І праз колькі слоў яна трэці раз паўтарыла пра дзіця, пра вільгаць і пра суседзяў.
«Цікава, чаго яна так баіцца за наша дзіця?» — між тым думаў Драгун, прапускаючы міма вушэй цэлы каскад слоў будучай суседкі.
Урэшце Вера перарвала яе:
— Што ж, дзякуем за спагаду. Але, прабачце, колькі ў вас пакояў?
— А што? два...
— А душ сям’і?
— Нас двое... Ну і што?
— А тое, што нас чацвёра ў адным пакоі... Пэўна ж, вы хацелі б, каб гэты пакой далі адзінокаму чалавеку, вам было б спакайней... Аднак што рабіць? Нам лепшага нічога не даюць... Мы вымушаны згадзіцца...
— Як ведаеце,— жанчына закруціла носам і хацела ўжо ісці, але нечага спынілася.— У мяне ключы ад парадных дзвярэй, але пакуль што я іх вам не аддаю, бо вас не ведаю. Да пабачэння...— схаваная антыпатыя пачулася ў яе голасе.
Драгуны пайшлі дадому. Першая, няхай сабе і невялікая радасць прыдбаць свой кут была сапсута. Мець суседам чалавека, які не хоча цябе прызнаваць за суседа — не вельмі прыемная рэч. А мо гэта спачатку, а потым... Няўжо людзі, якія самі не жылі ў цеснаце, не могуць зразумець, што такое гэтая самая цесната? І галоўнае, не яны яе шукалі...
Ды пра гэта не было часу думаць. Самы вялікі клопат — ордэр. Але яго выпісалі хутка, паколькі Драгун жыў на прыватнай кватэры, хоць, праўда, і ў другім раёне. З пабелкай аказалася прасцей. Драгуну параілі схадзіць на будоўлю, пагаварыць з малярамі. Так ён і зрабіў, і адразу дамовіўся з дзвюма жанчынамі, якія за сто пяцьдзесят рублёў згадзіліся пабяліць столь і сцены. Драгун лётаў з аднаго канца горада ў другі, даставаў, памагаў, раіў, спрачаўся. Пабялілі за адным ходам і кухню, а расходы ўзялі на дваіх — суседзі Плоткіны і Драгуны.
Як і прадракаў старшыня мясцкома Чарнякевіч, праз тыдзень ўсё было гатова.
Перасяленне, хоць і многа клопату, але рэч радасная. Раней Драгун, калі бачыў часам машыну з хатнім скарбам — з шафай, канапай, люстрам, фікусам, этажэркай і халадзільнікам, заўсёды радаваўся за людзей і сам ціха ўздыхаў, што яму самому яшчэ няхутка давядзецца перажыць такую хвіліну. Ажно памыліўся... Хоць і прыемна, а клопат зваліўся як снег на галаву. Здавалася, у іх, апроч ложка і шафы, нічога няма, а за адзін раз ледзь усё забралі. Назбіралася ўсякай непатрэбшчыны, якая раней як бы не мела ніякага дачынення да іх і была сама па сабе.
Як на бяду, хлопцы, якіх прасіў Драгун прыйсці памагчы, недзе згубіліся па дарозе, і яму ўдвух з шафёрам давялося перацягаць усё на машыну і з машыны, а там яшчэ на трэці паверх. Пад канец, на шапачны разбор, падаспеў Каляда. Драгун ужо ледзь трымаўся на нагах. Пакуль усё скончылі, зусім сцямнела. Але затое ў пакой было прыемна зайсці: свежыя крэмавыя сцены, бялюткая столь, яркая матавая лямпачка — усё гэта ўносіла нешта святочнае ў новы быт Драгуноў.
На скорую руку сабралі вячэру, селі за «разборны» скрыпучы стол — Драгун разламаў яго і па частках перавёз трамваем, ён патрэбен быў, як фарбавалі столь. І крэслы перавезлі старыя, скрыпучыя, гнутыя — чатыры штукі: якраз на сям’ю і аднаго госця.
Пасядзелі, пагаварылі, пасмяяліся.
— Ты, здаецца, стаіш на чарзе ў сваім раёне? — спытаўся Каляда ў Драгуна.
— Стаю. І табе раю гэта зрабіць.
— Я кажу пра тое, што цябе могуць цяпер зняць...
— Зняць? Хіба гэта кватэра? Гэта ж перавалачная база, як казаў Важнік.
— Глядзі, каб ты на гэтай базе доўга не затрымаўся...
— Не думаю, не страш! — весела гаварыў Драгун.— Вось атрымаю двухпакаёвую, а гэту аддам табе... Ты ведаеш, што я табе перайшоў дарогу? Дырэктар шукаў цябе, а знайшоў мяне. Так што мы ў нейкай меры канкурэнты, і ты маеш поўнае права мяне ненавідзець.
— Не-на-ві-джу! — праспяваў Каляда як певень.— Пра-клі-і-іна-ю-ю!
— Не разбудзі нашу малую,— сказала Вера, азіраючыся на калыску, у якой ужо спала Валька.
— Прабачце! Жывіце багата. Спяшаюся. Бывайце! — Каляда схапіў шапку і выскачыў за дзверы: як яго і не было.
— Нейкі ён дзіўны,— сказала Вера, збіраючы са стала.
— Звычайны хлопец. Мо трохі з незвычайным лёсам.
— А што ў яго?
— Сірата. Бацькоў немцы расстралялі за сувязь з партызанамі, рос у цёткі нейкай.
— Ох, колькі сірот засталося пасля гэтай вайны... Няўжо і нашым дзецям наканаваны такі лёс?
— Не гавары проціў ночы, як кажуць старыя, пра такія рэчы. Мы яшчэ не ведаем, што нам наканавана, а ты ўжо думаеш пра дзяцей.
— Трэба думаць... Трэба...
20
Зноў панядзелак, усе ў рэдакцыі сядзяць, як сонныя.