I не вядзе
Нiводная сцежка
Ў пачатак,
I дома
Ключы.
37
Нешта парушылася —
Быццам камень
Скрануўся ў падмурку
I запярэчыў
Таму, што на iм
Грунтавалася
I што мела
Яго падставай сваёй,—
I ў свеце,
Населеным рэчамi
I людзьмi,
Апынулася лiшнiм:
I гэта —
Ўвесь свет.
38
То карацеючы,
То даўжэючы,
Цень
Вандруе наўкола цябе;
I рэчы,
Змяняючыся ў аблiччах
I ў вартасцях,
Гэтаксама
Уцягнуты ў не дасягальны
Староннiм адлiкам
Кругазварот,
У цэнтры якога
Няма нiчога,
А сам ён,
Нiбы без каменнасцi
Камень,
Ёсць.
39
I ключ,
I замок —
Сам сябе замкнуў
I адмыкацца
Не хочаш.
Расколюць —
Нiчога ў табе няма,
Апрача
Зацятай каменнасцi,
Ды табою
Высокiмi робяцца
Горы,
I бездань
Бярэ ў цябе
Глыбiню.
40
Перажываю
Нанава жыццi
Людзей,
Што жылi калiсьцi:
Усе яны — пошук,
Усе — памкненне,
Усе — намаганне…
I дзiўна
Мне сёння бачыць,
Быццам удзельнiчаць
У таемстве,
Як узнiкаюць
З пошуку — постаць,
З памкнення — выснова
I з намагання — камень.
41
Вандроўнiк выпытвае
У наваколля:
Дзе сцежка,
Дзе камень,
Дзе дом?
I па iх
Знаходзiць самога сябе.
Не ўдаецца
Зроку адразу ўбачыць,
А розуму зразумець,
Што ёсць.
Але трэба
Таму, хто iдзе —
Супадаючы з бачным
I зразуметым
I выпадаючы,—
Каб хто-небудзь
Прысутнiчаў i пытаўся:
Куды iдзеш?
42
Цябе не кранае
Просьба (няхай
Сама ўдакладняецца
I знаходзiць
Моц у сабе),
Не пужае грозьба…
Грукоча
Пярун над табою
I абяцае
Цябе раскрышыць на мак,
Ды, аднак,
Не раскрышвае —
Бо тады
Ты ўзыдзеш з зямлi
Пераможным войскам.
43
Надыдуць
Прыкрыя днi —
I грунт
Парушыцца пад нагамi,
I гвалт
Займее ключы
Ад радовiшча сiлы,
I зман
Угнездзiцца ў розумах…
З кiм
Загавораць вякi?
За каго
Заступiцца камень?
44
Глыбiнi з табою
Знаходзяць паразуменне
I далячынi —
Мову.
I чалавек
Вучыцца жыць
У цябе,
Не хаваючы
Думкi сваёй
Перад Богам
I не змяняючы мэты,
Накрэсленай iм.
Яшчэ
Яго захапляе поспех
I засланяе ўдача —
I камень,
Якi ён мiнуў,
Чамусьцi
Зноў апынаецца
Перад iм.
45
Круг перасёкся
З кругам,
Але не супаў —
I зняволены раптам
Камень
Судакрануўся
(Але не супаў)
З разняволеным чалавекам.
У доўгiх
Марудных днях
I ў iмклiвых гадах
Спрабуе
Паразумецца адна
Вечнасць з другою.
46
Хто чалавеку скажа:
Так не рабi,
Хто наставiць:
Так не кажы,
Хто выправiць:
Так не думай?!.
Чужое
Уточваецца ў краявiд,
А сваё
Затуляецца ў згадку.
Але на шалях
Вялiкай —
Зямлёю i небам
Ухваленай —
Раўнавагi
Нячулы,
Нямы,
Безаблiчны камень
Узважвае ўчынкi
Жывых людзей.
47
Вяртаемся час ад часу
У наваколле,
Дзе свет
Разгортваўся да небасхiлу.
Людзi
Хаваюцца ў людзях,
Мясцiны —
Ў мясцiнах.
Аднак
Знаходзяць мяне i вяртаюць
Мне нанава свет,
А з iм
Нешта яшчэ, што ў свеце
Не месцiцца,—
Арыенцiры:
Вандроўнае воблака ў небе,
А на зямлi —
Нерухомы камень.