Далей пачаўся варушняк. Дзікун, Люцыя і Немец сядзелі верхам на БТРы ў раёне Кінастудыі і сачылі за секунднай стрэлкай. Аб 11:00 Дзікун націснуў на пульце патрэбную пімпачку, і за імгненне Купал знік. Разнамасная вайсковая тэхніка рушылі па праспекце Незалежнасці ў бок Нацыянальнай бібліятэкі.
Ехалі павольна. Насустрач імчалі легкавікі ў немалой колькасці. Машыны спыняліся, з іх выскоквалі людзі і дружна фоткалі вайскоўцаў. «Смартфоны», — здагадаўся Дзікун і панюхаў паветра. Не ў пераносным сэнсе, як бачун, а ў наўпроставым — як звычайны чалавек. Дзікун упершыню ў жыцці ўдыхаў у сябе восень. Краявід быў адкрыты, да найбліжэйшых будынкаў — жылых шматпавярховікаў — каля кіламетра. Вось злева фантан пасярод каналу! Пітная вада проста так б'е ў неба — для прыгажосці. А вунь дзеці з бабуляй кормяць качак пшанічным хлебам. Птушкі, шмат птушак на дрэвах. Усе расліны навокал злёгку крануліся золатам. «Відаць, пачатак восені, так цёпла!» Неба было чыстым. Хіба пара хмарынак над галавой, а так — блакіт нябёсаў!.. А вось жаўнеры выбудоўваюць ланцуг, каб ачапіць вось гэта ўсё — мікрараён Усход.
Ажывілася адна з рацыяў:
— Прыём, узялі вайсковыя часці. Амаль без прыгодаў. Заблакавалі большасць афіцэраў. У іх там, здаецца, дзве тысячы байцоў усіх разам. Патлумачылі мужыкам, што мы не ворагі, мы проста з будучыні, для іх. Там усе ў поўным ступары, калі мы гаворым, што мінула дваццаць сем гадоў.
«Тэхналогія Купалу — больш важная за іншыя адкрыцці Караля і Ціцюкіна. Пачаць допыт Караля на тэму Купалу», — пазначыў сабе Дзікун.
— Прыём, тут палкоўнік Вепрукевіч. Адзін мотапехацінец усё-ткі дахам паехаў. Капітан малады. Крычыць «піндосам не здаемся!». Мы пасмяяліся, кажам, выходзь, мы з саюзных войскаў. Не паверыў, гандзёныш, ха-ха. Яно і праўда, саюзы розныя бываюць. Галоўнае, каб не застрэліўся.
— Прыём-прыём, тут Маўлюк. Мужыкі, сярод нас ёсць адзін чалавек, які ніколі не еў піцы, шаўрмы, дранікаў без «каларадкі» не еў. Хлопцы! Камандзіры! Адпусціце пяць-сем чалавек, хай да Нацыянальнай бібліятэкі падвязуць ежы з гандлёвых цэнтраў. Дзікун пачастуецца, і нам у радасць.
Дзікун паказаў Маўлюку, які ехаў следам за БТРам у грузавіку, кулак: маўляў, не салідна гэта ўсё. Маўлюк развёў рукамі — справа зробленая. Спыніліся роўна насупраць Нацыяналкі. «Дзікун, бачыш, усё добра, хадзем у бар зойдзем, ён толькі адчыніўся. Ты нырцанеш у атмасферу адноснай нармальнасці, якая панавала перад Вялікай Вадой», — Маўлюк цягнуў за рукаў у супрацьлеглы ад Бібліятэкі бок. Да будынку з крамай, у тарцы якога была бачная шыльда бару.
Але з нармальнасцю троху перагін атрымаўся. Дзеўка за стойкай была ці ў адхадняку, ці па жыцці не надта ветлівая. Раздражнёна сказала, што толькі што падключыла кегі, і што піва на продаж пакуль ёсць адно бутэлькавае. Узялі натуральнага, з Чэхіі.
— Дарагое, відаць, было, — сказаў Маўлюк.
— Што значыць «было»?! — абурылася дзяўчына. — Так! Плацім адразу!
— Ты, Дзікун, не думай, што тады барвуменкі ўсе былі такімі.
— Я шчас Валерыку пазваню, он на вас управу найдзёт!.. Не работае связь.
— Дзікун, я дагэтуль не магу зразумець, як маладыя дзеўкі так хутка пераймалі хабёльства сваіх больш сталых калег? — Маўлюк паклаў на стойку пяць менскіх баксаў.
— Давай за шок яшчэ пяцёрку «іншамарак» дакіну, ёй за сёння яшчэ шмат перажыць трэба.
— Што вы мне суёце, клоўны?! Якія «менскія баксы»? Якія «іншамаркі»? Кнопка выкліку міліцыі ў нас тут вось.
— Хадзем на ганак, красуня, пакурыш, як той казаў, з рабочымі.
Дзеўка выскачыла на двор, убачыла калону вайсковай тэхнікі, мужчынаў ва ўніформах розных масцяў і з рознымі — незнаёмымі, без чырвоных зорак, — знакамі адрознення. Убачыла яшчэ вайскоўцаў, якія заходзілі ў мікрараён Усход з розных бакоў. Убачыла, што на даляглядзе — хмарнае лета, а не сонечная восень. Убачыла і... заплакала.
— Прызвычаішся, дарагая, куды дзенешся. Пакуль будзь на месцы, да цябе падыдуць, возьмуць звесткі, патлумачаць, што адбываецца.
27
Дзікун стаяў на аглядальнай пляцоўцы Нацыянальнай бібліятэкі. Куды ні кінь вокам — горад канчаецца лесам. Зусім по-эбач з Бібліятэкай мітусіліся гараджане. Ужо дванаццатая, абедзенны час. А тут побач — гандлёвыя цэнтры, дзе ёсць кавярні і фастфуд. Гадзіна як Купал прыбралі. Але людзі пераважна яшчэ не ведала, што скокнулі на дваццаць сем гадоў наперад. І што цяпер чыстая вада — гэта самая галоўная валюта ў гэтым новым дзіўным свеце. А таму смузі ў цябе ў руцэ, гараджанін, які выйшаў паесці на свежае паветра проста перад калонай вайсковай тэхнікі, гэты смузі цягне грашыма на дзень нармальнага харчавання. Калі зірнуць у бінокль, бачна, што рука гараджаніна дрыжыць ад хвалявання і здзіўлення, смузі плёскаецца.