Паўставалі ў добры час.
Тры цыбуліны ў запас
Ваня ўзяў, адзеўся цёпла,
На канька залез, галёкнуў...
Эх, няблізкі ў хлопца шлях!
Ды раскажам мы пасля
Вам пра ўсё... Крыху спачну,
Потым зноў пісаць пачну.
Частка трэцяя. Дасюль Макар агароды капаў, А цяпер Макар у ваяводы папаў.
Та-ра-ра-лі та-ра-ра!
Коні выбеглі з двара,
Ды сяляне пераймалі
І мацней іх прывязалі.
Сеў на дуб крумкач-груган
І грукоча ў барабан.
Зацягнуў затым і песню,
Вось-вось горла ў яго трэсне:
«Скора будзем піць-гуляць,
Камарочка праслаўляць!
Бо ён заўтра па абедзе
Сватацца да мухі едзе!»
Гэта прыказка ідзе,
Не туды яна вядзе.
Жыў мужык і меў ён жонку.
Распявалі песні звонка,
І таму ля іх варот
Стаў збірацца ўвесь народ.
Сыплюць прымаўкі і жарты,
Кожны жарт іх смеху варты.
Густа жук чаму гудзе?
Чмель сядзіць у барадзе!
Дзіва стала за ракою:
Ажаніўся кій з мятлою,
А рабенькая свіння
Нарадзіла арляня.
Во, ні суха ўжо, ні гразка,
Пойдзе ўперад наша казка.
Па пярсцёнак наш Іван
Едзе аж на акіян.
Гарбунок ляціць, як вецер.
Дзень згарэў. Пад самы вечар
Вёрст сто тысяч адмахаў
І нідзе не спачываў.
Хутка бераг акіяна...
Кажа наш канёк Івану:
«Праз хвілінак тры ці пяць
Будуць хвалі ўжо відаць.
Мы пад'едзем праз паляну
Проста к мору-акіяну.
Там застыў, як той граніт,
Цуда-юда рыба-кіт.
Церпіць дзесяць год пакуты,
Болем змучаны, прыкуты,
Лёг упоперак вады -
Ні туды і ні сюды.
Загаворыць кіт з табою,
Дык ківай ты галавою
І на ўсё згаджайся ўраз -
Мой такі табе наказ!
Кіт захоча, каб разведаў,
Як яму адолець беды?
Дзе, у чым яго віна?
І якая ёй цана?»
Прыязджаюць на паляну,
Дзе пачатак акіяна.
Як у казцы, краявід...
Бачаць - цуда-юда кіт!
Частаколы ў рэбры ўбіты,
Бокі свіннямі разрыты,
На хвасце сыр-бор шуміць,
На спіне сяло стаіць;
Між вусоў грыбы шукаюць,
Па кашу ўраз набіраюць,
На губе арэ мужык,
Дзеці скачуць, вэрхал, крык...
Па кіту пабег канёчак,
Капыточкамі стукоча.
Уздыхнуў кіт і сказаў:
«Хтосьці новы? Не пазнаў...
Добры шлях вам, ягамосці,
Мо прыехаў нехта ў госці?
Вы адкуль жа і куды?
Што прынесла вас сюды?» -
«Мы з далёкае краіны
Па загадзе Цар-дзяўчыны.
І кіруем свой мы ход
Проста-просценька на ўсход.
Доўгі шлях, ды не бясконцы:
Едзем у палац да сонца». -
«Мабыць, Бог у добры час
Мне паслаў, панове, вас!
Папытайце пры нагодзе,
Колькі мне, як той калодзе,
Папярок вады ляжаць,
Хвост не могучы падняць?
Столькі год - нібы прыкуты,
Столькі год адны пакуты!
Можа, трохі што змагу,
То і я вам памагу!» -
«Добра, дзякуй! Не забуду!
Папытаю, як прыбуду!» -
Ваня так яму сказаў
І наперад паскакаў.
Едуць блізка ці далёка,
Скачуць нізка ці высока,
Мо сустрэўся хто ці не
Ў незнаёмай старане.
Не магу сказаць нічога.
Пэўна ж, цяжкая дарога!
Даскакаў туды Іван,
Небасхіл дзе, як туман,
Дзе сыходзіцца з зямлёю
Неба - хоць кранай рукою.
На яго, як лён прадуць,
Бабы прасніцы кладуць.
Дык канёк на неба ўскочыў
І то бег па ім, ахвочы,
То ляцеў ці нават плыў,
І што бачыў, то хваліў.
Ваня ж ехаў і дзівіўся,
Што такога ўжо дабіўся,
Што жывы на неба ўзлез,
Што тут мае інтарэс.
«На зямлі хоць і прыгожа,
Але брудна, бездарожжа, -
Так сказаў каньку Іван. -
Харашэй тут, толькі ў зман
Нібы хоча ўсё завесці:
Як ісці? Куды? Дзе сесці?
Пад нагамі скрозь блакіт,
Ён і ўверсе, дзе зеніт.
Толькі вунь нібы зарніца...
Мо нябесная сталіца?
Вельмі шпілі ўвысь імкнуць...» -
«Можам хутка дасягнуць,
Гэта церам Цар-дзяўчыны.
Заглянуць нам ёсць прычына.
Па начах тут сонца спіць,
А ўдзень месяц адпачыць