Выбрать главу

— Ну, яна мне яе сілаю ўперла... Ніяк не магу адмовіцца... Ды і танна, а ў нас грошай мала.

— Так яны табе ўсё старое барахло перададуць. Лепш хадзіць у сваім, хоць латаным.

Другі раз Плоткіна прапанавала Драгуну мужаў плашч, але ён прымераў плашч толькі для прыліку і занёс аддаў.

— Не падыходзіць,— канфузячыся, сказаў Плоткінай.

— Ну, што вы, такі плашч! Вы толькі прымерце! Ну, прымерце, я гляну!

Драгун успёр на сябе выцерты, у плямах кітайскі плашч, які ўжо даўно аднасіў сваё.

— Цудоўна! Як на вас шыты! Яго толькі трошкі памыць, падкрухмаліць, пагладзіць — і будзе як новы.

Ад яе цяжка было адвязацца, і цяпер ён добра разумеў жонку, якая ўзяла тую кофту. І ўсё ж Драгун прымусіў сябе не ўзяць «абноўкі».

— Дзякую, я збіраюся купляць новы...

— То, можа, хочаце паліто? Праўда! Зусім яшчэ новае... Я хачу занясці ў камісіёнку, але ўсё не збяруся.

Толькі ён хацеў сказаць, што паліто яму не патрэбна, як Плоткіна ўжо вымчала з другога пакоя тое паліто: з паедзеным моллю каракулевым каўняром, прапахлае нафталінам, рыжае, куртатае, цяжкае, як падняць.

— Прымерайце, прымерайце! Вы ж аднаго росту з маім мужам. Вам падыдзе, я вам кажу!

Ён апрануў паліто, глянуў на сябе ў люстэрка і не пазнаў: перад ім стаяў чужы, не ў меру тоўсты мужчына ў куртатым нязграбным лапсардаку, які ляжаў на ім, як на свінні набэдрыкі.

А Плоткіна бегала навокал, абцягвала, падпраўляла паліто і ўсё хваліла:

— Цудоўна, як на вас шыта! Бярыце, шчасце ідзе вам у рукі. У вас жа, здаецца, няма зімовага?

— Няма... Але я хаджу ў асеннім... Ды і грошы якраз...

— Не гаварыце пра грошы! Мы ж суседзі! Што я, не пачакаю? Ды якія тут грошы? З вас я многа не вазьму. Яно новае каштавала старымі дзве пяцьсот, ну, а цяпер якую тысячу, сотню новымі. Ці ж гэта грошы?

Драгуну стала горача. Ён сарваў з сябе паліто, аддаў Плоткінай.

— Не, дзякую. Купляць паліто не ўваходзіць у мае планы. Прабачце...

— Як хочаце, як хочаце,— шчабятала Плоткіна.— Я жадаю вам толькі дабра...

«Каб тое дабро ды табе ў рабро»,— падумаў Драгун, зачыняючы за сабою дзверы.

А аднойчы Драгун зайшоў у свой пакой і не пазнаў яго. Пасярэдзіне стаяў круглы вялікі стол, ля сцяны пры акне ледзь месціўся лакірованы цяжкі сервант, а заместа лямпачкі над сталом вісела трохражковая драўляная люстра.

— Віншую з абноўкамі,— сказаў Драгун, агледзеўшыся.

Вера снавала па пакоі і прыкідвала, куды што лепей паставіць.

— І цябе таксама, мой дарагі! — жартоўна-гулліва адказала жонка.— Як табе падабаецца?

— Падабаецца ці не — гэта глупства. Як расплачвацца — вось што важна.

— Неяк расплацімся. Усяго тысяча трыста на старыя.

— А на новыя ўсяго сто трыццаць. Зусім мала. Паўтара месяца не будзем есці — і аддамо.

— Не плач вельмі, чакаць, покуль ты купіш — не дачакаешся.— Вера пачынала злаваць.

— Што ім, болей не патрэбна? — Драгун кіўнуў на сцяну, за якой жылі Плоткіны.

— Яны купілі сабе нямецкі гарнітур за дзесяць тысяч.— Вера знарок падкрэсліла гэтыя «дзесяць тысяч». Маўляў, табе доўга чакаць, покуль будзеш мець такія грошы.

— Нам трэба думаць пра кватэру, а потым ужо пра мэблю. І так няма дзе павярнуцца.

— Пра ўсё трэба думаць, а не толькі пра кватэру. Дзе я вазьму сто трыццаць рублёў зараз? А за якога паўгода выплацім...

— Ну, добра, ты не злуй. Узяла дык узяла. Толькі не бяры ты ўсяго без разбору. Ну, навошта вось гэты вятрак? — паказаў Драгун на люстру.

— Хай будзе. Лепей, чым наша адна лямпачка... Есці хочаш?

— Як заўсёды... А дзе Валька?

— Успомніў-такі! У суседзяў...

— Не пускай ты яе туды!

— Гэта ж яны ўзялі сабе дзяўчынку... Мо трохі меншая за нашу Вальку.

— Ну і добра, хай гадуюць. А то Плоткіна без работы не ведала, куды падзецца. Даўно трэба было так зрабіць.

— А яны мелі сваіх дзяцей. Двое...

Драгун чуў такую навіну першы раз.

— Гэта мне суседзі расказвалі. Яны адна пра другую ўсё ведаюць.

— Дзе ж яны іх падзелі, тых дзяцей?

— Як пачалася вайна, яны неяк эвакуіраваліся, а дзеці чамусьці засталіся з дзедам і бабаю. Разам і трапілі ў гета. А там рэдка хто мог уцалець...

— Чаго на свеце не бывае! Мне толькі дзіўна, што яны пасля вайны не агораліся на дзіця.

Вера ўсміхнулася.

— Не ўсім гэта лёгка даецца. Я таксама пытала ў суседак тое самае. Аказваецца, Плоткін недзе ў Венгрыі заразіўся венерычнай хваробай. Відаць, з таго часу стаў бясплодны...

— Ну, мо было і зусім не так...

— Мо і не так, але людзі ўсё ведаюць.

— Калі не ведаюць, дык даложаць...

— Чаму ты такі? — успыхнула Вера.— Калі я табе што расказваю, ты ніколі не верыш.

— Дзівачка! Табе я веру, толькі не веру ўсім плёткам, якія ходзяць па завуголлях.