Выбрать главу

вернуться

80

Подробности, вполне достойные любопытства читателя, см. в „Herbach Rycerstwa Polskiego“ przez Paprockiego, и в „Szkicach historycznych“ przez Szajnoche.

вернуться

81

«La Description du Royaume de Poloigne et Pays adiacens, avec les Status, Contitutions, Moeurs et Facons de faire d'Iceux». Par Blaise de Vigenere, Secretaire de feu Monseignieur le Duc Niuernois. A Paris, 1573. Эта очень редкая книга находится в Императорской Публичной Библиотеке.

Сравнение текста Длугоша с рассказом Блэза покажет, как иногда самый вымысел открывает новый источник истины, которой вовсе не желали обнаружить сочинители вымысла. С этой стороны пристрастные и тенденциозные произведения историков делаются, в свою очередь, источниками ддя уразумения того, что они старались переиначить по своим чувствам и понятиям.

Длугош: „Intra omnes obsidionis tempus, crudelis, inter Polonos, Ruthenos, et Lithuanos committebatur dimicatio. A Ruthenis tamen et Lithuanis primum orta. Si enim captiuabant aliquos captinos Polonos, inspectante exercitu, in muris occidebant in frustra, caeteros impletos aqua suffocabant, et exquisitis necabant crudelitatibus. Quinque insuper fratres Praedicatorum Polonos, qu Luczkco, in aduentu exercitus, ex ciuitate fugerant, turpi morte damnauerant. Propter quod ex Poloni in captiuos Ruthenorum ct Lithuanorum, vicem reddendo, saeuiebant, compensando vicium vicio, vt non solun paribus, sed etiam maioribus prope odiis viderentur certasse. Ferant etiam Jurszam Capitaneum Lucensem, et Lithuanos atque Ruthenos, in castro Lucensi, in eam amentiam et tyrannidem effluxisse, vt omnem in Phytonibus, et phytonissis, retinendi et defendendi castri fiduciam reponerent. Unde peteutibus Judaeis, datus fuit ex captiuis Polonis vnus adolescens forma elegantior; quem continuo cultro iugulam infixo occidentes, extracto ex corpore eius sanguine, ventrem diuidunt; et corde, iecore, aliisque intestinis e corpore eductis, et in partes minutas diuisis, inque carbones viuos proiectis, fumo inde orto, omnes castri parietes et angulos, quasi thuris odore, precationes canendo sacrilegas, inficium; iuramento assecurando Jurszam et obsessos, nullam obsidionis aut expugnationis vim de castro fore nocituram”.