3
Пчала, пачуўшы сонца, размярэжыць
туманаў прыдарожную кайму,
хацела верыць голасу твайму,
як вераць у адлівы прыбярэжжы.
Слоў не было...
Ўсе гаварылі вочы,
не знаю, дзе канец майму жыццю,
ды знала:
немагчыма пачуццю
вярнуцца,
скуль пайшло яно аднойчы.
Схацелася б пустыні мець бярозу,
сказаў бы мудры мудрае:
«Дарма!» —
i дыктаваў штодня цвярозы розум:
туды не трэба,
дзе цябе няма.
Так перажыўшы лютую зіму,
з палёгкаю ўздыхнуць спрабуе вецце:
не тое сонца,
што праменна свеціць,
а тое,
што цяпло дае ўсяму...
4
Дзень у жыццё ідзе з начы
i ў ноч ўпадае,
патроху ўсім раздаючы,
што выпадае.
Пяшчота — вам,
а вам — бяда,
а вам — дакука...
I дню нічога не шкада —
будзь смех, будзь мука.
Ноч звязвае два розных дні
сабой адною,
яна — праслойка цішыні
між мітуснёю.
Без дня яна — без дрэва цень;
рака — без броду...
I што вышэй за ўзнагароду —
з дня ў ноч, з начы ізноў у дзень?..
5
Раней было i зараз яно ёсць,
хоць часта пагражае развітаннем...
Нас маладосць адорвае каханнем,
каханне нас вяртае ў маладосць.
Будзь юным ці зняможаным старцом,
тады адкрыеш тайну захаплення,
калі сябе адчуеш пад вянцом,
падоранага вечнасцю натхнення.
А без яго дзень поўны пустаты.
Пайшоў... з вянцом,
бы пад аховай ззяння,
i ля чыіх калень яго здымаеш ты
пасля майго адданага кахання.
Цяпер знайшла прытулак ноч у сценах,
дзе мне чакаць тваёй павечна ласкі,
бо, можа быць, жыцце ўсе наша сцэна,
i толькі смерць здымае з твараў маскі.
А голас ветру,
дзікі i хрыпаты,
нібы шумеў з далёкіх мне вякоў:
знаходзіць той,
хто знаў няволю страты,
хто знаў каханне,—
пакахае зноў...
6
Уся яна як дзьмухавец,
далёкая ад засмучэння,
i дрэў зялёная павець
яе азорана свячэннем.
Разгублена ўздыхаю я
(старонні скажа: «Ах... дзівачка!»),
хай бы была яна — жняя,
настаўніца ці, скажам, швачка.
Змагла б i палюбіць яе,
бо жнеек шлях усім вядомы,
як рэдка хтосьці з ix пяе,—
часцей зажураны ад стомы.
А швачка...
Шво бяжыць з-пад рук,
i твар яе мне быў бы мілы,—
хай паспрабуе хто без мук
укласці ў працу час i сілы.
Настаўніца...
Паспачуваць
ей можна ў нашым спрэчным свеце,
яе змагла б я апяваць,
бо знаю,
што такое дзеці.
А тут...
Хоць узнясі, хоць плюнь,
бы й невядома ей кручына,
з табой ідзе адно Жанчына,
ды... з наравістасцю красунь.
7
Навошта...
навошта...
навошта?!
Гавораць жа, свет — з дабрыні.
Не хоча прыслухацца пошта,
што стал i пакутнымі дні.
Мінае мой дом лістаноша,
хвіліны плывуць, як вякі,
i сніцца мне доўга пароша,
вяртайцеся ў вырай, шпакі!..
Азвецца зялёная засень,
увяжа свой шолах у сны,—
то ў нейкім нявызнаным часе
ты шэпчаш мне казкі вясны.
У месяцы збегліся ночы,
а сны — у чародку гадоў,
дзе сінія-сінія вочы
смяюцца з маіх халадоў.
8
Багаты ўзор на лйдзе выстрач
ці поўню з ліхтаром стачы,
было адно: мароз i Свіслач,
пакойчык быў,
бы ўсмех начы.
Нібыта твар дрымотны нечы
сачыў з-пад навесі галін,
a ўжо хацелі ласкі плечы
пад мяккай сховаю тканін.
Яшчэ далёкія ад здрады
ішлі, як на святло крыніц,
свае ўліваючы пагляды
у таямніцу з таямніц...
Не знаць снягам,
як сэрца б'ецца,
дрэў не ўстрывожваць маладых,
хай у нашчадках адзавецца
дакорам той гарачы ўздых,
калі, як мары, свечкі тухлі
i ўздрыгваў зоркі паплавок,
нага шукала доўга туфлік,
бы сярод багны астравок.