En la animo mia vian bildon!
En la oreloj la malnova kanto,
Jam forgesita, nun al mi resonas,
La kanto, kiun kantis kun teruro
La Parkoj, kiam de la ora seĝo
Tantalo falis. Ili mem suferis
Kun la amiko. En ilia brusto
Ventego bruis, kaj terura estis
Ilia kanto. En la infaneco
Mi aŭdis ĝin de mia vartistino;
Mi bone ĝin memoras.
Ho, gento de homoj,
Vi timu la diojn,
Ĉar ili regadon
Eterne posedas
Kaj povas ĝin uzi
Laŭ sia bontrovo.
Plej timu la homo,
Se dioj lin levis!
Sur rifoj kaj nuboj
Jen staras la seĝoj
Ĉe tabloj el oro.
Aperas malpaco,
Kaj falas la gastoj
Kun hont’ kaj ofendoj
En noktajn profundojn
Kaj tie ligitaj
Atendas nur vane
Justecon kaj juĝon.
Sed restas la mastroj
En festoj eternaj
Ĉe l’ tabloj el oro.
Kaj el la abismoj
La spir’ de l’ titanoj
Ofere falintaj
Per fumaj nubetoj
Al ili leviĝas.
Kaj ili deturnas
Benantan okulon
De tuta la gento,
Kaj eĉ en la nepo
La iam amitaj
La trajtoj de l’ avo
Jam ilin incitas.
Tiel kantis la Parkoj;
Kaj la ekzilito
En noktaj kavernoj
Aŭskultas la kanton
Kaj, pri la infanoj
Kaj nepoj pensante,
Balancas la kapon.
SCENO UNUA.
TOAS. ARKAS.
ARKAS.Mi devas kun konfuz’ al vi konfesi,
Ke mi ne scias, kien la suspekton
Mi devas nun direkti. Ĉu ĝi estas
Ruzaĵo de l’ kaptitoj, kiuj penas
Sekrete kuri for? Ĉu la pastrino
Al ili donas helpon? Pli kaj pli
La famo kreskas, ke la ŝipo, kiu
Al ni alportis ambaŭ la fremdulojn,
Ankoraŭ ie staras en la golfo;
Kaj tiu frenezeco de la viro,
Kaj tiu resanktigo, la preteksto
De la prokrasto, vekas ĉiam pli
Suspekton kaj postulas singardecon.
TOAS.Rapide al ni venu la pastrino!
Kaj poste iru, akre kaj rapide
Esploru, serĉu sur la tuta bordo,
De l’ promontoro ĝis la arbareto
De la diin’. Sed sanktan la profundon
Respektu; nur embuskon saĝe faru,
Ataku la fremdulojn kaj, trovinte,
Laŭ la kutimo via ilin kaptu.
SCENO DUA.
TOAS (sola).
Terure nun alternas la kolero
En mia kor’: jen kontraŭ ŝi, en kiu
Mi vidis tiel puran sanktulinon,
Jen kontraŭ mi, ĉar per malsevereco
Kaj per boneco mi ŝin mem edukis
Por la perfido. Homo tre facile
Alkutimiĝas al la sklava stato
Kaj baldaŭ lernas plenan obeadon,
Se oni lian tutan liberecon
Forprenas. Jes, se en la krudan manon
De la prapatroj miaj ŝi enfalus,
Ŝi estus ĝoja, se ŝi mem saviĝus,
Ŝi danke alte ŝatus sian sorton
Kaj antaŭ la altaro fremdan sangon
Volonte verŝus, kaj la necesaĵon
Ŝi nomus sankta devo. Dume nun
En ŝia brust’ boneco mia naskas
Deziron arogantan. Vane mi
Esperis, ke mi ŝin al mi alligos;
Ŝi mem por si preparas sian sorton.
Per flatoj ŝi akiris mian koron;
Se al la flatoj nun mi kontraŭstaros,
Ŝi per ruzaĵo kaj per trompo serĉos
Al si la vojon, kaj boneco mia
Al ŝi aperas kiel posedaĵo,
De longe jam al ŝi apartenanta.
SCENO TRIA.
IFIGENIO. TOAS.
IFIGENIO.Vi vokas! Kio vin al ni venigas?
TOAS.Oferon vi prokrastis; diru, kial?
IFIGENIO.Al Arkas ĉion klare mi rakontis.
TOAS.De vi mi volus tion aŭdi.
IFIGENIO.Tempon
Al vi Diano donas, por pripensi.
TOAS.Mi pensas, ke ĉi tiu tempo estas
Tre taŭga por vi mem.
IFIGENIO.Se via koro
En la decid’ kruela rigidiĝis,
Por kio do vi venis? Reĝo, kiu
Postulas kruelaĵon, povas trovi
Sufiĉe da servantoj, kiuj ĝoje
Por rekompenco prenos sur sin mem
Duonon de l’ malbeno, kaj la reĝo
Almenaŭ ŝajne restus senmakula.
En peza nubo faras Jupitero
Decidojn, kaj sendatoj liaj portas
Pereon al la kapoj malfeliĉaj;
Sed li trankvile marŝas en la altoj,
Neatingebla dio en ventego.
TOAS.La sankta lipo kantas nun sovaĝe.
IFIGENIO.Ne la pastrino nun al vi parolas,
Sed la filino de Agamemnono.
De nekonata virgulin’ la vorto
Sanktecon por vi havis; nun subite
Al la princino volas vi ordoni?
Ho, ne! De la plej fruaj miaj jaroj
Mi lernis obeadon, en komenco
Al la gepatroj, poste al diino,
Kaj plej libera mi min ĉiam sentis
En obeado; tamen submetiĝi
Al kruda vorto kaj ordon’ kruela
De viro—tion mi neniam lernis.
TOAS.Ne mi—malnova leĝ’ al vi ordonas.
IFIGENIO.Avide ni alligas nin al leĝo,
Se la pasion nian ĝi favoras.
Al mi alia, pli malnova leĝo
Parolas kaj ordonas kontraŭstari:
La leĝo, kiu diras, ke fremdulo
Por ĉiu homo devas esti sankta.
TOAS.Videble la kaptitoj por vi estas
Tre karaj; ĉar de granda ekscitiĝo
Vi la plej ĉefan vorton de l’ saĝeco
Forgesas, kiu diras: ne incitu
La potenculon!
IFIGENIO.Sed ĉu mi parolas,
Ĉu mi silentas, vi ja scias, kio
En mia koro estas nun kaj ĉiam.
Ĉu rememoro pri egala sorto
Ne naskas la kompaton en la koro?
Kaj tiom pli en mia kor’! En ili
Min mem mi vidas. Antaŭ la altaro
Mi mem ja tremis, kaj la frua morto
Solene min ĉirkaŭis genuantan;
Jam la tranĉil’ ekbrilis, por trabori
La bruston, plenan de bolanta vivo,
Teruro trapenetris mian koron,
Mi fermis la okulojn, kaj—mirakle
Mi trovis savon. Se al ni la dioj
Favore sendis savon kontraŭ morto,
Ĉu ĝi ne estas nia sankta devo
Repagi tion al malfeliĉuloj?
Vi tion scias, vi min konas, tamen
Vi volas nun perforte min devigi!
TOAS.Obeu la oficon, ne la reĝon!
IFIGENIO.Ha, ĉesu! ne beligu la perforton,
Ĝojantan de virina malforteco!
Libera mi naskiĝis, kiel viro.
Se nun la filo de Agamemnono
Troviĝus antaŭ vi kaj vi altrudus
Al li postulon, kiun vi ne devas:
Li ankaŭ havas glavon, havas brakon,
Por siajn rajtojn antaŭ vi defendi.
Sed mi nenion havas krom la vortoj,
Kaj nobla viro devas dece ŝati
La vorton de virino.
TOAS.Mi ĝin ŝatas
Pli, ol mi ŝatus glavon de la frato.
IFIGENIO.Ŝanĝiĝas la sukces’ en la batalo;
Ne taksu malamikon tro malforta.
Eĉ malfortulon la natur’ ne lasis
Sen helpo kontraŭ pugno de fortulo.
Ĝi al li donis ruzon, artifikojn;
Li cedas, li prokrastas, ĉirkaŭiras.
Jes, la fortul’ meritas la ruzaĵojn.
TOAS.Ruzaĵon neniigas singardeco.
IFIGENIO.Animo pura ruzon ne bezonas.
TOAS.Vin mem vi nesingarde ja kondamnas!
IFIGENIO.Ho, se vi vidus, kiel la animo
En mi batalas forte, por rebati
Malbonan tenton tuj en la komenco!
Do sendefenda antaŭ vi mi staras?
La belan peton, tiun ĉarman branĉon,
En mano de virino pli potencan
Ol glavo kaj ol lanco, vi forpuŝas?