Выбрать главу
                толькі па яго інструкцыях, Без зігзагаў, Каб слова яго                 (гаворачы, ён глядзеў                 з высокай сваёй вышыні)                 я лавіў на ляту, Каб моўчкі, ківаючы галавою — але, але! —                 выслухоўваў я                 любую яго лухту, Каб я забываў на сябе,                 каб рабіў толькі так i так, Каб перад ім — о, ён вялікі у гэтым свеце!                 поўзаў я, як чарвяк. Ды я не думаў                 яму паддавацца, Выкручвацца i згінацца. Я нёс —                 маё права! — Яму ў зубы                 заяву. Пытальнікам вылупіў вочы. Так, я штатнае месца                 па ўласнай ахвоце                 вызваліць мушу. У павучыную сетку вачэй                 хай ловіць іншую муху! Нада мною ж будзе ад сёння Справядлівейшы самы загадчык — Сонца. За яго настроем                 толькі i буду сачыць дзень за днём,                 як сланечнік. Аднаму яму                 буду я падпарадкавацца                 вечна. Зялёная Дуброва — яго абход. Сонца ніколі яе не мінае. Тут будуць маімі —                 кожны яго узыход i заход,                 яго лясы i ўраджаі, Яго — пад Ласінай балоцінай — клік,                 яго арахі за Падліп'ем, Яго раўкі, Яго метлюкі,                 яго салавей у ліпе... Тут буду я жыць. Журавель — у зары. Старыя засаўкі ў лопуху. Тут некуды ў зоры                 гадоў вятры                 нясуць нашу хату, як лодку. Даўно нас выветрыла з яе,                 не знаю, якой залевай.
Як птушкі з гнязда — хто куды —                 разляцеліся мы                 па голлях жыццёвага дрэва. Устане маці. Месяца грай. Клятчатымі коўдрамі                 ложкі засцелены. Дзеці! Дзеці! Гукай не гукай —                 толькі вецер за сценамі. Сышлі                 (цяпер адно пісем чакай). Што ж, не было тут дзецям разгону. Пайшлі па свеце                 шукаць свой хлеб,                 сышлі з дому. У вушах — галасы, галасы.                 (Пецярых, без бацькі — бацьку забрала вайна —                 нас выхавала маці.) У кожнага зараз                 галінка свая —                 абжывай ды мацней трымайся. У Валі — швейнае атэлье ў «раівоне»                 (з іголкі жыве Валя); У Зіны — мінскі трактарны завод                 (як яна церпіць                 той грукат i скрогат?); У Аліка — нейкі Белсаўпроф                 (хоць i няцяжкая ў яго работа,                 але зарабляе нядрэнна); У Яні — завод у Старых Дарогах,                 на якім робяць сітро. У Косціка... Адзін толькі Косцік                 галінку сваю                 знайсці дагэтуль не змог. Усё не адвыкне ён ад зямлі,                 што — як малы быў — плугам чапаў,                 усё не забудзе бацькаў парог. Кінуў работу, пісаў. Думае жыць з мазаля,                 вольным хлебам                 у вольным свеце — Без начальства, без службы... Дзеці, дзеці...
. . . . . . . . . .
З далёкай вандроўкі                 (Вы калі-небудзь бачылі,                 Як ходзяць Гончыя Псы, Андрамеда i Рыбы?) Вярнулася сёння Сонца                 да лагоў Зялёнай Дубровы. Яго прачакаліся тут.                 Захапіў без яго усе землі Мароз —                 акупант гэты люты, Зачыніў прыроду на свае замкі,                 Спыніў усяго жывога токі. Жахнулася Сонца:                 як апусцелі яго, багатыя на расліннасць,                                 надзелы Дзе падзяваліся птушкі?                 Куды пазнікалі мядзведзі,                                 i вавёркі i вожыкі? Працёршы воблакам твар                 (начавала Сонца за Галым Балотам)                 узялося яно за працу. Небам, небам — пайшло адмыкаць                 (якія светлыя i бездакорныя ў яго ключы!)                 зямлю-маладу са срэбнай цямніцы. Выпусціла — ну ж і вясёлы лес! —                 лісце бяроз i калін                 з цесных пупышак-каморак, Вольную волю дала траве-мураве,                 Крапіве — ля платоў,                 дурнап'яну, чабору. Дачуліся птушкі ў сваёй эміграцыі                 пра высокае шэсце Сонца, Ляцяць — паспробуй спыні тыя крылы! —                 да мілых бацькоўскіх дуплянак,                 да купін сваіх i соснаў. Злятаюцца (колькі крыку i гаму!)                 жаваранкі i шпакі,                 удоды, гyci, заранкі, Ластаўкі, качкі, зязюлі, буслы,                 кані i канаплянкі... Дадому! Дадому!                 Да тумановага краю! Хаджу я пад небам — нашай сіняй страхою,                 i — вырай за выраем —                 ix сустракаю. Бо i сам я — гэткая ж птушка. Правільней, я не ведаю, хто я. Завяла мяне сцежка-вілюшка У няведамыя травастоі.