Выбрать главу

* * *

Казаў мудрэц: яно — i нараканне, i сонца, i пякучай цемры сплаў... «Якія вочы мне дало каханне!», але... спярша душу яму аддаў. Гляджу на ўсе вачамі маладымі, i гнеўнымі, i добрымі ўдвая... Каханне i прынізіць, і... узніме, пакуль у ім жыве душа мая.

* * *

Пры горкіх днях усе добразычліўцы. Калі ж удача?.. Колькі вас, сябры? Змяркаецца, a ў шклянцы чарнабрыўцы, як россып промняў з далані зары. Настрой мой адпаведны інтэр'еру, а на тваім абліччы жалю цень... Прыйшоў. Глядзіш вачамі недаверу, нібы ў суседа ўкрала гэты дзень. Да цемрадзі — ахвочая макрыца, a сэрцам шчырых любіць адзінота... У кутку таршэр, як прывід Дон-Кіхота, i ен адзіны сёння ў доме рыцар.

* * *

Вазьмі і зразумей, дзе шчырасць, а дзе прывычнае ныццё: абкрадзены — пяе пра вырай, пра боль — аблашчаны жыццём. I ты, каму я ўслед глядзела, як богу... Дыхаць не магла. Заняўся мітуснёй здрабнелай з пыхлівым выглядам арла...

КУЛЁМА

Была вятрам бязлітасным знаёмай. Ніхто не ведаў — хто яна? Адкуль? Ішла сялом, шапталі ўслед: «Кулёма! Не дзеўка, а саломы мокрай куль». На тое й слова — ўсцешыць i параніць, калі ж клявалі зябліва гракі, у сажалцы знайшлі яе пад ранне скупыя на размовы рыбакі... Хавалі,— сонца выбліснула ясна на дрэвы, на зрудзелую траву, i нехта з цётак у далоні пляснуў: «Ба-а, людцы, як жа, бедную, завуць?» З часоў тых, кажуць, ля жытоў нязжатых, дзе дзікае шалее васаўё, Кулёма супыняе нежанатых, пытаецца: «Дзе прозвішча мае?»

* * *

Перажыла адліжны тыдзень, як быў увесь — да драбязы... Хто не прыйшоў — ужо не прыйдзе, яму не згрозяць маразы. Ільды ізноў бяруць у ковы вады рачное акаём, i хтось чужы i выпадковы на мэце мой трымае дом. A ў гэтым доме без астачы усё аддадзена, як ёсць,— мой горкі плён, мае няўдачы, журба, пяшчота, весялосць... Усё аддадзена дарэшты, нязвыкла пуста стала ў ім, i недаказанае нешта, як лёгкі дым, як лёгкі дым...

АДЗІНОТА

Кастрычнік па дарозе ў лістапад з цікавасцю лістком у фортку гляне... Яна даўно прыйшла ў дзіцячы сад, даўно яна працуе ў садзе няняй... Як дзетак корміць! Потым ім пяе,— цяпло з душы выспеўвае да грама, і ёй здаецца, кожнае яе, але ніхто з дзяцей не скажа: «Мама...»

* * *

I ў рыфмы лёгкай ёсць свае кантрасты, да слова «боль» прыпала «алкаголь», а недзе побач думкамі фантасты ляцяць праз астэроідную золь. Хлапчук-акселерат, мне сімпатычны, ў запале прэч адкідвае пенал, расказвае: ён бачыў сон касмічны, сузор'е Рыб нам падало сігнал... Прыдумаць можна хоць якую з'яву, ды па-зямному разважае век: так доўга з мары мы рабілі яву, што дзе-нідзе згубіўся чалавек. На чэрствасці прапаў ці на выгодзе, я ўсё ж яму як брату напішу,— перш чым зірнуць у новае стагоддзе, пільней зірнём ва ўласную душу...

ПТУШАЧКА

Бабіна дарога ад печы да парогa.

Прымаўка
Патопчацца на досвітку ў двары, свяцілу ўстаць з-за лесу дапаможа... «Ты, сонейка, дзень добры сатвары»,— ўздыхне яна дый сядзе на парожак. I будзе доўга, ціхая, глядзець у неба з яснатою галубінай, i да сябе падцягне ночвы з глінай, i стане над падатлівай карпець... Нязвыкла пуста ў полі i ў гаях, бяроза без лісця дрыжыць над склепам, мінаюць дні, a цётачка ўсё лепіць: «Хутчэй ляпіся, птушачка мая...» Ужо напіўся ўволю луг дажджу, акраўкі хмар з ляшчын здымае вецер... — Што робіш, баба? — пасмяюцца дзеці. — Ды на па рожку, мілыя, сяджу... Збанкі i чыгункі тырчаць на плоце, прыблудны цуцык трэцца каля ног, ды знаў бы хто,— жыццё прайшло ў палёце, хоць i было ў ім — печка ды парог.