САЛАМЕЯ ЗАПІСВАЕ Ў ДЗЁННІК
Адзінота... плач... работа...—
ўсё маркота!
Засляпіла вочы мука!
I дакука! —
Днюе ў сэрцы i начуе,
можа, досыць?!
О, як доўга боль галосіць!
Хто пачуе?..
ДВА ВЕРШЫ НА ЗНАЁМСТВА З КНЯЗЕМ РАКАЧЫ
Як развеяць боль гарачы,
добра знае князь Ракачы.
Лоўкія расставіў сеці:
ўчора падарыў гарсэцік.
Сёння пераслаў каралі
з воляй княжай, каб чакалі...
Каб дварняк слядоў не нюхаў,
каб сышоў з падворка кухар,
каб была лашднай пані
з князем i ўначы, i ўранні.
Ёсць у князя верны лёкай,
ён ад пані недалёка,
бачыў: пані з суму гіне,
князь Ракачы сум суніме.
Тварык белы абцалуе,
пан i з князем забалюе...
Князь ёй добрых коней купіць,
а падману ён не любіць.
Князь Ракачы — князь удачы
О-о, мы гэта шчэ пабачым!..
*
Князь Ракачы — шал гарачы
хоча ласкі без астачы,
спакусіўся на нядолю,
пакладу бліжэй пістолю...
Гэй, мой кухар, добра слухай!
Будзе князю аплявуха!..
Кухар, позіркам не бліскай,
князь Ракачы недзе блізка...
Вось чадра, а вось спадніца,
выйдзі князю пакланіцца!
Каб салодка князь не марыў,
вядзі князя да чынары,
абдымай яго штосілы
i шапчы на вушка: «Мі-ілы!»,
a калі рукам дасць волю,
я пушчу у ход пістолю...
Грымне стрэл,— канец прыгодзе!
Хапай князя з крыкам: «Злодзей!..»
Што ён князь,— не дух сабачы,
хай даказвае Ракачы
грозным стражнікам i бею...
Князь папомніць Саламею!
РАЗМОВА З САБОЙ ПРЫ СУСТРЭЧЫ З ПАЛОННЫМІ
Было калісьці многа ў ix адвагі,
a запісала доля ў бедалагі...
З цікавасцю ў мой бок глядзіць палонны,
a збоку — тоўсты, ён, відаць, галоўны.
Што ён сказаў таму, што воч не зводзіць
з мяне, чаму рукамі той разводзіць?..
Пабег да гандляра з ажыўшым тварам,
зайду i я, нібыта за таварам.
Вось ен... купляе мыла i паперу,
чаш ж стаю разгубленая ў дзверах?
I болю, i абраз душа зазнала,—
такога б, можа, я i пакахала...
Прыгожы твар, хоць i зарослы шчэццю,
мо гэта лагер ix ля рова за мячэццю?
Няма ў мяне адданае сяброўкі,
пра лагер распытаць патрэбна ў накаёўкі...
*
Ах, гэта ноч... Як дыхае спякотай!
Праклала поўня сцежку да прысад.
Даруй, мой боль, нязвыклая пящчота
ўпусціла промнік радасці ў пагляд.
Раяцца словы, ім у сэрцы цесна,
а над мячэццю зорка, што ліхтар,
гуды плыве мяцежнай мроі песня,
яна душы ўстрывожанае дар...
О, я з жаданнем палкім не сваволю,
бо згуба там, дзе палыхне агонь,
хачу вярнуць зняволенаму волю
i чую: сэрца трапіла ў палон.
НОЧ.
СУСТРЭЧА З ПІЛЬШТЫНАМ
П а к а ё ў к а
(радасна)
Сюды... Сюды!.. Здаецца, бачу лаз!
С а л а м е я
( раздражнёна)
Ды пачакай!.. Тут дрот! Не адшчапіцца!
А што, калі пачуе варта нас,
не ў лесе мы, крычыш чаго, дурніца?!
П а к а ё ў к а
( вінавата)
Зраднела я... Усё-ткі, пані, лаз!
Вой-вой! Хто тут?! Дальбог, дыханне чую...
С а л а м е я
(злоена)
Чаго ж стаіш, як лялька, напаказ?
Хто ж крадзецца слупом у ноч глухую?
Прысядзь!
Г о л а с з ц е м р ы
Хапай!.. Лаві!.. Ха-ха-а!..
Каб мне не ўстаць, ля лагера — жанчыны!
С а л а м е я
(з хітрынкай, лагодна)
А ты, як бачу, рады пабрахаць,
лепш запытай, з якой мы тут прычыны?
Вясёлы голас, слухай, памажы,
напэўна б, варта так не гаварыла!..
З палонных ты, дык бедным падкажы,
хто з вас купляў сягоння ў краме мыла?