Выбрать главу

А цяпер яны сядзяць побач, яго калена дакранаецца да яе нагі, калі яна робіць рух, паварочваецца ці бярэ што на стале. Тады Драгун адчувае, што ў ім нешта робіцца, парушаецца звычайнае цячэнне часу, і здаецца, што ўсё прападае — ёсць толькі адна яна, яго суседка. Драгун нават можа абняць яе за талію... Можа ўзяць яе руку... Поўную, прыгожую руку... Шура... Яна і сядзіць роўна, як каралева, нічуць не горбіцца, горда трымае сваю пародзістую галаву з каронай чорных валасоў, сабраных у высокі цюрбан. А грудзі распіраюць ёй кофтачку, спакусліва прыцягваюць зрок сваёй пышнай акругласцю.

Яны сядзяць цяпер побач, Драгун і Шура, на канапе, а з другога боку стала, супроць іх — Жук з Янінай Акімаўнай.

Покуль налівалі, пілі і закусвалі — гаварылі ўсе разам, шумелі, спрачаліся, таргаваліся, а потым неяк само сабой выйшла, што Драгун павярнуўся да свае суседкі, Жук — да свае, стол, як сцяна, раздзяліў іх, і здавалася, што яны тут адны. Ва ўсякім разе, тое, што гаварылі на тым баку стала, да яго не далятала, нібы тыя маўчалі.

У Шуры быў звонкі, раскацісты смех і грудны, прыемнага тэмбру, голас. Драгун ёй сказаў:

— У вас такі прыемны, мілагучны смех. Па-мойму, вы добра спяваеце?

Яна засмяялася, нібы пацвярджаючы праўду Драгуновых слоў, а потым неяк адразу смех абарваўся, і яна стала адразу сумная.

— Што з вамі? — Драгун узяў яе за руку.

— Нічога. Проста так... Вы адгадалі: некалі я добра спявала... Але цяпер гэтым не займаюся.

— Чаму?

— Дала сабе слова.

— Якое-небудзь няшчасце?

— Няшчасце...

— Даруйце, я не ведаў...

— Калі ласка... Адкуль вы маглі ведаць? У мяне быў сын... Семнаццаць год... І памёр... З таго часу я зараклася спяваць... Думала, што звар’яцею... Ажно нічога, вось выгадавала дачку.

— Адны?

Суседка павярнула да яго галаву, сумна сказала:

— Адна... Таму што мой муж памёр хутка пасля вайны, ад ранаў.

Чорт вазьмі! У кожнага свая бяда! Драгуну стала не па сабе. Ён ужо не ведаў, як адвясці гутарку ад такой сумнай тэмы.

Але выручыў Жук. Ён сказаў занадта гучна, нібы тут сядзелі глухія:

— Давайце вып’ем! Хто мае тост?

Драгун перавёў вочы на другі бок стала.

Жук і Яніна Акімаўна былі такія ж, як і гадзіну назад: ён — урачыста-строгі, смуглява-бледны, ні кропелькі не п’яны, яна — вясёлая, ружовая, з белазубай усмешкай, з ненатуральным бляскам у цёмна-сініх вачах... Цікава, пра што яны гаварылі? Няйначай, Жук расказаў ёй пра свой лёс. Вечная тэма! Толькі чаго Яніна такая вясёлая? Проста ненатуральна вясёлая. І не глядзіць на Драгуна... А ўрэшце, што яму? Сват — сабе рад? Смех, дый годзе! А мо сам Драгун паводзіў сябе непрыстойна? Але ж не, здаецца, не лез цалавацца да суседкі, сядзеў, як і трэба ў добрай кампаніі. Мо толькі «еў» яе вачыма? Гэта можа быць. Жонка часам гаварыла яму, вярнуўшыся з гасцей ці з якое кампаніі, што ён не зводзіў пажадлівага погляду з адной кабеты (называла імя ці месца, дзе тая сядзела). Але тое, што бачыць жонка, не заўсёды можа ўбачыць чужое вока.

Драгун устаў, узняўшы угору чарку.

— Давайце вып’ем за першае каханне!

Усе дружна пацягнулі рукі да Драгуновай чаркі, сталі чокацца.

— Які харошы тост,— уздыхнула Яніна Акімаўна.

— Як даўно гэта было...— у тон ёй сказала Шура. Яны зноў, падзеленыя сталом, раздзяліліся: на тым баку гаварылі нешта сваё, на гэтым — сваё.

— А ў мяне,— летуценна сказаў Драгун,— першае каханне таксама звалася Шурай. І гэтае імя да смерці будзе гучаць для мяне райскаю музыкай.— Адчуў, што гаворыць высакапарна, змоўк, пазіраў у стол.

— Хіба галоўнае ў імені? — далікатна спытала Шура.

— Пэўна ж, не,— падумаўшы, адказаў Драгун.— Але добрае імя так прыстае да добрага чалавека, што здаецца, яны і радзіліся разам. А потым, сустрэўшы чалавека, які носіць такое ж імя, міжволі ажываюць тыя пачуцці, якія яно выклікала некалі, даўно...

— А што, ад першага кахання вам засталося толькі імя?

— Як ні сумна, толькі імя... Я быў яшчэ зусім зялёны. Хадзіў у восьмы клас... Адразу пасля вайны. Беднасць страшэнная, галеча... І тут гэтае каханне, як нешта светлае... Як кветка на руінах... Ім я жыў... Скажу шчыра: чыстае, сарамлівае, трывожнае, радаснае пачуццё, калі абняць яе здаецца самым найбольшым шчасцем на зямлі...

— Што ж вам не дало сысціся?

— Хто яго ведае... Відаць, усё тая ж беднасць. Куды я яе прывёў бы? У бацькаву хату, дзе і самім было цесна? Каб гэта на цяперашні розум... А тады... Ды я не выкідаў з галавы школу, хацеў скончыць дзесяць... За гэты час яна паехала дадому...