26
У гліне сляды:
Не лучацца між сабою
Нічым,
Апроч гліны.
Хіба распазнае сябе
Той, хто ідзе,
У сваіх слядах?
А той, хто жыве,
У тым, кім ён жыве?
Але зноў і зноўку
Упісваюцца сляды
У вечную гліну,
А гліна —
У нявечнага чалавека,
27
Не піў —
А яе паіў малаком,
Не еў —
А яе карміў хлебам,
Каб абудзілася,
Каб ажыла
І сказала с л о в а ,
Якое людзі згубілі,
Калі захацелі ўзысці
Нацянькі да Бога.
Ела мой хлеб,
Піла маё малако,
Але каб сказаць —
Не сказала нічога.
Зноўку замкнулася ад мяне,
Зноў адхінулася —
Ці то ў здзіўленні,
Ці то ў расчараванні,—
Нібы яна
Мне прызналася ў нечым,
А я не здолеў пачуць.
28
Не прадаецца —
Бы золата,
І не купляецца —
Нібы срэбра.
Усюды знаёмая ўсім,
Ні ў кога
Не выклікае ні зайздрасці,
Ні захаплення.
Хінуся да гліны:
Не купіць
І не прадасць,
Але навучыць справе.
29
З таго боку часу
Доўжышся да мяжы
Гэтага дня
І хвіліны гэтай.
І запаўняеш сабою
Усе прагалы,
Разломы,
Разрывы,
Расколіны,
Што раз'ядналі
Адказ і пытанне,
Прычыну і вынік,—
І з цягам часу
Нас прысвячаеш
У шлях.
30
Бы пераможаная,
Ляжыш пад нагамі
У кожнага ваяра,
У кожнага заваёўцы.
Бурацца вежы,
Руйнуюцца гарады,
Гінуць дзяржавы,
Якія былі аздобай
І гонарам свету —
І ты іх бярэш
У сваё бязмежжа,
Але не становішся
Ні знакамітай,
Ні зруйнаванай.
І гэтак
Заўжды.
31
Разломіцца раптам
Зямная кара —
І ў разломе
З'явіцца голае цела
Гліны.
Нібыта ўва мне самім
Убачылі вочы нешта,
Што забаронена бачыць
Уражваюся,
Што я ёсць
І бачны
Зоркам і гліне.
32
Наносішся кропкамі,
Рысамі
І кругамі
На рукі,
На твар,
На грудзі.
Датворваеш,
Дамалёўваеш чалавека,
Упэўніваеш яго,
Што ён дужы,
Разумны,
Прыгожы
І блаславёны Богам.
Але калі ты сціраешся —
Чалавек
Губляецца ў акалічнасцях
І ўяўленнях
І скардзіцца Богу,
Што той
Ад яго адступіўся.
33
За курганамі
Свеціцца і не блякне
Далечыня.
Сцежкі знайшлі,
Куды слацца,
І болей не ўводзяць у зман
Вандроўцаў,
Мінуў
Спякотлівы дзень,
А вечар
Не надышоў.
Пара
Знаходзіць паразуменне
З глінай.
34
Пусцеюць радовішчы,
Рэкі
Спрабуюць цячы назад.
Безгалоса
Выстройваюцца тысячагоддзі
Адно за адным,
Ды нічым
Не могуць дапамагчы
І парадзіць нічым не могуць
Гэтаму крайняму дню,
Гэтаму крайняму году.
І толькі гліна
Бярэцца правесці
Па-над прадоннем
Сваёю дарогай
Пакінутага чалавека.
35
Ты дазваляеш
Рабіць з сабою
Усё,
Што надумае чалавек
І што здолее,—
Нават Бога.
Ужываешся ў вобраз,
Якім чалавек надзяляе
Таго,
Хто мусіць яго зразумець
Глыбей, чым ён сам.
Услухоўваешся ў таямніцы,
У якіх чалавек адкрывае
Сябе перад тым,
Хто сам
Найвялікшая таямніца.
І застаешся ўсё роўна
Сабой —
Спрадвечнай магчымасцю
Быць інакшай.
36
Па рэках крыві
Цячэш
У інакшыя далячыні.
І, прысвячаючы чалавека
У немінучую смерць,
Прысвячаеш
У немінучую неўміручасць.
Апошняй праводзіш
І сустракаеш