, выносьлівасьць, сіла волі. І я сам нарадзіўся тут, атрымаў ад маіх бацькоў гарт жыцьця... Партыйны таварыш.
Га́чак (польск.). Кручок. А больш за ўсё рыба тыркала добра, толькі на гачак не чаплялася. Шчупак.
Глузд. Розум, развага. Я гаспадар, разумееш? Свой глузд маю! Акупанты.
Гмі́на (польск.). Адміністрацыйны цэнтр самай дробнай тэрытарыяльнай адзінкі ў Польшчы. От-жа, мне было ўжо гадоў за дваццаць, як і ў школах, і ў гмінах, і ў судох -- усюды нашая мова была! Першыя цаглінкі.
Гне́біць. Гнібіць. Прыніжаць, прыцясьняць, зьнішчаць. Усіх гнебіла адна й тая-ж думка, адна й тая-ж цяжкая роспач, скруха. У імя догмы.
Горан. Кавальская печ. Кожны імкнуўся першым дабегчы, каб быць ля самага горна. Курылка.
Гра́дка. Града. Выцягнутае ў даўжыню ўзвышша. Матузок схіляе галаву, глядзіць у вакно, за якім, як-бы ў сьне, разьлягліся шырака балоты, лысеюць пясчаныя градкі. На межах.
Гру́пка. Грубка. Невялікая пакаёвая печ для абагрэву. Далей, у кутку, каля групкі, стаяла скрыначка з набітай жарствой. Курылка.
Гэст (польск.). Жэст. Учора я ня быў п’яны й дасканала памятаю ня толькі кожнае маё слова, але й гэст, зь якім яно было выказана. «Янка сеяў -- людзі жалі».
Даваць бухлянкі. Моцна штурхаць, біць. Ён дае мне бухлянкі, а я злаўчыўся ды ўкусіў яго з-пад нізу. Вярнуўся чалавек.
Двохто́нка. Аўтамашына грузападымальнасьцю ў дзьве тоны. Я даў загад з гаража ўзяць крытую двохтонку -- у ёй будзе куды выгадней і вам і вашым сабачонкам... Партыйны таварыш.
Дзе Макар цялят ня пасьвіў. Вельмі далёка (трапіць, выслаць). А сам ты паедзеш туды, дзе Макар ніколі цялят ня пасьвіў... У імя догмы.
Дзе сабака закапаны. Пра сутнасьць справы, сапраўдную прычыну чаго-небудзь. Вось дзе сабака закапаны? Пёрка й іншыя.