Выбрать главу

Me skribis ya. -1 did write.

Me atencis ya. -1 was paying attention.

Venez ya. - Do come!

Affixes

dis- (separation, dissemination): disdonar - to distribute (by hand), dissekar - to dissect dissendar - distribute (by letter)

des- (the contrary of any action, quality, etc.): des-honoro - dishonor, desplezar - to displease, desfacila - difficult, desespero - despair, despruvar - to disprove, deskovrar - to uncover, desaparar - to vanish

ne- (really an adverb meaning "not," is much used as a prefix to

indicate negation. It differs widely from des-, which marks the "direct opposite."): nekredebla - incredible, vole o nevole - willy-nilly. There is all the difference in the world between a piece of evidence that does not prove a charge (atesto nepruvanta) and one that disproves it (atesto despruvanta).

sen- (a preposition meaning "without", is also used as a prefix having the value of the English -less): senpaga - gratuitous, senviva - lifeless, senhara - hairless

mi- (half): mihoro - half-an-hour, miapertita - half-open/ajar

mis- (wrongly, amiss): mislektar - to misread, mispozar - to misplace (Note the verb egarar, to mislay).

-ach- (pejorative, giving a bad sense): populacho - populace, ridachar -

to guffaw, skribachar - to scrawl Konversado

You look pale. - Vu aspektas pala.

Are you unwell? - Ka vu esas nesana?

I have a cold. - Me havas kataro.

I have caught cold. - Me prenis kataro.

Don't stand in the draught. - Ne restez en la aer-fluo.

Send for the doctor. - Querigez la mediko.

Are you often ill? - Ka vu esas ofte malada?

No, very seldom. - No, tre rare.

I don't remember being ill since I was a child. -

Me ne memoras esir malada depos mea infanteso.

Last year I had a cold in the head. - Lasta-yare, me havis nazkataro.

I had to stay at home for two days. - Me mustis restar en la domo dum du dii.

But I did not go to bed. - Ma me ne restis en la lito. Salutado

Bonjorno, sioro. - Bona vespero, amiko.

Bona nokto, damzelo. - Me trejoyas vidar vu.

Me regretus, se me jenus vu. - Ja depos longa tempo me ne vidis vu.

Voluntez enirar, sioro. - Sideskez, me pregas vu. - Facez a me ta plezuro.

Ka vuja volas forirar? - Voluntez balde skribar a me. Multa saluti a vua spozo. - Rekomendez me a vua patro. Kun plezuro, sioro.

Dormez bone, kar amiko. - Til rivido, morge vespere. - Adio, sioro.

La stando

Quale vu standas, sioro? - Me dankas, me standas tre bone.

Quale standas vua spozo? - Lu esas/es kelke maladeta. Lu tusas (coughs).

Karlo havas dento-dolori. Vu ne havas bona mieno. - Me havas kapo- dolori.

Vu esas/es rauka (hoarse). - Ka vu havas febro? - Ka vuja konsultis la mediko?

Yes, lu dicis, ke me bezonas ante omno repozo.

Me neplus darfas fumar e me devas promenar ofte en la fresh aero.

Obediez exakte lua konsili por ke vu balde esez itere sana.

Konversado en taverno

J: Danko pro la biro, Paul. Me prizas ca taverno multe.... Bone, ube tu pasis tua vakanco?

P: Ni iris a Francia.

J: Ka vu esis en la sudo o la nordo?

P: Enla sudo, naturale.

J: Quala la vetero esis? Tre varma, sendubite. Ta fortunoza homi qui...

P: No, Malega. Pluvegis. Ni ne vidis la suno.

J: Ka vere? Me kredis ke la vetero esas sempre bela en la sudo di Francia.

P: Ne ca yaro... Se me komprenis bone, Johan, tu ne iris adexterlande.

J: Ho ve, no! Me restis en Nederlando. Ma la vetero esis varma e la suno brilis. Mea nevulo - la filio di mea fratino - vakancis che me.

P: Quale ilu nomesas, tua nevulo?

J: Frank. Ilu evas dek e due kreskas rapide. E me nultempe vidis tala apetito! Me pasis duimo de mea vakanco en la manjajo-butiki.... Ma askoltez! Me ne audis omno pri Francia. Do, malgre la vetero, ka tu juis tua sejorno en Francia?

P: Fakte, no. Mea amorato abandonis me.

J: Quo! Ta blondino. Quale elu nomesas? Jannie, ka ne?

P: Yes. Elu renkontris ula kerlo sur la plajo, e foriris a Paris kun ilu. (kerlo = fellow, chap, blighter(Br.) / guy(US)

J: Ne vere! Desfortunoza tu!

P: Me retrovenis de Francia sole.

J: He, Paul! Askoltez! Ne trublez tu pri Jannie. Obliviez el! Esas multa altra yunini en la mondo.

P: Yes, me supozas ke tu esas justa.

J: Bone. Me konocas tre atraktiva damzelo qua nomesas Katrien, e me savas ke, prezente, elu serchas nova amorato...

De Lernolibro Italiana: - 01

Homulo (patro, viro) o homino (matro, muliero, amazono) esas homo. Infantulo od infantino esas infanto.

En la familio on trovas patro, matro e filii, qui esas filiuli o filiini. On uzas bovi por l'agrokultivo. (80 years ago in Italy) La bovi esas tre utila, nam li donas lakto e butro. La vivo di la homi esas kurta ed ofte plena de chagreni (grief). Ili havas fratuli, ma ne fratini, ed eli havas fratini, ma ne fratuli. Me havas ankore tri avi.

De Lernolibro Italiana: - 02

On ne povas vivar sen manjar.

Me tre prizas, sidante (sitting) sur la teraso di la domo, regardar la promenanti (walkers), qui pasas avan me.

On dicas ke ta rejino havas tre granda benigneso (kindness) por la povri.

Ta qua volas esar felica, devas esar vertuoza (virtuous). L' artisti e la ciencisti esas grande utila a la homi. Certe ilu havas grava motivi por agar tale. Ti quin me vidas ek la dansantini, ne esas bela, nek gracioza.

Ta personi vestizas su tre stranje. Vu desordinas to quon elu ordinas tante bone.

De La Lernolibro Italiana: - 03

Quon vu facis hiere? Me repozis. Quon vu drinkis? Me drinkis poka vino e multa aquo. E quon tu manjis? Me manjis poka karno ma multa pano. Adube on pozis mea imprimuri (prints)?

Ka vu prizas la rankoremi (rancorous) e la venjemi (revengeful)?

Pos dormir multe, ilu volis departar.

Ka vu regardis ta bela skulturi (sculptures)?

El sufras de nevralgio (neuralgia) faciala (facial).

Li esas tre kurajoza (courageous) e vertuoza (virtuous).

Ne trovinte mea libri, me prenis la tui (=*le tua).

Arivinte ye la pedo di la monteto, ni haltis. Vu pagis to tre chere.

Il prenis la maxim bela sigari e lasis *le mikra (=la mikri).

*When you want to drop a plural noun, as in "la tua (libri)", you have to indicate the plurality by changing either the article "la" to "le" or the adjective "-a" to "-i" as "le tua" or "la tui", because "la tua" usually means "la tua librO" not "la tua librI".

De Certena Lektolibro - Lektajo 11

Cadie/Hodie ni promenus, se la vetero (weather) esus bela. Tu certe parolus altre, se tu savus la vereso.

Volunte me lokacus (would rent) ica bela chambro, se olu esus min chera.

Por tala chambro vu mustas pagar omnaloke la sam preco, nulu povus donar a vu chambro plu chipa en ta quartero dil urbo.

Mea fratino esus kontenta, se elu neplus esus malada.

Ka tu laborus, se tu esus richa? Yes, me laborus por mea plezuro.

Ma Anna, me ne povas komprenar pro ke tuja nun tante ofte disputas kun tua fiancito. On ya povus kredar ke vi ja esas mariajita (married).

"Pro quo la fishi esas/es muta?" studento questionis sua kamarado (comrade).

"Naiva questiono!", esis la respondo, "Ka tu povus parolar, se tu havus la boko plena de aquo."

Kreditanto: "Vu ne povus vehar en tante bel automobilo, se vu pagus vua debi."

Debanto: "To esas/es vera, mejoyas ke vu havas la sam opiniono quale me."

Spozino: "Mejus recevis mea fotografuri, ma me forjetos li, me aspektas quale se me esus dek yari plu olda."